Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu
Symbol zabytku nr rej. 469 z 1.07.1965
Ilustracja
Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

plac Bankowy 3/5

Typ budynku

biurowiec

Ukończenie budowy

1823–1825

Zniszczono

1939

Pierwszy właściciel

Komisja Rządowa Przychodów i Skarbu

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu”
Ziemia52°14′35″N 21°00′03″E/52,243056 21,000833
Dziedziniec pałacu przed 1939 rokiem

Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu – pałac znajdujący się przy placu Bankowym 3/5 w Warszawie, wzniesiony w latach 1823–1825 dla Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. Obecnie siedziba Prezydenta m.st. Warszawy oraz Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Pałac został wzniesiony w latach 1823–1825 w stylu klasycystycznym w wyniku przebudowy barokowego pałacu Leszczyńskich dla Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu Królestwa Polskiego. Składa się z korpusu głównego oraz dwóch skrzydeł z jońskimi kolumnadami od strony placu[1]. W tympanonie znajduje się płaskorzeźba Pawła Malińskiego przedstawiająca Minerwę, Merkurego i Jazona oraz alegorie Wisły i Bugu[1].

W latach 1829–1831 w gmachu jako aplikant Komisji pracował Juliusz Słowacki[2]. Upamiętniają go popiersie oraz tablica pamiątkowa na półpiętrze korpusu głównego[1].

W dwudziestoleciu międzywojennym gmach, po adaptacji dokonanej w latach 1919–1921 przez Mariana Lalewicza, wraz z sąsiednim pałacem Ministra Skarbu był siedzibą Ministerstwa Skarbu (z adresem ul. Rymarska 3/5)[3][4].

Pałac został zniszczony przez niemieckie lotnictwo we wrześniu 1939. Odbudowano go w latach 1950–1954 z przeznaczeniem dla Prezydium Stołecznej Rady Narodowej[5].

Obecnie w budynku mieści się siedziba Prezydenta m.st. Warszawy i biura Urzędu m.st. Warszawy oraz Mazowiecki Urząd Wojewódzki. Miasto zajmuje ok. 15% powierzchni pałacu[6]. Gabinety prezydenta miasta i wojewody mazowieckiego znajdują się na pierwszym piętrze korpusu głównego gmachu. Jest on połączony z sąsiednim pałacem Ministra Skarbu, a oba budynki posiadają wspólny adres.

9 kwietnia 2016 na dziedzińcu pałacu odsłonięto głaz z tablicą upamiętniającą Lecha Kaczyńskiego autorstwa Józefa Henryka Helińskiego[7]. Upamiętnienie wzbudziło kontrowersje, gdyż na ustawienie głazu nie uzyskano zgody stołecznego konserwatora zabytków, a fragment inskrypcji na tablicy zakwestionował sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Kunert[8].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Warszawa. Przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1966, s. 122.
  2. Lidia Sadkowska-Mokkas: Przystanek Warszawa. Subiektywny przewodnik literacki. Warszawa: Wydawnictwo Poligraf, 2015, s. 16, 19. ISBN 978-83-7856-294-8.
  3. Ryszard Mączewski: Warszawa między wojnami. Łódź: Księży Młyn, 2009, s. 14, 16. ISBN 978-83-61253-51-8.
  4. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 599, 601. ISBN 83-01-08836-2.
  5. Tadeusz Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 57. ISBN 83-223-2047-7.
  6. Tomasz Żółciak. Marszałkowi pałac, prezydentowi ratusz. „Dziennik Gazeta Prawna”, s. A5, 19 marca 2019. 
  7. Autor płaskorzeźby Lecha Kaczyńskiego: "Projekt jest w porządku, nie ma się czego wstydzić". gazeta.pl. [dostęp 2016-04-14].
  8. Iwona Szpala. Prezydent uczczony tymczasowo. „Gazeta Stołeczna”, s. 1, 12 kwietnia 2016. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]