PKP Polskie Linie Kolejowe – Wikipedia, wolna encyklopedia

PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Logo
Ilustracja
Siedziba spółki PKP Polskie Linie Kolejowe przy ul. Targowej 74
Państwo

 Polska

Adres

ul. Targowa 74
03-734 Warszawa-Praga

Data założenia

1 października 2001[1]

Forma prawna

spółka akcyjna

Prezes

Piotr Wyborski[2]

Przewodniczący rady nadzorczej

Jakub Majewski[3]

Udziałowcy

Skarb Państwa
(82,04%)[4]
PKP S.A.
(17,96%)[4]

Nr KRS

0000037568

Zatrudnienie

40 276 (2022)[5]

Dane finansowe
Kapitał zakładowy

32 065 978 000,00 PLN [6]

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.”
Ziemia52°15′19,11″N 21°02′05,86″E/52,255308 21,034961
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Stacja kolejowa Wrocław Główny – infrastruktura (perony i hala) zarządzana przez PKP Polskie Linie Kolejowe
Budynek Zakładu Linii Kolejowych w Tarnowskich Górach
Wózek motorowy
Most kolejowy nad Woliborką w Nowej Rudzie
Tunel pod Małym Wołowcem
Linia kolejowa nr 283

PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., w skrócie PKP PLK S.A. – spółka odpowiadająca za zarządzanie państwową siecią linii kolejowych w Polsce liczącą 18 634 kilometrów oraz odpowiedzialna za zarządzanie i synchronizację ruchu ok. 5 tys. pociągów pasażerskich i towarowych należących do 123 licencjonowanych przewoźników (stan na 2022 rok). Spółka odpowiada również za opracowywanie i aktualizowanie rozkładu jazdy pociągów w skali całego kraju.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Spółka powstała w 2001 r. na bazie Dyrekcji Infrastruktury Kolejowej PKP.

Europejska Agencja Kolejowa w raporcie z 2011 r. wskazała Polskę jako kraj o wysokiej liczbie incydentów i wypadków kolejowych[7]. W 2012 NIK negatywnie oceniła stan infrastruktury kolejowej zarządzanej przez PLK[8]. Po doniesieniach mediów[9][10][11] o przypadkach niegospodarności oraz korupcji wszczęte zostały kontrole w departamencie informatyki PLK[12][13].

PKP Polskie Linie Kolejowe przeszkoliły w 2014 roku 15 tysięcy dyżurnych ruchu oraz nastawniczych, a na stanowiskach związanych z bezpieczeństwem zatrudniono w PLK 1000 nowych osób. Jesienią 2015 uruchomiony zostanie symulator do szkoleń dyżurnych i nastawniczych. PLK zapewnia też profesjonalne wsparcie psychologiczne pracownikom, którzy uczestniczyli bądź usuwali skutki zdarzeń. Według informacji „Dziennika Gazeta Prawna” w lipcu 2010 roku rząd Donalda Tuska podjął decyzję o wykupieniu akcji PKP PLK przez Skarb Państwa od spółki PKP SA[14].

Spółka radykalnie, o ponad połowę, zmniejszyła liczbę miejsc, w których stosowana jest jazda na sygnał zastępczy. Na koniec 2013 na sieci PLK występowało około 80 takich lokalizacji. Na koniec 2014 takich miejsc było 48.

Planowane działania w zakresie bezpieczeństwa na 2015 r. to m.in. wykorzystanie symulatora do szkoleń dyżurnych, wyposażanie dróżników na wybranych przejazdach w urządzenia radio–STOP i system informujący o ruchu pociągów, planowanie inwestycji i remontów na liniach kolejowych z priorytetem bezpieczeństwa (wzory działań, nadzór, kontrola) oraz modernizacja posterunków ruchu i urządzeń sterowania ruchem kolejowym.

W latach 2007–2015 spółka wyremontowała 7860 km torów, 2300 mostów i wiaduktów oraz 750 peronów[15]. W latach 2001–2019 sieć kolejowa zarządzana przez PKP PLK uległa skróceniu o 12,5% (z 21173 km do 18513 km)[16].

11 kwietnia 2018 spółka ogłosiła kupno będącego w stanie upadłości Przedsiębiorstwa Napraw Infrastruktury[17].

19 lutego 2019 roku rząd Mateusza Morawieckiego przyjął uchwałę zmieniającą uchwałę w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Kolejowego do 2023 roku, która przewiduje m.in. dokapitalizowanie spółki PKP PLK kwotą w wysokości 1,8 mld zł[18][19] i wykup akcji przez Skarb Państwa od PKP SA[20]. 17 sierpnia 2022 roku w siedzibie PKP SA podpisano umowę o utworzeniu holdingu Grupy PKP, w skład której nie wejdzie spółka PKP Polskie Linie Kolejowe SA[21]. 8 sierpnia 2022 spółka złożyła wniosek do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta (UOKIK) o zgodę na przejęcie spółki PKP Telkol Sp. z o.o. od PKP SA poprzez objęcie wszystkich udziałów w kapitale zakładowym[22].

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Głównym źródłem dochodów Spółki są opłaty za dostęp do infrastruktury pobierane od przewoźników według cennika zatwierdzanego przez Urząd Transportu Kolejowego. Działalność eksploatacyjną wykonują jednostki terenowe, czyli zakłady linii kolejowych, których zadaniami są prowadzenie ruchu kolejowego oraz nadzór nad utrzymaniem w stałej sprawności linii kolejowych.

PKP Polskie Linie Kolejowe są członkiem wielu organizacji krajowych i międzynarodowych, m.in. Związku Pracodawców Kolejowych, Stowarzyszenia Europejskich Zarządców Infrastruktury Kolejowej oraz stowarzyszenia RailNetEurope.

Stawki dostępu do torów[edytuj | edytuj kod]

PKP Polskie Linie Kolejowe mają monopol na zarządzanie głównymi liniami w Polsce (brak konkurencji prywatnej), a tym samym ustalają stawki dla praktycznie całego transportu kolejowego w kraju zgodnie z Ustawą o transporcie kolejowym z dnia 28 marca 2003 r[23]. W 2013 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał, że stosowany przez PKP Polskie Linie Kolejowe sposób nie jest ustalony w oparciu o koszty, które wynikają bezpośrednio z udostępnienia infrastruktury, a kalkulacja opłat uwzględnia koszty, które nie mogą być uznane za bezpośrednio ponoszone jako rezultat wykonywania przewozów pociągami. W rezultacie powyższego na kolejne 4 lata zapowiedziano nowe stawki, zmniejszone o ok. 20 proc. w stosunku do wcześniej obowiązujących.

Fundusze i programy UE[edytuj | edytuj kod]

Spółka prowadzi, przy współudziale środków Unii Europejskiej, działalność inwestycyjną będącą szeroko pojętym programem modernizacji linii kolejowych, którego głównym celem jest dążenie do zintegrowania polskiego transportu kolejowego z systemem Unii Europejskiej, zarówno w aspekcie standardów technicznych, jak i interoperacyjności linii kolejowych. Prowadzone przez PKP Polskie Linie Kolejowe modernizacje bezpośrednio przyczyniają się do zwiększenia komfortu jazdy dla pasażerów, polepszenia bezpieczeństwa ruchu pociągów oraz skrócenia czasu podróży.

Fundusze i Programy Unijne wykorzystywane przez PKP Polskie Linie Kolejowe

Struktura własnościowa spółki[edytuj | edytuj kod]

Właścicielem pakietu większościowego spółki (82,04%) jest bezpośrednio Skarb Państwa, natomiast pozostałe 17,96% jest własnością spółki PKP[4].

  1. Skarb Państwa: 82,0%
  2. PKP: 18,0%

Grupa kapitałowa PKP Polskie Linie Kolejowe[edytuj | edytuj kod]

  • PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.

Prezesi[edytuj | edytuj kod]

Od Do Prezes
2001 2002 Kazimierz Jachimek
2002 2005 Tadeusz Augustowski
2005 2009 Krzysztof Celiński
2009 2012 Zbigniew Szafrański
kwiecień 2012 2 kwietnia 2015 Remigiusz Paszkiewicz [24]
15 czerwca 2015 14 grudnia 2015 Andrzej Filip Wojciechowski [25][26]
30 grudnia 2015 30 marca 2016 Antoni Jasiński (p.o.) [27][28]
30 marca 2016 15 lutego 2024 Ireneusz Merchel [28]
15 lutego 2024 15 marca 2024 Piotr Wyborski (p.o.) [29]
15 marca 2024 nadal Piotr Wyborski [30]

Zatrudnienie[edytuj | edytuj kod]

  • 2014 – 38 264[1]
  • 2022 – 40 276[31]

Siedziba[edytuj | edytuj kod]

Siedzibą kierownictwa spółki jest kompleks budynków dawnej – przed wojną – Dyrekcji [Okręgowej] Kolei Państwowych, zaś po wojnie – Centralnej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych, zlokalizowany przy ul. Targowej 74, róg al. „Solidarności” i ul. Wileńskiej, położony naprzeciwko dworca PKP Warszawa Wileńska.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Grupa PKP – Raport roczny 2016. pkpsa.pl. s. 28–35. [dostęp 2016-12-31].
  2. ↑ Piotr Wyborski powołany na prezesa PKP PLK. rynek-kolejowy.pl, 15 marca 2024. [dostęp 2024-03-15].
  3. ↑ Władze Spółki. plk-sa.pl. [dostęp 2024-02-18].
  4. ↑ a b c Sprawozdanie finansowe PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. za rok obrotowy kończący się dnia 31 grudnia 2021 r.. plk-sa.pl. s. 30 pdf/10 dodatkowe informacje i objaśnienia. [dostęp 2022-11-20].
  5. ↑ Rzeczpospolita 24.11.22
  6. ↑ Wysokość kapitału zakładowego spółki PKP PLK S.A..
  7. ↑ Safety Performance Report. Europejska Agencja Kolejowa, 2011. [dostęp 2015-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-11)].
  8. ↑ NIK o niebezpiecznych przewozach. Najwyższa Izba Kontroli, 2012.
  9. ↑ Mateusz Cieślak. Pizdolino. „Nie”, 2012. 
  10. ↑ Mateusz Cieślak. Pizdolino (cz. 2). „Nie”, 2012. 
  11. ↑ Mateusz Cieślak. Narady złodziei. „Nie”, 2012. 
  12. ↑ Poseł Jerzy Borkowski: Wypowiedzi na posiedzeniach Sejmu. Sejm RP, Posiedzenie nr 16 w dniu 14-06-2012 (2. dzień obrad).
  13. ↑ Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Andrzej Massel: Wypowiedzi na posiedzeniach Sejmu. Sejm RP, Posiedzenie nr 16 w dniu 14-06-2012 (2. dzień obrad).
  14. ↑ Maciej Szczepaniuk, Rząd chce wykupić PKP PLK i przy okazji oddłużyć kolej [online], biznes.gazetaprawna.pl, 5 lipca 2010 [dostęp 2015-02-21].
  15. ↑ Polskie Linie Kolejowe podsumowały lata 2007–2015. rynek-kolejowy.pl, 2015-12-31. [dostęp 2016-01-02].
  16. ↑ Karol Trammer, Ostre cięcie. Jak niszczono polską kolej, Warszawa 2019, s. 115, ISBN 978-83-66232-33-4, OCLC 1245960229.
  17. ↑ PLK pozyskują Przedsiębiorstwo Napraw Infrastruktury, „PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.”, 11 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-12] (pol.).
  18. ↑ Krajowy Program Kolejowy bogatszy o 3,2 mld zł. Środki przeznaczona na infrastrukturę kolejową w portach [online], PolskieRadio.pl, 19 lutego 2019 [dostęp 2019-02-21].
  19. ↑ Uchwała zmieniająca uchwałę w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Kolejowego do 2023 roku | Kancelaria Prezesa Rady Ministrów [online], www.premier.gov.pl, 19 lutego 2019 [dostęp 2019-02-21] (pol.).
  20. ↑ Wzrosną środki na program kolejowy [online], NIEZALEZNA.PL, 18 lutego 2019 [dostęp 2019-02-21].
  21. ↑ Grupa PKP holdingiem! [online], www.pkp.pl, 6 września 2022 [dostęp 2022-09-07].
  22. ↑ Jakub Madrjas, Kolejna akwizycja PKP PLK. Celem Telkol [online], rynek-kolejowy.pl, 23 sierpnia 2022 [dostęp 2022-09-10] (pol.).
  23. ↑ Dz.U. z 2021 r. poz. 1984.
  24. ↑ R. Paszkiewicz zrezygnował z kierowania PKP PLK. kurier-kolejowy.pl, 2015-04-02. [dostęp 2016-01-02].
  25. ↑ Nowy zarząd PLK zaczął działalność. rynek-kolejowy.pl, 2015-06-16. [dostęp 2015-12-17]. (pol.).
  26. ↑ Adamczyk zaskoczony falą dymisji. Kowalski nie weźmie odprawy. rynek-kolejowy.pl, 2015-12-14. [dostęp 2015-12-17].
  27. ↑ Zmiany w składzie zarządu PKP PLK. rynek-kolejowy.pl, 2015-12-30. [dostęp 2016-01-01].
  28. ↑ a b Jakub Madrjas: Ireneusz Merchel został prezesem PKP PLK. rynek-kolejowy.pl, 2016-03-30. [dostęp 2016-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-30)]. (pol.).
  29. ↑ Zmiany w Zarządzie PKP Polskich Linii Kolejowych S.A.. plk-sa.pl, 15 lutego 2024. [dostęp 2024-02-21].
  30. ↑ Piotr Wyborski powołany na prezesa PKP PLK. rynek-kolejowy.pl, 15 marca 2024. [dostęp 2024-03-15].
  31. ↑ Rzeczpospolita 24.11.2022

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Spółki Grupy PKP
Jednostki zależne
Dawne jednostki zależne
PKP Polskie Linie Kolejowe SA

Logo PKP

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=PKP_Polskie_Linie_Kolejowe&oldid=73175470”