Pałac Teppera w Warszawie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pałac Teppera w Warszawie
Ilustracja
Pałac Teppera przed 1939
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Miodowa 7

Typ budynku

pałac przyuliczny

Styl architektoniczny

klasycyzm

Rozpoczęcie budowy

1774 (?)

Ukończenie budowy

1774

Zniszczono

1939, 1948

Pierwszy właściciel

Piotr Tepper

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Teppera w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Teppera w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Teppera w Warszawie”
Ziemia52°14′45″N 21°00′42″E/52,245833 21,011667
Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac Teppera – pałac, który znajdował się przy ul. Miodowej 7 (dawny adres: ul. Miodowa 495[1]) w Warszawie. Zniszczony podczas II wojny światowej, rozebrany w 1948 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Budynek został wzniesiony w 1774 według projektu Efraima Schroegera w miejscu dawnego dworu Firlejów[2]. Jego właścicielem był Piotr Tepper – najbogatszy i najbardziej wpływowy bankier w okresie panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego[3].

Klasycystyczny trzynastoosiowy pałac miał dwa trzypiętrowe ryzality boczne, pomiędzy którymi znajdowała się niższa, dwupiętrowa część środkowa[4][5]. Na parterze mieścił się kantor bankowy, na pierwszym piętrze apartament do wynajęcia, a na drugim – apartament Teppera[6].

Po bankructwie w 1793 Piotra Fergussona Teppera (adoptowanego siostrzeńca Piotra Teppera) pałac często zmieniał właścicieli[2]. Po śmierci Teppera został kupiony przez Michała Grabowskiego, ostatniego koniuszego Wielkiego Księstwa Litewskiego[7]

W 1807 w pałacu odbył się bal wydany przez Charles’a Talleyranda na cześć cesarza Francuzów Napoleona I[2]. W latach 1815–1818 pierwsze i drugie piętro zajmowała Komisja Rządowa Przychodów i Skarbu[2]. Później w budynku działała m.in. kawiarnia Dziurka[2]. W latach 1856–1862 mieszkała tam Narcyza Żmichowska[2]. W 1899 w pałacu urodził się Jan Lechoń[8].

Pałac spłonął podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939[9].

W 1948 mury budynku rozebrano w związku z budową Trasy W-Z[10]. Pałac znajdował się na linii tunelu, który w przypadku jego zachowania należałoby przedłużyć o kilkanaście metrów[11]. To z kolei zwiększyłoby koszty i przesunęłoby termin oddania Trasy[11]. Nieodbudowanie pałacu otworzyłoby również widok na zachodni odcinek trasy z ul. Miodowej[12]. Decyzja o rozbiórce zapadła po burzliwej dyskusji w Komitecie Wykonawczym Naczelnej Rady Odbudowy Warszawy[11]. W czasie rozbiórki piwnic odnaleziono znaczne ilości wysokogatunkowych win i wódek zmagazynowanych tam przed wybuchem wojny przez przedsiębiorstwo „Simon i Stecki”[13].

Wraz z sąsiednim pałacem Biskupów Krakowskich, pałac Teppera został uwieczniony na obrazie Bernarda Bellotta Ulica Miodowa w Warszawie z 1777[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kurjer Warszawski. 1848, nr 176 + dod.; strona 5 [online], crispa.uw.edu.pl [dostęp 2023-12-13].
  2. ↑ a b c d e f Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 608. ISBN 83-01-08836-2.
  3. ↑ Marian Marek Drozdowski, Andrzej Zahorski: Historia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Jeden Świat, 2004, s. 75, 96. ISBN 83-89632-04-7.
  4. ↑ Marek Kwiatkowski: Architektura mieszkaniowa Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 246. ISBN 83-06-01427-8.
  5. ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 114. ISBN 83-88372-30-0.
  6. ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 115. ISBN 83-88372-30-0.
  7. ↑ Miodowa 7 - Pałac Teppera [online], Fundacja Warszawa 1939, 9 maja 2017 [dostęp 2022-03-16] (pol.).
  8. ↑ Ida Świerkocka: Śladami gwiazd II RP. Warszawa: Agencja Wydawniczo-Reklamowa Skarpa Warszawska, 2017, s. 159. ISBN 978-83-63842-50-5.
  9. ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 127. ISBN 83-88372-30-0.
  10. ↑ Henryk Janczewski: Całe życie z Warszawą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 169. ISBN 83-06-01409-X.
  11. ↑ a b c Jan Zachwatowicz: Problemy zachowania historycznych budynków [w:] Warszawa współczesna. Geneza i rozwój. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 276. ISBN 83-01-02892-0.
  12. ↑ Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020, s. 345. ISBN 978-83-280-3725-0.
  13. ↑ Henryk Janczewski: Całe życie z Warszawą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 169–170. ISBN 83-06-01409-X.
  14. ↑ Marek Kwiatkowski: Architektura mieszkaniowa Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 247. ISBN 83-06-01427-8.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pałac_Teppera_w_Warszawie&oldid=73081859”