Mikas Petrauskas – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mikas Petrauskas
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 października 1873
Połusze

Pochodzenie

litewskie

Data i miejsce śmierci

23 marca 1937
Kowno

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Mikas Petrauskas (ur. 13 października 1873 w Połuszach, zm. 23 marca 1937 w Kownie[1]) – litewski kompozytor. Autor pierwszej litewskiej opery, Birutė (1906)[2][a].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny muzycznej, był bratem tenora Kiprasa Petrauskasa[1][3] i synem organisty Jonasa Petrauskasa, u którego pobierał pierwsze nauki muzyczne[4]. W latach 1901–1906 studiował w Konserwatorium Petersburskim u Nikołaja Rimskiego-Korsakowa[1][3]. Aresztowany przez władze cesarskie za działalność polityczną podczas rewolucji 1905 roku, po uwolnieniu wyemigrował z Rosji[3]. Początkowo osiedlił się w Paryżu, gdzie kontynuował studia u Charles’a-Marie Widora[1]. W 1907 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych[1][3]. Działał jako kompozytor, organizator życia kulturalnego litewskiej diaspory, a także śpiewak, biorąc udział w wykonaniach własnych dzieł[1]. Założył Lithuanian Conservatory w Chicago, w 1914 roku przeniesione do Bostonu[1][3]. Publikował też na łamach czasopisma „Kanklės”, gdzie zamieszczał opracowania litewskich pieśni ludowych[1]. W 1930 roku wrócił na Litwę[3][2]. W 1969 roku jego prochy sprowadzone zostały do Wilna i pochowane na cmentarzu Na Rossie[2].

Skomponował opery Birutė (wyst. Wilno 1906) oraz Eglė žalčių karalienė (wyst. Boston 1924)[1][2][3]. Ponadto pisał operetki oraz pieśni solowe i chóralne[1].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Biruta (zm. 1382) była żoną księcia Kiejstuta, matką Witolda.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 74. ISBN 978-83-224-0837-7.
  2. a b c d Mały leksykon wileńskiej Rossy. Wilno: Wydawnictwo Polskie w Wilnie, 1998, s. 32. ISBN 9986-542-07-3.
  3. a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2776. ISBN 0-02-865529-X.
  4. Jūratė Vyliūtė: Mikas Petrauskas. Visuotinė lietuvių enciklopedija. [dostęp 2023-06-30]. (lit.).