Polany (województwo podkarpackie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Polany
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny
(Dawna cerkiew św. Jana Złotoustego)
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

jasielski

Gmina

Krempna

Liczba ludności (2011)

261[2][3]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-232[4]

Tablice rejestracyjne

RJS

SIMC

0355482[5]

Położenie na mapie gminy Krempna
Mapa konturowa gminy Krempna, po prawej znajduje się punkt z opisem „Polany”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Polany”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Polany”
Położenie na mapie powiatu jasielskiego
Mapa konturowa powiatu jasielskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Polany”
Ziemia49°29′41″N 21°33′59″E/49,494722 21,566389[1]
Greckokatolickie nagrobki przy cerkwi

Polany (j. łemkowski Поляны) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Krempna, położona w Beskidzie Niskim, 6 km na wschód od Krempnej[5][6].

Miejscowość jest siedzibą parafii Matki Bożej Częstochowskiej, należącej do dekanatu Nowy Żmigród, diecezji rzeszowskiej.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Polany[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0355499 Dobańce część wsi
0355507 Ostryszne część wsi
0355513 Suchowac Mały część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Powstała w połowie XVI w. na prawie wołoskim. Król Zygmunt II August w 1551 nadał wieś Polany Zbigniewowi Sienieńskiemu, kasztelanowi sanockiemu. W 1569 roku Jan Sienieński nadał wieś dla Jana Polańskiego – miejscowego sołtysa. W 1606 roku należała do Jana Polańskiego, a w 1654 roku - do rodziny Romerów. Ich płyta nagrobna jest w świątyni.

Miejscowość należała do dóbr Stadnickich z Nowego Żmigrodu.

Biskup Wacław Hieronim Sierakowski 8 lipca 1747 roku kanonicznie erygował parafię w Polanie.

W latach 1768-1772 była ona własnością Marszałka Konfederackiego wybranego na zjeździe w Jedliczu i w Pilźnie -Adama Parysa i stanowiła bazę konfederatów barskich. Po upadku tego powstania osiedliło się tu wielu konfederatów.

Pod koniec XIX wieku właścicielką tabularną dóbr we wsi była Anna hr. Potocka[7].

Przed I wojną światową powołano tu i w Hucie Polańskiej Związek Strzelecki, którego członkowie wzmocnili Legiony.

W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Polany”[8]. Miejscowość ta była niemal w całości zamieszkana przez Polaków, dlatego w czasie okupacji działały tu dwa plutony Armii Krajowej.

Do 1954 roku istniała gmina Polany. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim.

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość położona jest w dolinie dolnego biegu potoku Wilsznia, aż po samo jego ujście do Wisłoki. Leży tuż przy granicy Magurskiego Parku Narodowego i Jaśliskiego Parku Krajobrazowego.

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 107286
  2. Wieś Polany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-03-14], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-14].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 948 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 158.
  8. Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 28. ISBN 83-87424-77-3.
  9. Polany [online], cerkiew.org [dostęp 2023-06-14].
  10. Polany [online], diecezja.rzeszow.pl [dostęp 2023-06-14].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]