Luizjana (kolonia hiszpańska) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Luizjana
Luisiana
1762-1802
Flaga
Godło Luizjany
Flaga Godło
Położenie Luizjany
Język urzędowy

hiszpański

Stolica

Nowy Orlean

Ostatni władca

Karol IV Burbon

Status terytorium

Terytorium

Zależne od

Nowa Hiszpania

W jego imieniu

Wicekról (ostatni) Félix Berenguer de Marquina

Zajęcie ziem Francuskich przez Hiszpanie

1762

Oddanie terytorium Francji

1802

Religia dominująca

katolicka

Mapa Luizjany
Terytorium prowincji na mapie USA

Luizjana (hiszp. Luisiana, fr. La Louisiane) − terytorium administracyjne pod zwierzchnictwem wicekróla Nowej Hiszpanii w latach 1762–1802, do którego należały ziemie na zachód od Missisipi wraz z Nowym Orleanem. Hiszpania przejęła te tereny od Francji, która nazywała je tak na cześć króla Ludwika XIV w 1682.

W 1803 terytorium Luizjany znalazło się ponownie w rękach Francuzów, którzy sprzedali je Stanom Zjednoczonym. Był to tzw. zakup Luizjany.

Chronologia[edytuj | edytuj kod]

Eksploracja hiszpańska[edytuj | edytuj kod]

Dominacja francuska[edytuj | edytuj kod]

Dominacja hiszpańska[edytuj | edytuj kod]

  • 1761 − Traktat z Fontainebleau, pod koniec wojny siedmioletniej król Francji Ludwik XV zaproponował swojemu kuzynowi królowi hiszpańskiemu Karolowi III zrzeczenie się Luizjany na rzecz Hiszpanii.
  • 1763 − w wyniku pokoju paryskiego Francja oddała terytoria na wschód od Missisipi wraz z Kanadą Francuską Wielkiej Brytanii; Hiszpanie oddali Florydę i tereny na wschód od Missisipi wraz z Baton Rouge.
  • 1763 − król angielski Jerzy III Hanowerski ustanowił Rezerwat Indiański z terenów uzyskanych przez Wielką Brytanię na wschód od Missisipi; wyłączono z tego terenu Florydę i Quebec.
  • 1763 − francuscy osadnicy Akadianie (Cajun), wysiedlani z wybrzeży obecnej wschodniej Kanady przez władze angielskie osiedlali się na terytoriach na zachód od Missisipi i w Nowym Orleanie.
  • 1764 − ogłoszono przejście terenów zachodnich Luizjany pod władzę hiszpańską.
  • 1765 − Józef Broussard osiedlił się z pierwszą grupą Akadian w St. Martinville.
  • 1768 − Antonio de Ulloa został pierwszym hiszpańskim gubernatorem Luizjany, nie wywiesił flagi hiszpańskiej i zostawił urząd w wyniku profrancuskiej rebelii.
  • 1769 − Alejandro O’Reilly został drugim hiszpańskim gubernatorem Luizjany; ugasił rebelię, skazał na śmierć 6 jej organizatorów, wprowadził prawo hiszpańskie w kolonii.
  • 1779 − Francisco Bouligny z osadnikami założyli miasto Nueva Iberia nad Bayou Teche.
  • 1779 − Hiszpanie stanęli przeciwko Brytyjczykom w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych.
  • 1780 − miała miejsce Bitwa pod St. Louis, jedyna na terenie po zachodniej stronie Missisipi.
  • 1781 − Hiszpania odzyskała Florydę dzięki bitwie pod Pensacolą.
  • 1783 − po pokoju wersalskim Floryda oficjalnie wróciła do dominiów hiszpańskich
  • 1788 − pożar zniszczył większą część Nowego Orleanu.
  • 1789 − rozpoczęto odbudowę miasta, położono kamień węgielny pod Katedrę św. Ludwika w Nowym Orleanie.
  • 1795 − w Escorialu podpisano Traktat Pinckneya, pozwalający Amerykanom na swobodną żeglugę po Missisipi.
  • 1795 − miały miejsce hiszpańskie ekspedycje naukowe wzdłuż Missisipi.
  • 1798 − Hiszpania zniosła prawo żeglugi dla statków amerykańskich przez Nowy Orlean.
  • 1799 − otwarto nową siedzibę władz kolonialnych w Nowym Orleanie, tzw. Cabildo.

Ponowna dominacja francuska[edytuj | edytuj kod]

  • 1800 − zawarto tajny Traktat z San Ildefonso, w wyniku którego Luizjana ponownie stała się własnością Francji; oficjalnie Hiszpanie nadal sprawowali władzę nad kolonią.
  • 1801 − ponownie pozwolono Amerykanom na używanie portu w Nowym Orleanie.
  • 1803 − w listopadzie Francja oficjalnie przejęła kontrolę nad kolonią, gdy ogłoszono zakup Luizjany, terytoria znalazły się pod władzą Stanów Zjednoczonych.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]