Pomnik Adama Mickiewicza w Gorzowie Wielkopolskim – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pomnik Adama Mickiewicza
w Gorzowie Wielkopolskim
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gorzów Wielkopolski

Typ obiektu

posąg

Projektant

Józef Gosławski

Całkowita wysokość

ok. 2,5[1] m

Data odsłonięcia

15 grudnia 1957

Położenie na mapie Gorzowa Wielkopolskiego
Mapa konturowa Gorzowa Wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Adama Mickiewiczaw Gorzowie Wielkopolskim”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Adama Mickiewiczaw Gorzowie Wielkopolskim”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Adama Mickiewiczaw Gorzowie Wielkopolskim”
Ziemia52°43′49,0″N 15°13′45,4″E/52,730278 15,229278

Pomnik Adama Mickiewicza w Gorzowie Wielkopolskim – pomnik znajdujący się w pobliżu skrzyżowania ul. Orląt Lwowskich i ul. gen. Władysława Sikorskiego w Gorzowie Wielkopolskim[2]. Zaprojektowany został w 1956 roku przez Józefa Gosławskiego[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Idea budowy pomnika powstała w związku z obchodami setnej rocznicy śmierci poety. Projekt pomnika wykonano w 1956 roku, a monument odsłonięto rok później 15 grudnia 1957 roku. Odlew wykonano w Zakładach Mechanicznych "Gorzów", zaś fundusze pochodziły ze zbiórki od lokalnej społeczności[4]. W pierwotnej wersji Mickiewicz w lewej ręce trzymał pióro, a w prawej książkę, jednak w trakcie prac członkowie komitetu zmienili koncepcję, przez co ostatecznie jedna z rąk poety jest o 20 cm dłuższa[5]. Przewodniczącym Komitetu Budowy Pomnika był gorzowski lekarz i działacz społeczny doktor Edward Stapf[6].

Odsłonięcie pomnika w roku 1957 oznaczało, że stał się on pierwszym pomnikiem wzniesionym w ówczesnym województwie zielonogórskim (i tym samym w powojennym Gorzowie Wielkopolskim), a drugim pomnikiem Mickiewicza na Ziemiach Odzyskanych[7].

W roku 2016 Rada Miasta podjęła decyzję o przebudowie skrzyżowania i jednocześnie wyraziła zgodę na zmianę lokalizacji pomnika i przesunięcie go o 12 metrów[8]. Tymczasowy demontaż pomnika rozpoczął się na jesieni 2019 roku[9]. 10 lutego 2020, w trakcie prac przy demontażu cokołu nadzorowanych przez archeologów z Muzeum Lubuskiego, odnaleziono tubę zawierającą dwa akty erekcyjne – pomnika Adama Mickiewicza z 1957 oraz niezrealizowanego Pomnika Wolności z 1945[10][11]. We wrześniu 2020 pomnik ponownie stanął na cokole - w odległości 12 metrów od pierwotnej lokalizacji[12][13].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Żeliwny pomnik znajduje się na granitowym cokole[1]. Wizerunek poety jest pełnopostaciowy. Wzrok kieruje przed siebie. W lewej ręce przytrzymuje księgę. Dookoła cokołu biegnie napis:

POECIE I TRYBUNOWI LUDU
ADAMOWI MICKIEWICZOWI
SPOŁECZEŃSTWO GORZOWA
W SETNĄ ROCZNICĘ ZGONU

Współczesne znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Gorzowski pomnik Adama Mickiewicza niejednokrotnie był miejscem organizacji różnych okolicznościowych wydarzeń i happeningów.

Lokalne media odnotowały m.in. takie wydarzenia jak:

  • 2005 – mycie pomnika przez gorzowską młodzież przed zbliżającą się 150. rocznicą urodzin poety[14];
  • 2008 – pomnik włączono do kampanii W Polsce nawet pomniki kibicują Naszym, którą zorganizowano w związku z mistrzostwami Europy w piłce nożnej. Postać poety została wówczas przybrana w koszulkę reprezentacji Polski[15];
  • 2014 – happening uczniów i nauczycieli II Liceum Ogólnokształcącego z okazji imienin Adama Mickiewicza[16][17];
  • 2016 – urodziny Adama Mickiewicza połączone z symulacją przesunięcia pomnika przez grupę uczniów[18].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Irena Grzesiuk-Olszewska: Pomniki osób zasłużonych dla historii, nauki i kultury narodowej - wykonane w kraju. W: Polska rzeźba pomnikowa w latach 1945-1995. Wyd. I. Warszawa: Neriton, 1995, s. 282. ISBN 83-902407-6-9.
  2. Pomnik Adama Mickiewicza. gorzowwielkopolski.naszemiasto.pl. [dostęp 2010-04-07].
  3. Anna Rudzka: Rzeźba. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 115. ISBN 978-83-62248-00-1.
  4. Gorzów Wlkp. - Wojcieszyce. ziemialubuska.pl. [dostęp 2009-10-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2012)].
  5. Dariusz Barański: Pomnikowa anarchia, czyli od Micka do Marszałka. gazeta.pl, 20-11-2008. [dostęp 2009-10-03].
  6. Kazimierz Ligocki: Pomnik Adama Mickiewicza. wimbp.gorzow.pl. [dostęp 2012-11-04].
  7. Pomnik Adama Mickiewicza. Multimedialna Encyklopedia Gorzowa Wielkopolskiego. [dostęp 2020-03-30].
  8. Pomnik Adama Mickiewicza zostanie przesunięty o 12 metrów. Jest decyzja. gorzow.wyborcza.pl, 2016-10-27. [dostęp 2020-03-30].
  9. Adama Mickiewicza zabrali z pomnika. Będzie tam rondo. gorzow.wyborcza.pl, 2019-10-09. [dostęp 2020-03-30].
  10. Tuba z cokołu pomnika Mickiewicza kryła dwa akty erekcyjne. Dlaczego aż dwa?. gorzow.wyborcza.pl, 2020-02-18. [dostęp 2020-03-30].
  11. Zdemontowali cokół pomnika, znaleźli żelazną tubę. Były w niej dokumenty, jeden zaskakujący. tvn24.pl, 2020-02-22. [dostęp 2020-03-30].
  12. Akty erekcyjne z powrotem w Gorzowie, a wieszcz wraca na miejsce. gorzow.pl, 2020-09-11. [dostęp 2021-03-26].
  13. Mickiewicz wraca z emigracji na cokół. Akty erekcyjne pomnika trochę później. gorzow.wyborcza.pl, 2020-09-12. [dostęp 2021-03-26].
  14. Licealiści umyli pomnik Mickiewicza. gorzow.wyborcza.pl, 2005-11-03. [dostęp 2020-03-30].
  15. Agnieszka Drzewiecka, Maja Sałwacka: Pomniki też kibicują naszym na Euro 2008. gazeta.pl, 20-03-2008. [dostęp 2010-10-06].
  16. Licealiści wpadli na imieniny do... Adama Mickiewicza (wideo). gazetalubuska.pl, 2014-12-16. [dostęp 2020-03-30].
  17. "Imieniny" Adama Mickiewicza. youtube.com, 2014-12-16. [dostęp 2020-03-30].
  18. Tomasz Rusek: Grupa uczniów chciała przesunąć pomnik! Spokojnie, to był tylko żart. Taki urodzinowy [WIDEO]. gazetalubuska.pl, 2016-12-20. [dostęp 2020-03-30].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]