Metrorower – Wikipedia, wolna encyklopedia

Metrorower
publiczny system wypożyczania rowerów
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Lokalizacja

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia

Operator

Nextbike GZM

Lata funkcjonowania

od 2024

Infrastruktura
Liczba stacji

276

Tabor
Liczba pojazdów

1860

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Metrorower – uruchomiony 25 lutego 2024 całoroczny, publiczny system wypożyczania rowerów w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM), którego operatorem jest Nextbike GZM. W skład systemu wchodzi 276 stacji i 1860 rowerów. W momencie uruchomienia trzeci system w Polsce pod względem liczby stacji i czwarty pod względem liczby rowerów[a].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wcześniejsze systemy[edytuj | edytuj kod]

Stacja Metroroweru przy Skwerze Franciszka Szymkowiaka w Katowicach

W momencie utworzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (1 lipca 2017 roku[1]) na jej terenie funkcjonowały trzy systemy rowerów miejskich: Gliwicki Rower Miejski[2], City by bike w Katowicach[3] i Tyski Rower[4], a Sosnowiec miał podpisaną umowę na dostawę rowerów i stacji[5]. W 2018 roku uruchomione zostały jeszcze: Kajteroz w Chorzowie[6], Siemianowicki Rower Miejski[7], Sosnowiecki Rower Miejski[8], Świętochłowicki Rower Miejski[7] i Zabrzański Rower Miejski[9].

Mimo że operatorem wszystkich systemów był Nextbike, to regulaminy poszczególnych systemów zabraniały oddawania rowerów poza miastem wypożyczenia. Chcąc rozwiązać ten problem, GZM podpisała z Nextbikiem umowę integrującą istniejące systemy zarządzane przez niego. Umowa objęła wyłącznie rowery standardowe i zakładała, że koszt relokacji rowerów pomiędzy miastami pokryje Metropolia. Umowa objęła systemy w Chorzowie, Gliwicach, Katowicach, Tychach, Siemianowicach Śląskich, Sosnowcu i Zabrzu[10].

Totem informacyjny przy jednej ze stacji

W 2020 roku na terenie GZM pojawił się drugi operator rowerów miejskich, firma Roovee, która przejęła najpierw obsługę rowerów miejskich w Zabrzu w 2020 roku[11] i w Gliwicach w 2021 roku[12], a potem uruchomiła w 2021 roku system w Czeladzi[13]. Umowa integrujące systemy rowerów miejskich nie obejmowała tych zarządzanych przez tego operatora[10].

W 2022 roku Chorzów zdecydował się na unowocześnienie swoich rowerów, czyniąc je niekompatybilnymi z rowerami z sąsiednich miast. Tym samym również umowa integrująca systemy w różnych miastach przestała obowiązywać[14].

Koncepcja[edytuj | edytuj kod]

Równolegle z pracami nad integracją istniejących systemów rowerów miejskich, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia pracowała nad własnym systemem, co zaowocowało tym, że 25 marca 2019 roku ogłosiła przetarg na wykonanie koncepcji „Elektrycznego Roweru Metropolitalnego”[15]. Przetarg ten jednak nie zakończył się podpisaniem umowy[16], w związku z czym 17 grudnia Metropolia ogłosiła przetarg na wykonanie koncepcji „Roweru Metropolitalnego”[17]. W efekcie czego w lipcu 2020 podpisano ze spółką DS Consulting umowę na opracowanie tejże koncepcji[18]. Opracowano przez DS Consulting koncepcja została w styczniu 2021 roku opublikowana Biuletynie Informacji Publicznej GZM[19].

Postępowanie[edytuj | edytuj kod]

28 maja 2021 roku Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia ogłosiła postępowanie w trybie dialogu konkurencyjnego na Uruchomienie, zarządzanie i eksploatacja systemu Roweru Metropolitalnego na terenie Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii[20]. Wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu złożyły 2 firmy: CityBike Global oraz Nextbike GZM i 6 kwietnia 2022 roku rozpoczęła się faza rozmów z nimi[21].

7 marca 2023 roku upłynął termin składania ofert w ramach drugiego etapu postępowania. Ofertę złożyło wyłącznie przedsiębiorstwo Nextbike GZM o wartości 331 mln zł brutto[20][22] i 28 sierpnia właśnie ta oferta została wybrana[20], a 25 października nastąpiło podpisanie umowy[23][24].

W trakcie trwania postępowania wykonawcy złożyli 5 odwołań do Krajowej Izby Odwoławczej, które w większości zostały wygrane przez GZM[25].

Funkcjonowanie[edytuj | edytuj kod]

31 października 2023 roku odbyła się oficjalna prezentacja metroroweru w Katowicach z udziałem przewodniczącego GZM Kazimierza Karolczaka oraz prezesa Nextbike’a Tomasza Wojtkiewicza[26]. W drugiej połowie stycznia rozpoczął się montaż stacji pierwszego etapu[27]. 26 stycznia GZM dokonało autopoprawki w swoim budżecie, tak aby etap pierwszy wdrażania Metroroweru mógł objąć dodatkowe – 8. miasto (Chorzów)[28]. 16 lutego rozpoczął się zamknięty rozruch testowy systemu[29]. 23 lutego zgromadzenie GZM przyjęło uchwałę umożliwiającą przyspieszenie realizacji II i III fazy Metroroweru na przełom lipca i sierpnia 2024[30].

25 lutego system został uruchomiony wraz z 276 stacjami w 8 miastach (Chorzowie, Czeladzi, Gliwicach, Katowicach, Siemianowicach Śląskich, Sosnowcu, Tychach i Zabrzu) oraz 1860 rowerami[31].

System[edytuj | edytuj kod]

Jest to całoroczny system 4. generacji, który nie wymaga istnienia stacji bazowych, jednak w tej implementacji posiada stacje podobnie jak systemy 3. generacji. Odstawienie roweru do stacji nie jest obowiązkowe, ale jest premiowane niższymi opłatami[32]. Opłaty za korzystanie są prowadzone w dwóch trybach: za przejazd (rozliczanie za każde 30 min) lub w abonamencie (miesięczny, półroczny, roczny). Jako uzupełnienie oferty transportowej, GZM wprowadził darmowe przejazdy dla posiadaczy biletów okresowych. Posiadacze tych biletów mogą korzystać każdego dnia przez 60 minut bez dodatkowych opłat z „Metrorowerów”[33]. Korzystanie z roweru jest możliwe za pomocą dotychczasowych aplikacji firmy Nextbike oraz poprzez aplikację Transport GZM[34].

Stacje[edytuj | edytuj kod]

     Uczestniczące gminy - faza 1

     Uczestniczące gminy - faza 2

     Uczestniczące gminy - faza 3

     Pozostałe gminy GZM

W ramach systemu uruchomione mają zostać 924 stacje na terenie 31 z 41 gmin GZM:

Rowery[edytuj | edytuj kod]

Rower systemu generacji 3 (po lewej) i 4 (po prawej)

W ramach systemu ma docelowo wejść 7000 rowerów SmartBike 2.0, czyli rowerów 4 generacji wyposażonych w nadajnik GPS i elektrozamek, których nie trzeba przypinać do stojaków. Metrorower waży 20,5 kilograma, a jego elektronika jest zasilana z panelu solarnego umieszczonego w koszyku[26][35].

Statystyki[edytuj | edytuj kod]

W pierwszym miesiącu funkcjonowania systemu miało miejsce 46 tys. wypożyczeń, a w systemie zarejestrowało się 18 tys. osób (w tym 3,7 tys. poprzez konto Transport GZM)[33].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Na podstawie listy publicznych systemów wypożyczalni rowerów miejskich.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2017 w sprawie utworzenia w województwie śląskim związku metropolitalnego pod nazwą „Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia” (Dz.U. z 2017 r. poz. 1290).
  2. ↑ Dziś rusza Gliwicki Rower Miejski [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2019-05-18] (pol.).
  3. ↑ s, City By Bike Katowice już działa [online], TransInfo, 14 kwietnia 2017 [dostęp 2023-11-20] (pol.).
  4. ↑ Startuje Tyski Rower | Tyski Rower Miejski [online], tyskirower.pl [dostęp 2023-11-20].
  5. ↑ s, W Sosnowcu będą rowery miejskie w 2018 roku [online], TransInfo, 16 lutego 2017 [dostęp 2023-11-20] (pol.).
  6. ↑ Olga Krzyżyk, Koniec sezonu Chorzowskiego Roweru Miejskiego. To był pierwszy sezon KajTeroz [online], 29 listopada 2018.
  7. ↑ a b Siemianowice Śląskie i Świętochłowice: Ruszył rower miejski. System wypożyczeń już czynny [online], www.portalsamorzadowy.pl, 1 lipca 2018 [dostęp 2023-11-20] (pol.).
  8. ↑ Można już wypożyczać Sosnowieckie Rowery Miejskie [online], www.portalsamorzadowy.pl, 1 czerwca 2018 [dostęp 2023-11-20] (pol.).
  9. ↑ s, Wystartował Zabrzański Rower Miejski. Z Nextbike [online], TransInfo, 28 kwietnia 2018 [dostęp 2023-11-20] (pol.).
  10. ↑ a b Metropolia integruje systemy rowerów miejskich. Umowa z Nextbike podpisana – Metropolia GZM – strona oficjalna [online], web.archive.org, 17 września 2019 [dostęp 2023-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-17].
  11. ↑ Zabrzański Rower Miejski [online], Urząd Miejski w Zabrzu, 23 września 2020 [dostęp 2023-11-20] (pol.).
  12. ↑ 300 rowerów, 30 stacji – Gliwicki Rower Miejski powraca! | Gliwice [online], gliwice.eu [dostęp 2023-11-20] (pol.).
  13. ↑ s, Czeladź: rowery miejskie coraz bardziej popularne [online], TransInfo, 13 kwietnia 2021 [dostęp 2023-11-20] (pol.).
  14. ↑ Chorzów rozstrzygnął przetarg na rower miejski. Będzie nowocześniejszy niż w Katowicach – Katowice24 [online], katowice24.info [dostęp 2023-11-20].
  15. ↑ ZA.270.7.2019 – Przetargi – Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Metropolitalny Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii [online], bip.metropoliagzm.pl [dostęp 2020-02-09].
  16. ↑ GZM: Jaki rower metropolitalny? Drugi przetarg na koncepcję [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2020-02-09] (pol.).
  17. ↑ ZA.270.23.2019 – Przetargi – Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Metropolitalny Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii [online], bip.metropoliagzm.pl [dostęp 2020-02-09].
  18. ↑ GZM: Koncepcja Roweru Metropolitalnego tej jesieni. Umowa podpisana [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2021-02-02] (pol.).
  19. ↑ Infobike, GZM: jest koncepcja Roweru Metropolitalnego [online], TransInfo [dostęp 2021-02-02] (pol.).
  20. ↑ a b c Uruchomienie, zarządzanie i eksploatacja systemu Roweru Metropolitalnego na terenie Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii [online], miniportal.uzp.gov.pl [dostęp 2023-11-19].
  21. ↑ Rower metropolitalny. Trwa dialog konkurencyjny z wykonawcami – Metropolia GZM [online], 6 kwietnia 2022 [dostęp 2023-11-19] (pol.).
  22. ↑ Nextbike jako jedyny chce obsługiwać Rower Metropolitalny GZM [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2023-11-19] (pol.).
  23. ↑ Usługi – 662472-2023 – TED Tenders Electronic Daily [online], ted.europa.eu [dostęp 2023-11-19].
  24. ↑ a b Rower Metropolitalny – wykonawca wybrany – Metropolia GZM [online], 29 sierpnia 2023 [dostęp 2023-11-19] (pol.).
  25. ↑ Marcin Śliwa, GZM i Nextbike zaprezentowały rower metropolitalny. Będzie dostępny w marcu 2024 roku [online], 31 października 2023.
  26. ↑ a b Metrorower zaprezentowany! Powstaje największy system roweru miejskiego w Polsce – Metropolia GZM [online], 31 października 2023 [dostęp 2023-11-19] (pol.).
  27. ↑ Metrorower już za miesiąc! | Gliwice [online], gliwice.eu, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-23] (pol.).
  28. ↑ a b Marek Zioła, Zamieszanie z Metrorowerem. GZM wyjaśnia: wszystko idzie zgodnie z planem [online], TransInfo, 29 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-30] (pol.).
  29. ↑ Pierwsze żółte rowery już w Katowicach. Z Metroroweru jeszcze nie można korzystać – Katowice24 [online], katowice24.info [dostęp 2024-02-16].
  30. ↑ GZM: Metrorower wystartował. Pierwszy w Polsce i trzeci największy w Europie [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2024-03-03] (pol.).
  31. ↑ Dzisiaj debiutuje Metrorower. Trzeba zintegrować aplikacje, żeby korzystać z darmowych 60 minut – Katowice24 [online], katowice24.info [dostęp 2024-02-25].
  32. ↑ a b Michał Wroński, U nas jak w Ameryce: wszystko największe. Na przykład nowy system roweru metropolitalnego [online], Ślązag.pl, 31 października 2023 [dostęp 2023-11-27] (pol.).
  33. ↑ a b Metrorower jeździ już od miesiąca: ponad 45 tys. wypożyczeń [online], Ślązag.pl [dostęp 2024-03-26] (pol.).
  34. ↑ Rower miejski zmieni się metropolitalny [online], Kurier Miejski, 31 października 2023 [dostęp 2023-11-28] (pol.).
  35. ↑ Wyborcza.pl [online], sosnowiec.wyborcza.pl [dostęp 2023-11-20].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Metrorower&oldid=73374601”