Michał Kirkor (taternik) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Michał Kirkor
Data i miejsce urodzenia

17 października 1871
Suwałki

Data i miejsce śmierci

20 lub 25 stycznia 1907[a]
Zakopane

Miejsce spoczynku

Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku

Zawód, zajęcie

lekarz
taternik

Alma Mater

Cesarski Uniwersytet Warszawski
Uniwersytet Jagielloński

Tablica na grobie Michała Kirkora

Michał Kirkor (ur. 17 października 1871 w Suwałkach[1][2], zm. 20 lub 25 stycznia 1907 w Zakopanem[3][a]) – doktor medycyny, taternik, działacz turystyczny. Zesłaniec syberyjski.

W 1891 r. rozpoczął studia medyczne na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. W 1892 r. za działalność polityczną i niepodległościową razem z innymi "kilińszczakami" został zesłany na Sybir, do guberni permskiej na Uralu wraz ze swoim rodzeństwem: Dymitrem i Heleną, oraz ich prawną opiekunką i rodzoną ciotką zarazem (siostra matki) znaną w owym czasie społecznicą i publicystką – Celiną Kirkorową (żoną Adama). Była z nimi także Zofia Grabska – siostra Władysława i Stanisława, późniejsza żona Dymitra.

Po powrocie z zesłania w latach 1895-1905 mieszkał w Krakowie. Ukończył medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim i w latach 1898-1904 był asystentem profesorów Napoleona Cybulskiego i Bronisława Kadera przy Katedrze Fizjologii. W 1905, w związku ze stwierdzoną gruźlicą płuc, zamieszkał w Zakopanem. Początkowo pracował jako lekarz w sanatorium Dłuskich w Kościelisku, później, do śmierci, przebywał tam jako pacjent[1]. Był współzałożycielem Stowarzyszenia Bratnia Pomoc, na bazie którego otwarto sanatorium dla niezamożnej młodzieży akademickiej dotkniętej gruźlicą.

W 1899 został członkiem Towarzystwa Tatrzańskiego, w którym w latach 1902–1906 pełnił funkcję członka zarządu (w latach 1903-1905 skarbnika). Przyczynił się do powstania Sekcji Narciarskiej TT. W tym czasie dużo chodził po Tatrach, m.in. z Kazimierzem Tetmajerem. Osobiście zajmował się z ramienia TT znakowaniem pierwszych szlaków turystycznych. W 1901 r. poprowadził w Tatry wycieczkę członków krakowskiego "Sokoła" i opisał ja jako Wycieczka na Łomnicę (1901). W 1902 dokonał (w towarzystwie pierwszego zdobywcy, Kazimierza Brzozowskiego) drugiego wejścia żlebem pomiędzy Giewontem a Małym Giewontem od strony Doliny Strążyskiej, zwanym obecnie Żlebem Kirkora. Wtedy wyznakował również ten szlak[1].

Grób Kirkora znajduje się na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem (kw. L-II-6)[4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Na tablicy nagrobnej figuruje data 20 stycznia 1907.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Radwańska-Paryska Zofia, Paryski Witold Henryk: Wielka Encyklopedia Tatrzańska. Wydawnictwo Górskie, Poronin 1995, ISBN 83-7104-008-3, s. 514;
  2. Ivan Bohuš: Kto bol kto ve Vysokých Tatrach, w: "Vysoké Tatry nr 5/1976, s. 22
  3. Kirkor Michał. z-ne.pl. [dostęp 2022-11-01].
  4. śp. Michał Kirkor

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Janusz Zdebski, Stary cmentarz w Zakopanem. Przewodnik biograficzny, Wydawnictwo PTTK-Kraj, Warszawa-Kraków 1986, str. 20.
  • Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Encyklopedia Tatrzańska, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1973, str. 208