Peter Shaffer – Wikipedia, wolna encyklopedia

Peter Shaffer
Imię i nazwisko	Peter Levin Shaffer
Data i miejsce urodzenia	15 maja 1926 ; Liverpool
Data i miejsce śmierci	6 czerwca 2016 ; Hrabstwo Cork
Dziedzina sztuki	teatr, film
	Ważne dzieła
	teatr: Equus, Amadeusz; film: Jeździec, Amadeusz;
	Odznaczenia

Peter Levin Shaffer (ur. 15 maja 1926 w Liverpoolu w Anglii, zm. 6 czerwca 2016 w hrabstwie Cork w Irlandii^[1]) – brytyjski dramatopisarz, scenarzysta. Brat bliźniak dramatopisarza Anthony'ego Shaffera.

Pochodził z rodziny żydowskiej. Studiował historię w Trinity College na Uniwersytecie Cambridge.

Autor m.in. sztuk teatralnych Equus (1973) i Amadeusz (1979), scenarzysta filmu Jeździec (1977) i współautor scenariusza do filmu Amadeusz (1984) nakręconych na podstawie tych sztuk. W 1969 powstał film oparty na jego sztuce pod tym samym tytułem The Royal Hunt of the Sun (pol. Królewskie polowanie na słońce)^[2].

Pochowany na cmentarzu Highgate Cemetery w Londynie^[3].

Sztuki teatralne[edytuj | edytuj kod]

Królewskie polowanie na słońce (The Royal Hunt of the Sun) (1964)
Czarna komedia (Black Comedy) (1965)
Białe kłamstwa (The White Liars) (1967)
Equus (1973)
Amadeusz (1979)
Letycja i lubczyk (Lettice and Lovage)^[4] (1987)

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Zdobywca Oscara w 1985 za najlepszy scenariusz adaptowany i Złotego Globu w 1985 za najlepszy scenariusz do filmu Amadeusz.

Otrzymał dwukrotnie Tony Award w kategorii dla najlepszej sztuki dramatycznej za Equusa w 1975 i Amadeusza w 1981^[2].

Odznaczenia i tytuły[edytuj | edytuj kod]

W uznaniu zasług dla brytyjskiego teatru, został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego (CBE) (1987) oraz pasowany przez królową Elżbietę II na Rycerza Kawalera (2001)^[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Bruce Weber, Robert Berkvist: Peter Shaffer Dies at 90; Playwright Won Tonys for ‘Equus’ and ‘Amadeus’. nytimes.com, 2016-06-06. [dostęp 2016-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-07)]. (ang.).
↑ ^a ^b Sir Peter Shaffer [online], britannica.com [dostęp 2024-01-10] (ang.).
↑ Peter Shaffer [online], findagrave.com [dostęp 2024-01-12] (ang.).
↑ Letycja i lubczyk [online], wspolczesny.pl [dostęp 2024-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2024-01-11] .
↑ Dom O'Hanlon: Playwright Peter Shaffer CBE dies at the age of 90. londontheatre.co.uk, 2016-06-07. [dostęp 2016-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-07)]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Peter Shaffer w bazie Filmweb
Transkrypcja i zapis wideo z wywiadu udzielonego dla William Inge Center for the Arts. ingecenter.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-04)].

[NYT-1] Bruce Weber, Robert Berkvist: Peter Shaffer Dies at 90; Playwright Won Tonys for ‘Equus’ and ‘Amadeus’. nytimes.com, 2016-06-06. [dostęp 2016-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-07)]. (ang.).

[Britannica-2] Sir Peter Shaffer [online], britannica.com [dostęp 2024-01-10] (ang.).

[3] Peter Shaffer [online], findagrave.com [dostęp 2024-01-12] (ang.).

[4] Letycja i lubczyk [online], wspolczesny.pl [dostęp 2024-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2024-01-11] .

[LT-5] Dom O'Hanlon: Playwright Peter Shaffer CBE dies at the age of 90. londontheatre.co.uk, 2016-06-07. [dostęp 2016-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-07)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

1928–1950	Benjamin Glazer (1928) Hanns Kräly (1929) Joseph W. Farnham, Martin Flavin, Frances Marion i Lennox Robinson (1930) Howard Estabrook (1931) Edwin J. Burke (1932) Victor Heerman i Sarah Y. Mason (1933) Robert Riskin (1934) Dudley Nichols (1935) Pierre Collings i Sheridan Gibney (1936) Heinz Herald, Geza Herczeg i Norman Reilly Raine (1937) Ian Dalrymple, Cecil Arthur Lewis, W.P. Lipscomb i George Bernard Shaw (1938) Sidney Howard (1939) Donald Ogden Stewart (1940) Sidney Buchman i Seton I. Miller (1941) George Froeschel, James Hilton, Claudine West i Arthur Wimperis (1942) Philip G. Epstein, Julius J. Epstein i Howard Koch (1943) Frank Butler i Frank Cavett (1944) Charles Brackett i Billy Wilder (1945) Robert E. Sherwood (1946) George Seaton (1947) John Huston (1948) Joseph L. Mankiewicz (1949) Joseph L. Mankiewicz (1950)
1951–1975	Harry Brown i Michael Wilson (1951) Charles Schnee (1952) Daniel Taradash (1953) George Seaton (1954) Paddy Chayefsky (1955) John Farrow, S.J. Perelman i James Poe (1956) Carl Foreman i Michael Wilson (1957) Alan Jay Lerner (1958) Neil Paterson (1959) Richard Brooks (1960) Abby Mann (1961) Horton Foote (1962) John Osborne (1963) Edward Anhalt (1964) Robert Bolt (1965) Robert Bolt (1966) Stirling Silliphant (1967) James Goldman (1968) Waldo Salt (1969) Ring Lardner Jr. (1970) Ernest Tidyman (1971) Francis Ford Coppola i Mario Puzo (1972) William Peter Blatty (1973) Francis Ford Coppola i Mario Puzo (1974) Bo Goldman i Lawrence Hauben (1975)
1976–2000	William Goldman (1976) Alvin Sargent (1977) Oliver Stone (1978) Robert Benton (1979) Alvin Sargent (1980) Ernest Thompson (1981) Costa-Gavras i Donald E. Stewart (1982) James L. Brooks (1983) Peter Shaffer (1984) Kurt Luedtke (1985) Ruth Prawer Jhabvala (1986) Bernardo Bertolucci i Mark Peploe (1987) Christopher Hampton (1988) Alfred Uhry (1989) Michael Blake (1990) Ted Tally (1991) Ruth Prawer Jhabvala (1992) Steven Zaillian (1993) Eric Roth (1994) Emma Thompson (1995) Billy Bob Thornton (1996) Curtis Hanson i Brian Helgeland (1997) Bill Condon (1998) John Irving (1999) Stephen Gaghan (2000)
2001–2025	Akiva Goldsman (2001) Ronald Harwood (2002) Philippa Boyens, Peter Jackson i Fran Walsh (2003) Alexander Payne i Jim Taylor (2004) Larry McMurtry i Diana Ossana (2005) William Monahan (2006) Joel i Ethan Coenowie (2007) Simon Beaufoy (2008) Geoffrey Fletcher (2009) Aaron Sorkin (2010) Alexander Payne, Jim Rash i Nat Faxon (2011) Chris Terrio (2012) John Ridley (2013) Graham Moore (2014) Adam McKay i Charles Randolph (2015) Barry Jenkins i Tarell Alvin McCraney (2016) James Ivory (2017) Spike Lee, David Rabinowitz, Charlie Wachtel i Kevin Willmott (2018) Taika Waititi (2019) Christopher Hampton i Florian Zeller (2020) Sian Heder (2021) Sarah Polley (2022) Cord Jefferson (2023)