Mała Kamienna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mała Kamienna
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

województwa: województwo dolnośląskie,

Potok
Długość 11 km
Źródło
Miejsce Góry Izerskie północno-wschodnie zbocze wzniesienia Izerskie Garby
Wysokość

od 990 do 810 m n.p.m.

Współrzędne

50°51′31″N 15°26′47″E/50,858611 15,446389

Ujście
Recypient Kamienna
Miejsce

Piechowice

Wysokość

390 m n.p.m.

Współrzędne

50°51′02″N 15°35′05″E/50,850556 15,584722

Położenie na mapie powiatu karkonoskiego
Mapa konturowa powiatu karkonoskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, po prawej znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, po prawej znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Mała Kamienna (Kamienna Mała[1]) zwana także Pleśnąpotok górski w Sudetach Zachodnich w Górach Izerskich w woj. dolnośląskim.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Górski potok o długości 11 km, lewy dopływ Kamiennej, należący do dorzecza Odry. W części źródliskowej składa się z kilkunastu potoczków, z których największy wypływa z małego bagienka na wysokości około 990 m n.p.m. spod północnego grzbietu wzniesienia Zwalisko w Górach Izerskich. Potoki w górnym biegu spływają w kierunku północnym korytami po stromych, zalesionych zboczach, które miejscami przechodzą w skalne zręby. Od Rozdroża Izerskiego potok płynie w kierunku wschodnim do ujścia Kamiennej w Piechowicach, zalesioną doliną, wzdłuż drogi leśnej prowadzącej z Piechowic do Rozdroża Izerskiego. Dolina potoku oddziela grzbiety Gór Izerskich, Wysoki Grzbiet po południowej stronie od Grzbietu Kamienickiego po północnej stronie. W korycie potoku występują małe progi skalne. Dolina Małej Kamiennej należy do ładniejszych zakątków Gór Izerskich. Zasadniczy kierunek biegu Małej Kamiennej jest wschodni. Jest to potok górski zbierający wody z południowych zboczy Grzbietu Kamienickiego i północnych zboczy wschodniej części Grzbietu Wysokiego Gór Izerskich. W dolnym biegu potoku położona jest miejscowość Górzyniec. Potok w większości swojego biegu nie jest uregulowany, o wartkim prądzie wody.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W okresie średniowiecza potok był obiektem intensywnych poszukiwań złota, a później szlachetnych kamieni. W Księgach Walońskich występowała jako szczególnie zasobna w złoto. W drugiej połowie XVII wieku w środkowej części doliny nad Małą Kamienną znajdowała się kopalnia złota, pozostałości po jej sztolni nazywane są dziś „Złotą Jamą”. Z osau rzecznego wymywano złoto do pierwszych dekad XIX w., wykupując koncesję[2]. Do 1707 roku potok był o 8 km. dłuższy i uchodził w Cieplicach, po powodzi jego koryto uległo zmianie. Dnem doliny Małej Kamiennej, wzdłuż obecnej leśnej drogi w przeszłości prowadził stary dukt z Jeleniej Góry do Świeradowa. Potok we wcześniejszych czasach nazywano: Plessena, Klein Zacken, Pleśna.

Miejscowości, przez które przepływa[edytuj | edytuj kod]

Dopływy[edytuj | edytuj kod]

Dopływami Małej Kamiennej jest wiele nienazwanych potoków, które w większości odprowadzają wody z północnych zboczy wschodniej części Wysokiego Grzbietu.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024
  2. Grodzicki A. Występowanie złota w bloku karkonosko-izerskim. W: Mierzejewski P. (red.), 2005: Karkonosze. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego., strona 298.