Preç Zogaj – Wikipedia, wolna encyklopedia

Preç Zogaj
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1957
Manatia

Minister kultury, młodzieży i sportu
Okres

od 11 czerwca 1991
do 6 grudnia 1991

Przynależność polityczna

Partia Demokratycznego Sojuszu

Poprzednik

Moikom Zeqo

Następca

Vath Koreshi

Faksymile

Preç Gjon Zogaj (ur. 5 grudnia 1957 w Manatii k. Lezhy[1]) – albański prozaik, poeta i polityk.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył studia z zakresu literatury i języka albańskiego na Uniwersytecie Tirańskim[1]. Po ukończeniu studiów pracował w kooperatywie rolniczej, a następnie odbywał służbę wojskową[1]. W latach 1981–1983 pracował jako nauczyciel, a następnie przeszedł do pracy w czasopiśmie Zeri i Rinise[2]. Pisał dla czasopism: Drita, Koha Jone, Shekulli, Republika, a także magazynów Nentori i Spekter. Pod koniec lat 80. pracował w wydawnictwie Naim Frashëri[2].

W 1990 był jedną z wiodących postaci w kształtującej się wówczas opozycji demokratycznej, współtworzył pierwsze czasopismo opozycyjne – Rilindja Demokratike[1]. Został w tym czasie wybrany przewodniczącym Związku Dziennikarzy Albańskich. W wyborach 1991 uzyskał mandat deputowanego do parlamentu[2]. W czerwcu 1991 objął stanowisko pierwszego niekomunistycznego ministra kultury, młodzieży i sportu. W 1992 wspólnie z Arbenem Imamim, Periklim Tetą i Gramozem Pashko przygotował dokument krytykujący autorytarny system kierowania partią przez Salego Berishę[3]. Po usunięciu z partii w sierpniu 1992 zaczął tworzyć Partię Sojuszu Demokratycznego, w której objął stanowisko sekretarza generalnego. W 1999 pełnił funkcję doradcy prezydenta Albanii Rexhepa Mejdaniego. W 2000 przez krótki okres był ministrem bez teki w rządzie Ilira Mety. W parlamencie albańskim pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Polityki Zagranicznej i Handlu[1].

Pierwsze swoje utwory publikował w 1991. W jego dorobku są zarówno tomiki poezji, jak również krótkie utwory prozą. Jego dzieła tłumaczono na język francuski i włoski. W 2015 wydał wspomnienia pt. „Fillimet” (Początki), poświęcone początkom jego działalności politycznej.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Poezja[edytuj | edytuj kod]

  • Qielli i gjithkujt (Wszystko jest niebem), Tirana 1991.
  • Këmbësor në qiell, Tirana 1994.
  • Kalimi (Przejście), Tirana 1999.
  • Pas Erës së Re (Po nowej epoce), Tirana 2004.
  • Gjalle une pashe, Tirana 2008.
  • Nuk ndodh asgjë veç dashurisë (Nic się nie zdarza poza miłością), Tirana 2010.
  • Ngjarje në tokë (Zdarzenie na ziemi), Tirana 2011

Proza[edytuj | edytuj kod]

  • Shetitorja (Promenada), Tirana 1990.
  • Pa histori (Bez historii), Tirana 1993.
  • Paradhoma e nje presidenti (Dom prezydenta), Tirana 2001.
  • Kufiri (Granica), Tirana 2007
  • Gjyshi i tmerrshëm, Tirana 2009.
  • Tri novela, Tirana 2020.
  • Bija e vjetër e nënës së re : novelë, Tirana 2022.

Eseje[edytuj | edytuj kod]

  • Renia e zgjedhjeve, Tirana 1997.
  • Finalja, Tirana 2004.

Wspomnienia[edytuj | edytuj kod]

  • Nga hiri (Z losu), Tirana 2003.
  • Të gjithë nëpër vendet e tyre, Tirana 2010.
  • Fillimet (Początki), Tirana 2015.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet. Anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 260.
  2. a b c Nikoll Toma: Parlamentarët e Mirditës në njeqind vjet shtet. Durrës: Botimet Jozef, 2014, s. 206-208.
  3. Ina Zhupa. Ligji i hekurt i oligarkisë. Vështrim mbi demokracinë e brendshme të partive shqiptare. „Polis”. 11, s. 109, 2012. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet. Anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 260.
  • Gazetare dhe publiciste shqiptare. Fjalor enciklopedik, red. Sejdin Cekani, Tirana 2005, ISBN 99943-678-5-4.
  • Strona poświęcona literaturze albańskiej. albanianliterature.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-01)].