Polska Żegluga Morska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Polska Żegluga Morska
Ilustracja
Biurowiec PAZIM w Szczecinie,
główna siedziba PŻM
Państwo

 Polska

Adres

70-419 Szczecin
Plac Rodła 8

Data założenia

2 stycznia 1951

Forma prawna

przedsiębiorstwo państwowe

Dyrektor

Andrzej Wróblewski

Udziałowcy

Skarb Państwa

Nr KRS

0000111050

Zatrudnienie

2247 (2022)[1]

Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Polska Żegluga Morska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Polska Żegluga Morska”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Polska Żegluga Morska”
Ziemia53°25′58″N 14°33′20″E/53,432778 14,555556
Strona internetowa

Polska Żegluga Morska (PŻM, też Polsteam, Polish Steamship Company) – szczecińskie, państwowe przedsiębiorstwo armatorskie; najstarsze w Polsce, posiadające własną flotę składającą się z 55 statków o łącznej nośności ok. 2,2 mln ton[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

PŻM powstała w 1951, w wyniku likwidacji dwóch przedwojennych armatorów Gdynia–Ameryka Linie Żeglugowe (GAL) oraz Żeglugi Polskiej (ŻP) i od początku działalności skupiła się na uprawianiu żeglugi trampingowej. Na początku swego istnienia flota PŻM liczyła 11 statków o łącznej nośności 27 000 ton[3][4].

SS Sołdek

Pierwszymi jednostkami armatora były parowce zbudowane w 1926 we francuskiej stoczni Navals Francais w Blainville. Były to: SS Wilno, SS Kraków, SS Toruń, SS Poznań, SS Katowice[5]. Inne jednostki, które znalazły się we flocie PŻM to: kabotażowiec MS Narew (310 DTW) zbudowany w Niemczech w 1938, MS Elbląg (1699 DTW) zbudowany w 1944; pod zarząd armatora zostały też oddane cztery statki z serii B-30, tj. SS Sołdek, SS Jedność Robotnicza, SS Pstrowski i SS Brygada Makowskiego zbudowane w latach 1949–1950 w Stoczni Gdańskiej[4].

W pierwszych latach działalności PŻM wysyłała swoje statki w relacjach bliskiego i średniego zasięgu, tj. w rejony Bałtyku oraz mórz Północnego i Śródziemnego. Głównymi towarami były eksportowane: węgiel, drewno i nawozy, a importowane: rudy żelaza. Były to w dużej większości przewozy w żegludze trampowej, lecz armator od roku 1951 posiadał trzy regularne linie: Szczecin – Sztokholm, Szczecin – LondynRouen i Szczecin – HamburgRotterdamAntwerpia[4].

Jako bezpośrednia (w prostej linii) spadkobierczyni tradycji Żeglugi Polskiej, przedwojennego polskiego armatora – PŻM to najstarsze polskie przedsiębiorstwo armatorskie.

PŻM specjalizuje się głównie w przewozach masowych, jednak posiada także cztery promy, które obsługują połączenia Polski ze Szwecją (linie ŚwinoujścieYstad i Świnoujście – Trelleborg).

W połowie pierwszej dekady XXI wieku PŻM rozpoczęła program odnowy tonażu, wprowadzając od 2008 roku kilkadziesiąt nowych masowców budowanych w Chinach.

Najnowszy program inwestycyjny, powstały w 2022 roku, zakłada budowę 12 bliźniaczych statków typu laker-max, o nośności 37,000 dwt. każdy. Będą one wschodzić do eksploatacji co kwartał w latach 2024-26. Pierwszy z nich m/s "Polsteam Dąbie" został odebrany ze stoczni w styczniu 2024 r. Statki te są konstrukcyjnie przystosowane do wpływania na Wielkie Jeziora Amerykańskie, gdzie PŻM od lat 80. XX w. jest jednym ze światowych liderów, jeśli chodzi o jednostki oceaniczne.

Flota[edytuj | edytuj kod]

Przedsiębiorstwo posiada 55 statków (2024), są to masowce (51 jednostek), i 4 promy (MF Polonia, MF Gryf, MF Wolin, MF Skania zarządzane przez spółkę-córkę Unity Line) o łącznej nośności (DWT) ponad 2,2 mln ton. PŻM przewozi rocznie ok. 14 mln ton ładunków.

Grupa masowców podzielona jest na podgrupy w zależności od wielkości. PŻM dysponuje masowcami dwóch grup : 8 typu panamax o nośności 80,000-82,000 ton (np. m/s „Tatry”) oraz 43 typu handysize o nośności od 30,000 do 40,000 ton. (np. m/s „Szczecin”).

    Kolejną podgrupą w sektorze jednostek typu handysize są tzw. jeziorowce (laker-max). PŻM ma obecnie 17 takich jednostek. Statki te przystosowane są wymiarami (199,99 m długości i szerokość 23,70 m), do szerokości śluz i kanałów Wielkich Jezior Amerykańskich, dla którego to rynku są budowane.

Liczba pracowników PŻM[6][edytuj | edytuj kod]

  • 1951 – 832[7]
  • 1960 – 2195
  • 1965 – 4164
  • 1970 – 4949
  • 1980 – 6872
  • 1990 – 6570
  • 1998 – ok. 3000
  • 2005 – 2839
  • 2011 – 4000
  • 2016 – 2688[8]
  • 2018 – 2988[9]
  • 2022 – 2247[1]

Dyrektorzy naczelni, zarządcy komisaryczni[10][edytuj | edytuj kod]

  • 1951 – Izydor Dryżał
  • 1951 – Adam Kupryński
  • 1952–1954 – Marian Gronowicz
  • 1954–1955 – Mieczysław Skorupiński
  • 1955–1956 – Herman Burau
  • 1956–1957 – Gerard Kryska
  • 1957 – kpt. Juliusz Bilewicz
  • 1957–1963 – Witold Małecki
  • 1963–1964 – kpt. Jerzy Dyrowicz
  • 1964–1969 – Ryszard Karger
  • 1969–1976 – Tadeusz Żyłkowski
  • 1976–1985 – Ryszard Karger
  • 1986–1991 – Mieczysław Andruczyk
  • 1991–1994 – Franciszek Makarewicz
  • 1994–1998 – Janusz Lembas
  • 1998–1999 – Paweł Brzezicki, kierownik
  • 1999–2004 – Paweł Brzezicki
  • 2004–2005 – Andrzej Cieśliński, kierownik
  • 2005–2016 – Paweł Jeremi Szynkaruk
  • 2017–2019 – Paweł Brzezicki, zarządca komisaryczny
  • 2019–2020 – Maria Skubniewska, kierownik tymczasowy
  • od 2020 – Andrzej Wróblewski, dyrektor[11]

Siedziba[edytuj | edytuj kod]

Armator mieścił się początkowo w Szczecinie przy ul. Wyszaka[12], następnie przy ul. Małopolskiej 44 (1952-1992), obecnie przy placu Rodła 8 (od 1992).

Zdjęcia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Lista 500. „Rzeczpospolita”. 
  2. PŻM: Flota. [dostęp 2020-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-09)].
  3. Firma z długą historią. „Bryza. Biuletyn informacyjny PŻM”, s. 1, 2010. 
  4. a b c 60 lat PŻM – Trudne początki. „Obserwator morski”, s. 17, 2010. ISSN 1899-5373. 
  5. Jan Piwowoński: Flota spod biało-czerwonej. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1989, s. 17. ISBN 83-10-08902-3.
  6. Czesława Christowa: Czynniki funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw żeglugowych na przykładzie Grupy Polskiej Żeglugi Morskiej, Zeszyty Naukowe Nr 12 (84) Akademii Morskiej Szczecin 2007.
  7. 90. Różne informacje uzupełniające [online], marynistyka.pl [dostęp 2020-02-17] (pol.).
  8. https://web.archive.org/web/20200216001646/https://www.polsteam.com/zatrudnienie.
  9. Lista 500. „Rzeczpospolita”. 
  10. Krzysztof Gogol, Bohdan Huras: Polska Żegluga Morska. Album Floty 1951–2014, Portamare Pomorska Oficyna Wydawniczo-Reklamowa Gdynia 2014, s. 495.
  11. Polska Żegluga Morska ma nowego dyrektora | PortalMorski.pl [online], www.portalmorski.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  12. 65 lat Polskiej Żeglugi Morskiej, Obserwator Morski ze stycznia 2016.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]