Michał Haraburda (zm. 1586) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Michał Haraburda
Ilustracja
Michał Haraburda (z lewej) na obrazie Jana MatejkiStefan Batory pod Pskowem
Herb
Abdank
Data śmierci

12 lipca 1586

Michał Haraburda herbu Abdank (zm. 12 lipca 1586) – pisarz wielki litewski od 1566, kasztelan miński od 1584, sekretarz Stefana Batorego[1], starosta świsłocki, dyplomata i wojskowy.

Brat Łukasza[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1559 był gońcem do chana krymskiego Dewlet I Gireja. W 1560 wysłany do Moskwy. Od grudnia 1563 do stycznia 1564 przebywał w stolicy Rosji jako sekretarz poselstwa Jerzego Chodkiewicza. W 1566 wziął udział w kolejnym poselstwie litewskim, negocjującym rozejm w wojnie litewsko-rosyjskiej 1558–1570. W nagrodę mianowany sekretarzem wielkim litewskim.

W czasie zawierania unii lubelskiej w 1569 jako jeden z nielicznych urzędników litewskich pozostał w Lublinie, co Jan Kochanowski skwitował w apoftegmacie Haraburda z wojną. Podpisał unię lubelską 1569 roku[3]. W 1571 dzięki sile swojej perswazji powstrzymał cara Iwana IV Groźnego przed podjęciem kolejnego ataku na Rzeczpospolitą.

W czasie bezkrólewia po śmierci Zygmunta II Augusta, negocjował z Iwanem IV warunki jego kandydowania na tron polski. Wzbudził tym niemało podejrzeń panów polskich, którzy w wyniku tego odsunęli go na kilka lat od poselstw zagranicznych. W czasie wojny polsko-rosyjskiej 1577-1582 walczył w oddziale Filona Kmity. Wziął udział w negocjowaniu rozejmu w Jamie Zapolskim w 1582, który potem pojechał zaprzysiąc do Moskwy. W 1584 nagrodzony kasztelanią mińską.

Był wyznawcą prawosławia[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Leszek Kieniewicz, Sekretariat Stefana Batorego. Zbiorowość i kariery sekretarzy królewskich, w: Studia staropolskie, t. IV, Warszawa 1986, s. 63.
  2. Rafał Jaworski, Litewscy posłowie ziemscy na sejmie walnym warszawskim 1570 r., w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, t. 21 (2020), z. 1, s. 19.
  3. Skarbiec diplomatów papiezkich, cesarskich, krolewskich, książęcych; uchwał narodowych, postanowień różnych władz i urzędów posługujących do krytycznego wyjaśnienia dziejów Litwy, Rusi Litewskiéj i ościennych im krajów. t. II., Wilno 1862, s. 330.
  4. Mirosław Korolko, Seminarium Rzeczypospolitej Królestwa Polskiego. Humaniści w kancelarii królewskiej Zygmunta Augusta, Warszawa 1991, s. 205.