Muhammad Ayub Khan – Wikipedia, wolna encyklopedia

Muhammad Ayub Khan

محمد ایوب خان

Data i miejsce urodzenia	14 maja 1907 Haripur
Data i miejsce śmierci	19 kwietnia 1974 Islamabad
Prezydent Pakistanu
Okres	od 27 października 1958 do 25 marca 1969
Przynależność polityczna	Liga Muzułmańska
Poprzednik	Iskander Mirza
Następca	Yahya Khan
Premier Pakistanu
Okres	od 7 października 1958 do 27 października 1958
Przynależność polityczna	Liga Muzułmańska
Poprzednik	Sir Feroz Khan Noon
Następca	Nurul Amin
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Muhammad Ayub Khan (urdu محمد ایوب خان; ur. 14 maja 1907, zm. 19 kwietnia 1974)^[1] – pakistański wojskowy i polityk.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem oficera wojsk brytyjskich w Indiach. Kształcił się na Uniwersytecie Aligarh i w Royal Military Academy Sandhurst. W 1928 rozpoczął służbę w Brytyjskiej Armii Indyjskiej. Zwrócił na siebie uwagę przełożonych w czasie II wojny światowej, w związku z czym w 1947 mianowano go generałem sił zbrojnych nowo utworzonego Pakistanu^[2]. W 1948 objął stanowisko dowódcy armii pakistańskiej na obszarze dzisiejszego Bangladeszu (ówczesny Pakistan Wschodni)^[3]. W 1951 objął funkcję naczelnego dowódcy armii. Trzy lata później objął ministerstwo obrony. Kierował nim do 1956 r. Stopniowo tracił wiarę w skuteczność demokracji. 7 października 1958 r. przekonał prezydenta Iskandera Mirzę do wprowadzenia stanu wojennego, który powierzył mu wdrożenie go w życie. 27 października 1958 r., w bezkrwawym zamachu stanu, obalił Mirzę i przejął urząd prezydenta. Doprowadził do uchwalenia nowej konstytucji (1962), w której realizowano założenia stworzonej przez Ayub Khana koncepcji demokracji podstawowej. Wyeliminował dzięki temu posunięciu zorganizowaną opozycję na szczeblu krajowym i jednocześnie zwiększył zakres kompetencji działaczy lokalnych. W polityce zagranicznej utrzymywał dobre stosunki z USA. Dzięki ogromnej pomocy finansowej rządu amerykańskiego Pakistan przeżywał kilkuletni okres ożywienia gospodarczego i stabilizacji politycznej. Przegrana w II wojnie o Kaszmir przyczyniła się do gwałtownego spadku poparcia społecznego dla Ayub Khana. Pogorszył się również stan jego zdrowia. Ulegając namowom wojskowych, w 1969 ustąpił na rzecz generała Yahyi Khana^[4]. W 1970 wycofał się z życia politycznego^[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]