Marceli Tarnawiecki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Marceli Tarnawiecki
Marcel Ritter von Tarnawiecki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 stycznia 1808
Stryj

Data i miejsce śmierci

4 lutego 1886
Lwów

Miejsce spoczynku

Cmentarz Łyczakowski we Lwowie

Zawód, zajęcie

adwokat

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor

Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Dzieci

Ludwik, Marcela

Krewni i powinowaci

Godzimir Małachowski (zięć), Godzimira, Roman, Łucja (wnukowie)

Odznaczenia
Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry)

Marceli Tarnawiecki również Marcel Ritter von Tarnawiecki[1] (ur. 15 stycznia 1808 w Stryju, zm. 4 lutego 1886 we Lwowie) – polski doktor praw, adwokat, c. k. urzędnik, właściciel dóbr, działacz społeczny.

Herb Marcelego Tarnawieckiego

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 15 stycznia 1808 w Stryju[2]. Był synem Bazylego (inspektor szkolny) i Józefy z domu Zołeckiej. Kształcił się w Stryju, następnie Stanisławowie, po czym studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, na którym w 1830 uzyskał tytuł naukowy doktora[2]. W 1833 został adwokatem krajowym we Lwowie[2]. Pracował jako adwokat[3][4] w sprawach karnych[5]. Działał w samorządzie Izby Adwokatów we Lwowie, pełniąc funkcję prezydenta rady dyscyplinarnej[2][6]. Jako adwokat urzędował przy ulicy Tadeusza Kościuszki 20[7]. W 1881 odszedł ze służby adwokackiej[2]. Kancelarię adwokacką Tarnawieckiego przejął ożeniony z jego córką Godzimir Małachowski[2]. Tarnawiecki prowadził ankiety prawnicze na zlecenie C. K. Namiestnictwa, współpracował przy tworzeniu ustaw, był egzaminatorem w komisjach egzaminacyjnych rządowych, także przy Uniwersytecie Lwowskim[2]. Był członkiem c. k. komisji krajowej dla spraw odkupu i uporządkowania ciężarów gruntowych[8][9].

Podczas Wiosny Ludów 1848 pełnił stanowisko kapitana 12 Korpusu Gwardii Narodowej[2]. Od 1850 przez dziesięć lat pełnił mandat radnego rady miejskiej we Lwowie[2]. Był właścicielem dóbr, posiadał majątki Bykowce (wspólnie z nim baron Wetzlar)[10][11], Dolina (wspólnie z nim Gabriela baronowa Wetzlar)[12], Gdyczyna[13][14], Huta[15], Wołodź i Wola Wołodzka[16].

31 października 1854 został nobilitowany do I stopnia szlachectwa, a 14 marca 1865 otrzymał od cesarza Franciszka Józefa stopień rycerski[17].

Działał społecznie. Od 1869 do końca życia sprawował stanowisko naczelnego dyrektora Galicyjskiej Kasy Oszczędności (wybrany z grona tzw. wspieraczy)[2][18][19][20]. Należał do C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego[2][21][22][23]. Przez około 40 lat działał jako syndyk dóbr ziemskich arcyksięcia Albrechta Habsburga[2]. Od 1852 do 1869 do był syndykiem Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie[24]

Pełnił funkcję zastępcy dyrektora Galicyjskiej Ochronki Małych Dzieci, połączonej z zakładem niemowląt we Lwowie[23][25][26]. Odznaczał się działalnością charytatywną[2].

Jego dziećmi byli Ludwik (ur. 1842, poległy w powstaniu styczniowym 1863[27]), Marcela (1860-1912, żona Godzimira Małachowskiego[28][29])[2]. Jego wnukami (dzieci Marceli i Godzimira) byli: Godzimira (dziedziczka dóbr w Dolinie, która w 1917 została żoną Henryka Tchorznickiego, syna Aleksandra[30]), Roman (1887-1944, oficer kawalerii c. i k. armii i Wojska Polskiego)[31][32], Łucja.

Zmarł 4 lutego 1886 we Lwowie[2]. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[2].

Dobra w Bykowcach, w tym tamtejszy dwór, posiadał później Aleksander Tarnawiecki[33], Stanisława Tarnawiecka[34][35].

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Schematismus des osterreichischen Kaiserthums I. Theil, Wien 1831.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Tomasz Kotliński: Marceli Tarnawiecki. tchorznicki.com. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)].
  3. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 54.
  4. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 56.
  5. Kalendarz Rodzin Polskich i Kalendarz Humorystyczny „Chochlika” na Rok 1874, R. 1. Lwów: 1874, s. 80.
  6. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 55.
  7. Kalendarz Powszechny Gospodarski i Informacyjny na rok 1882. Lwów: 1881, s. 49.
  8. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 7.
  9. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 8.
  10. Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 29.
  11. Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 10.
  12. Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 47.
  13. Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 55.
  14. Wykaz do wyboru posłów w ciele wyborczym posiadaczy większych majętności. „Dziennik Urzędowy do Gazety Lwowskiej”, s. 295, nr 56 z 8 marca 1861. 
  15. Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 67.
  16. Karol Wild: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: 1855, s. 245.
  17. Sylwester Korwin Kruczkowski: Poczet Polaków wyniesionych do godności szlacheckiej przez monarchów austrjackich w czasie od roku 1773 do 1918: dalej tych osób, którym wymienieni władcy zatwierdzili dawne tytuły książęce względnie hrabiowskie lub nadali tytuły hrabiów i baronów jak niemniej tych, którym zatwierdzili staropolskie szlachectwo. Lwów: 1935, s. 51.
  18. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 509.
  19. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 528.
  20. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1886. Lwów: 1886, s. 511.
  21. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 541.
  22. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 566.
  23. a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1883. Lwów: 1883, s. 528.
  24. Adam Fischer: Zakład Narodowy imienia. Ossolińskich. lwow.com.pl. [dostęp 2016-07-11].
  25. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 582.
  26. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 611.
  27. Karol Notz. Młodzian-bohater (wspomnienie pośmiertne). „Kurjer Lwowski”. Nr 238, s. 2, 28 sierpnia 1904. 
  28. Ci, co odeszli. Ś.p. Marcela z Tarnawieckich Małachowska. „Tygodnik Ilustrowany”. Nr 5, s. 101, 3 lutego 1912. 
  29. Kronika. Zmarli. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 2, s. 3, 14 stycznia 1912. 
  30. Pisarowce opis. tchorznicki.com. [dostęp 2016-07-11].
  31. Roman Małachowski. sejm-wielki.pl. [dostęp 2016-07-11].
  32. Tadeusz Wojciech Lange. Zakon Maltański w Drugiej Rzeczypospolitej, 1919-1939, Wyd. Poznańskie. 2000 str. 276.
  33. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 24, 274, 281.
  34. Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 4.
  35. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
  36. Korespondencya Czasu. „Czas”. Nr 220, s. 1, 23 grudnia 1864. 
  37. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1866. Wiedeń: 1866, s. 66.
  38. Księga uchwał Rady miejskiej od czerwca 1881 do sierpnia 1883. T. VIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 123. [dostęp 2022-02-05].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]