Milovan Đilas – Wikipedia, wolna encyklopedia

Milovan Đilas
Data i miejsce urodzenia	4 lub 12 czerwca 1911 ; Podbišće, Czarnogóra
Data i miejsce śmierci	20 kwietnia 1995 ; Belgrad
	Przewodniczący Zgromadzenia Narodowego
Okres	od 1953; do 1954
Przynależność polityczna	Związek Komunistów Jugosławii
Następca	Moša Pijade
	Odznaczenia
	; (pozbawiony jugosłowiańskich odznaczeń w 1957);
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Milovan Đilas [m î l ɔ ʋ a n d ʑ î l a ː s ] (ur. 4 lub 12 czerwca 1911 w Podbišće w Czarnogórze, zm. 20 kwietnia 1995 w Belgradzie) – jugosłowiański polityk i pisarz polityczny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1929–1930 studiował literaturę na Uniwersytecie Belgradzkim. Choć sam określał się jako demokratyczny socjalista, to w 1932 roku dołączył do nielegalnej partii komunistycznej^[1]. Od 1933 do 1937 był więziony za działalność komunistyczną^[2]. Od 1940 członek Biura Politycznego, jeden z dowódców Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii i bliski współpracownik Tity. Po wojnie odpowiedzialny za agitację i propagandę. Od 1953 wiceprezydent Jugosławii. W 1954 za krytykę rządów partii komunistycznej pozbawiony stanowisk i 1956–1966 kilkakrotnie więziony. W napisanej w czasie internowania książce Nowa klasa poddał krytycznej analizie system rządów oligarchii komunistycznej. W latach 50. skrytykował interwencję radziecką na Węgrzech, którą nazwał raną zadaną komunizmowi^[3]. W 1968 roku uzyskał zgodę władz jugosłowiańskich na opuszczenie kraju.

Wybrane dzieła[edytuj | edytuj kod]

Nowa klasa (Nova klasa, Londyn 1957)
Rozmowy ze Stalinem (Susreti sa Stalinom, Londyn 1962)
Nesavršeno društvo (Londyn 1969)
Seđenje jednog revolucionara (Oksford 1973)
Druženje sa Titom (Londyn 1981)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ The New Class, Greek Edition (Horizon), Ateny, 1957.
↑ Bogusław Zieliński, Droga do faszyzmu. Rozmowa z Milovanem Djilasem, w: Wprost, nr 7/1992, s. 34.
↑ PaulP. Lendvai PaulP., One Day that Shook the Communist World: The 1956 Hungarian Uprising and Its Legacy, Princeton, N.J.: Princeton University Press, 2008, s. 196, ISBN 0-691-13282-8, OCLC 705945738 .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Milovan Djilas: Gespräche mit Stalin, S. Fischer Verlag (1962), notka biograficzna „Über Djilas”

[1] The New Class, Greek Edition (Horizon), Ateny, 1957.

[2] Bogusław Zieliński, Droga do faszyzmu. Rozmowa z Milovanem Djilasem, w: Wprost, nr 7/1992, s. 34.

[3] PaulP. Lendvai PaulP., One Day that Shook the Communist World: The 1956 Hungarian Uprising and Its Legacy, Princeton, N.J.: Princeton University Press, 2008, s. 196, ISBN 0-691-13282-8, OCLC 705945738 .

[1]

[2]

[3]