Michael J. Fox – Wikipedia, wolna encyklopedia

Michael J. Fox
Ilustracja
Michael J Fox (2020)
Imię i nazwisko

Michael Andrew Fox

Data i miejsce urodzenia

9 czerwca 1961
Edmonton

Zawód

aktor, pisarz, producent filmowy, aktywista

Współmałżonek

Tracy Pollan (od 1988)

Lata aktywności

1977–2021

Odznaczenia
Order Kanady – Oficer (Officer)
Faksymile
Podpis aktora
Strona internetowa
Michael J. Fox z żoną Tracy Pollan, 1988

Michael Andrew Fox, lepiej znany jako Michael J. Fox[a] (ur. 9 czerwca 1961 w Edmonton) – kanadyjsko–amerykański aktor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Edmonton w prowincji Alberta jako syn Phyllis Evelyn (z domu Piper) i Williama Nelsona Foxa[1]. Jego ojciec był 25-letnim weteranem kanadyjskich sił zbrojnych, który później został dyspozytorem policji, podczas gdy matka była urzędniczką płacową i aktorką. Jego rodzina miała pochodzenie irlandzkie, angielskie i szkockie[2]. Jego rodzina mieszkała w różnych miastach i miasteczkach w całej Kanadzie ze względu na karierę ojca, zanim w 1971 przeniosła się do Burnaby. Fox ukończył Burnaby Central Secondary School[3].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

W wieku 15 lat przyjął rolę Jamiego Romano, 12-letniego młodszego siostrzeńca Leo w sitcomie CBC Leo i ja (1978). W 1979 przeniósł się do Los Angeles, by dalej rozwijać karierę aktorską. Wystąpił w komedii Szaleństwa o północy (1980) i dramacie sensacyjnym Marka L. Lestera Klasa 1984 (1982). Rozpoznawalność wśród telewidzów zyskał dzięki roli Alexa P. Keatona, najstarszego dziecka Stevena i Elyse Keatonów (Michael Gross i Meredith Baxter) w sitcomie NBC Więzy rodzinne (Family Ties, 1982–1989), za którą otrzymał nagrodę niemieckiego magazynu „Bravo” (1985), zdobył nagrodę Nickelodeon Kids’ Choice Awards (1988) i był czterokrotnie nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora w serialu komediowym (1986, 1987–1989)[4]. Do pewnego czasu, ze względu na swoją „chłopięcą urodę”, mimo dorosłego wieku, grał nastolatków. Zasłynął rolą Marty’ego McFly w trylogii Powrót do przyszłości[5], do której pierwotnie został zatrudniony Eric Stoltz. W 1991 był ósmym najlepiej opłacanym aktorem na świecie (z honorarium w wysokości 4 mln dol.)[6].

W 2000 oznajmił, że z powodu choroby Parkinsona[b] opuści serial Spin City, w którym grał główną rolę[c]. Od tego roku zaangażował się w działalność na rzecz wykorzystania komórek macierzystych w leczeniu tej choroby. Wolne chwile spędza na pisaniu – napisał autobiografię Lucky Man („Szczęśliwy facet”), w której opisuje swoje przejścia z chorobą; w 2003 r. napisał pilotażowy odcinek do serialu Hench at Home. Ostatnią książkę pt. Always Looking Up: The Adventures of an Incurable Optimist („Nieuleczalny Optymista: Zawsze patrząc w górę.”) wydał w 2009. Zagrał jeszcze w kilku filmach, m.in. w serialu The Michael J. Fox Show, w którym zagrał prezentera telewizyjnego cierpiącego na chorobę Parkinsona[7].

Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]

W 1988 ożenił się z aktorką Tracy Pollan, z którą ma czwórkę dzieci: syna Sama Michaela (ur. 30 maja 1989) oraz trzy córki – bliźniaczki Schuyler Frances i Aquinnah Kathleen (ur. 15 lutego 1996) i Esmé Annabelle (ur. 3 listopada 2001).

W 2023 powstał o nim film biograficzny „Nieustannie: Historia Michaela J. Foksa” (ang. Still: A Michael J. Fox Movie) zrealizowany przez Apple TV+[8].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Aktor[edytuj | edytuj kod]

Producent[edytuj | edytuj kod]

Reżyser[edytuj | edytuj kod]

Scenarzysta[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Inicjał J w jego nazwisku jest poświęcony aktorowi Michaelowi J. Pollardowi[11].
  2. Oprócz zdiagnozowanej choroby Parkinsona aktor zmaga się ze skutkami uzależnienia od alkoholu[9][10].
  3. Jego miejsce zajął Charlie Sheen[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael J. Fox Biography (1961-). Film Reference. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).
  2. Michael J. Fox What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).
  3. Michael J. Fox Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).
  4. Michael J. Fox Awards. FamousFix. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).
  5. Michael J. Fox. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).
  6. Peter Beresford: Hollywood. Romanse i skandale. Ring, 1991, s. 120–121. OCLC 830999173. (pol.).
  7. The Michael J. Fox Show w bazie Filmweb
  8. Nieustannie: Historia Michaela J. Foksa w bazie Filmweb
  9. a b Bernard Weinraub: Charlie Sheen Delivers A New Spin To 'Spin City'. The New York Times, 2001-05-07. [dostęp 2023-01-26]. (ang.).
  10. BJS, ADOM: Znany aktor z „Powrotu do przyszłości” przyznał się do alkoholizmu. „Piłem, żeby uciec”. TVPInfo, 2023-01-22. [dostęp 2023-01-26]. (pol.).
  11. Hal Erickson: Michael J. Fox Biography. AllMovie. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]