French
DeutschMikel Koliqi – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Kardynał diakon | |
 | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | 28 stycznia 1997 |
| Miejsce pochówku | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat | 30 maja 1931 |
| Kreacja kardynalska | 28 listopada 1994 |
| Kościół tytularny | Ognissanti in Via Appia Nuova |
.svg){kind=small} | |
| Odznaczenia | |
 | |
Mikel Koliqi (ur. 29 września 1902 w Szkodrze, zm. 28 stycznia 1997 tamże[1]) – albański kardynał, kompozytor, brat Ernesta.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z wielodzietnej rodziny kupieckiej – był synem Shana Koliqiego i Agi z d. Simoni. Szkołę jezuicką ukończył w rodzinnej Szkodrze. Po jej ukończeniu w 1911 roku kontynuował naukę w Monzy, Brescii i w Bari wraz ze swoim bratem Ernestem[2]. Na uniwersytecie mediolańskim równolegle odbywał studia techniczne i teologiczne[3]. W wolnych chwilach występował w zespole muzycznym, założonym przez studentów. 30 maja 1931 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk abp Lazera Mjedy. Rozpoczął pracę w parafii szkoderskiej, a także w działającej przy miejscowej katedrze Scuola Cantorum. W 1936 r. został proboszczem w Szkodrze. W czasie wojny Koliqi założył i wydawał pismo Kumbona e se dieles (Dzwon Niedzielny). Pismo zostało zamknięte w lutym 1945 r., tuż po aresztowaniu Koliqiego. Za działalność wrogą wobec państwa komunistycznego Koliqi został skazany na 4 lata więzienia. Na wyrok wpłynął także fakt, że jego brat Ernest współpracował z okupacyjnymi władzami włoskimi. Uwolniony w 1949 roku został aresztowany ponownie w 1952 roku i skazany na 15 lat więzienia. W sumie spędził w więzieniach 38 lat, uwolniony na mocy amnestii w 1986 roku[1]. Był najstarszym duchownym katolickim, który przeżył okres prześladowań.
W 1990 podjął ponownie pracę w parafii szkoderskiej; w styczniu 1992 roku został mianowany honorowym prałatem papieskim. Na konsystorzu, odbywającym się 28 listopada 1994 roku, został mianowany kardynałem przez papieża Jana Pawła II z tytułem Kardynała-Diakona Ognissanti in Via Appia Nuova; ze względu na podeszły wiek zwolniony został z przyjęcia sakry biskupiej. Był pierwszym Albańczykiem, który w czasach nowożytnych został kardynałem. Po wypadku, któremu uległ w 1995 roku nie powrócił już do zdrowia. 25 grudnia 1996 roku, prezydent Sali Berisha przyjechał do jego domu, aby leżącego na łożu śmierci Koliqiego udekorować odznaczeniem Nderi i Kombit (Honor Narodu)[3].
Zmarł w styczniu 1997 i został pochowany w krypcie archikatedry szkoderskiej.
Działalność artystyczna[edytuj | edytuj kod]
Koliqi był kompozytorem-samoukiem. Napisał muzykę do trzech dramatów Dom Ndre Zadei. Najsłynniejszy z tych poematów muzycznych Rozafa miał uroczystą premierę 26 kwietnia 1936 roku w teatrze jezuickim w Szkodrze. Kolejne dwa jego utwory o tematyce patriotycznej: Rrrethimi e Shkodres (Oblężenie Szkodry) i Ruba e kuqe (Czerwona chusta) wystawiono w roku 1937.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Mikel Cardinal Koliqi of Albania Dies at 94 = 2021-08-14 [online], nytimes.com, 1997 (ang.).
- ↑ Robert Elsie: Historical Dictionary of Albania. Scarecrow Press: 2010, s. 247. ISBN 978-0-8108-6188-6.
- ↑ a b Zenepe Dibra: Fjalor enciklopedik i hapesires shkodrane, vol. 1. Lezhe: Gjergj Fishta, 2015, s. 675-676. (alb.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Czekalski: Zarys dziejów chrześcijaństwa albańskiego w latach 1912–1996. Kraków: 1996. ISBN 83-85527-40-0.
- Robert Elsie: Historical Dictionary of Albania. Scarecrow Press: 2010, s. 247. ISBN 978-0-8108-6188-6.
- Martirizimi i Kishes Katolike Shqiptare 1944–1990, Shkoder 1993.
- Słownik kardynałów Salvadora Mirandy. www2.fiu.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-15)].
- Mikel Koliqi [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-05-26] (ang.).