French
DeutschMichał Józef Sapieha – Wikipedia, wolna encyklopedia
.jpg) Michał Józef Sapieha ok. 1730 | |
 Lis | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | 1670 |
| Data i miejsce śmierci | 6 marca 1738 |
| Ojciec | |
| Matka | Izabella z Tarłów |
| Odznaczenia | |
 | |
Michał Józef Sapieha (ur. 1670, zm. 6 marca 1738 w Châlons-sur-Marne) – wojewoda podlaski w latach 1728-1738, pisarz polny litewski w latach 1698-1703 i 1705-1730, strażnik litewski od 1692 roku, cześnik litewski od 1687 roku, starosta mielnicki w latach 1725-1729[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Benedykta Pawła i Izabelli z Tarłów. W pierwszej połowie lat 80. uczył się w kolegium Jezuickim w Warszawie, następnie w latach 1687–1688 odbył podróż edukacyjną do Francji i Włoch. Po powrocie do kraju posłował na sejm w 1690. W 1692 otrzymał urząd strażnika wielkiego litewskiego. W 1695 brał udział w walkach na Podolu pod dowództwem hetmana polnego Józefa Słuszki. W 1696 brał udział w wyprawie stryja Kazimierza Jana przeciwko konfederatom litewskim Grzegorza Antoniego Ogińskiego.
Poseł sejmiku powiatu brześciańskiego na sejm konwokacyjny 1696 roku[2]. 5 lipca 1697 roku podpisał w Warszawie obwieszczenie do poparcia wolnej elekcji, które zwoływało szlachtę na zjazd w obronie naruszonych praw Rzeczypospolitej[3]. W elekcji 1697 poparł kandydaturę księcia Conti, przygotowując dla niego wsparcie militarne, do którego użycia nie doszło. W 1698 uznał Augusta II, od którego otrzymał urząd pisarza polnego litewskiego. Z jego rozkazu pobito Leona Ogińskiego, co spowodowało pod koniec 1698 otwarte wystąpienie litewskiej szlachty przeciwko Sapiehom. Nie brał jednak udziału w bitwie pod Olkienikami w 1700.
Na początku wojny północnej przeszedł na stronę Karola XII, przy którego boku przebywał do 1705, biorąc udział m.in. w zajęciu Warszawy w 1703. W styczniu 1702 roku podpisał akt pacyfikacji Wielkiego Księstwa Litewskiego[4]. W 1705 poparł kandydaturę Stanisława Leszczyńskiego na króla Polski. W 1705 potwierdził pacta conventa Stanisława Leszczyńskiego[5]. Działając w strukturach stanisławowsko-szwedzkiej armii bierze udział w szeregu walk, szczególnie na Litwie aż do klęski połtawskiej w 1709.
Amnestionowany przez Augusta II zachował urząd pisarza polnego. Był uczestnikiem Walnej Rady Warszawskiej 1710 roku[6]. W 1713 posłował do Turcji. W 1714 otrzymał stopień generała lejtnanta kawalerii litewskiej. W 1718 był posłem na sejm z powiatu starodubowskiego[7]. W 1720 i 1726 posłował na sejm. Poseł województwa brzeskolitewskiego na sejm 1724 roku[8]. W 1725 otrzymał starostwo melnickie. Poseł powiatu brzeskolitewskiego na sejm 1726 roku[9]. ]W 1727 otrzymał Order Orła Białego, a w 1728 – województwo podlaskie.
Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 27 kwietnia 1733 roku na sejmie konwokacyjnym[10]. Jako jedyny z Sapiehów podczas elekcji 1733 poparł Augusta Wettyna i jako deputat z Senatu podpisał jego pacta conventa[11]. Wskazywał na Jakuba Sobieskiego jako jedynego możliwego kandydata z Polski. Zły stan zdrowia i samobójstwo syna Józefa Fryderyka skłoniły go do opuszczenia Polski w 1735. Zmarł 6 marca 1738 w klasztorze jezuitów w Châlons-sur-Marne.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Urzędnicy podlascy XIV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Ewa Dubas-Urwanowicz, Włodzimierz Jarmolik, Michał Kulecki, Jerzy Urwanowicz. Kórnik 1994, s. 189.
- ↑ Ewa Gąsior, Sejm konwokacyjny po śmierci Jana III Sobieskiego, Warszawa 2017, s. 88.
- ↑ Obwieszczenie do poparcia wolney elekcyey roku Pańskiego tysiącznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego siodmego. [Inc.:] Actum in castro Ravensi sub interregno feria quinta post festum sanctae Margarethae [...] proxima anno Domini millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. [b.n.s]
- ↑ Diariusz Sejmu Walnego Warszawskiego 1701-1702, Warszawa 1962, s. 305.
- ↑ Articuli pactorum conventorum Stanów tej Rzeczypospolitej i W. X. L. i państw do nich nalężących z Posłami JKM [...], s. 23.
- ↑ Volumina Legum, t. VI, Petersburg 1860, s. 99.
- ↑ Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego, (1666-1721), Warszawa 1862, s. 350.
- ↑ Wiktor Bagniewski, Diariusz sejmu walnego sześcioniedzielnego warszawskiego anni 1724, rkps Ossolineum, 291/III, k. 5v.
- ↑ Michał Tomasz Wójciuk, Przemoc, presja, przekupstwo i konflikty na sejmikach brzeskim i pińskim w dobie saskiej w świetle pamiętników i korespondencji, w: Wschodni Rocznik Humanistyczny 6 (2009), s. 130.
- ↑ Konfederacya generalna omnium ordinum Regni et Magni Ducatus Lithuaniae na konwokacyi generalney Warszawskiej uchwalona [...] 27 (słow. [...] kwietnia [...] 1733, s. 33.
- ↑ Volumina Legum, t. VI, Petersburg 1860, s. 309.