Ludger Szklarski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ludger Szklarski
Data i miejsce urodzenia

26 marca 1912
Jekaterynówka

Data i miejsce śmierci

19 lipca 2003
Kraków

Zawód, zajęcie

inżynier elektromechanik

Tytuł naukowy

profesor zwyczajny

Alma Mater

Instytut Górniczy w Leningradzie

Uczelnia

Akademia Górniczo-Hutnicza

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal 10-lecia Polski Ludowej Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
Złota Odznaka ZNP

Ludger Mirosław Szklarski (ur. 26 marca 1912 w Jekaterynówce, zm. 19 lipca 2003 w Krakowie) – polski inżynier i wynalazca, elektromechanik i automatyk, wykładowca Akademii Górniczo-Hutniczej, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w miejscowości Jekaterynówka, w okolicach Charkowa na Ukrainie. Pochodził z polskiej rodziny: jego dziadek Mikołaj, powstaniec styczniowy, został zesłany na Syberię, ojciec Feliks Szklarski był inżynierem górnikiem, pracującym w kopalniach Donbasu. Po objęciu przez niego profesury w Instytucie Górniczym w Leningradzie, przeniósł się tam wraz z rodziną. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia na Wydziale Elektromechanicznym Instytutu Górniczego, które ukończył w 1934 roku. Po okresie pracy w kopalniach oraz biurze projektowym w Leningradzie, w 1940 roku uzyskał stopień kandydata nauk w Instytucie Górniczym w Moskwie. W grudniu 1940 roku został wysłany do Lwowa, gdzie objął stanowisko docenta na Politechnice, z zadaniem przetłumaczenia na język rosyjski prac profesora Kazimierza Bartla. Po zajęciu Lwowa przez Niemców, pracował jako elektromonter. W 1944 roku wyjechał do Limanowej.

W marcu 1945 roku zgłosił władzom Akademii Górniczej w Krakowie chęć podjęcia pracy na uczelni. Został skierowany do Katedry Części Maszyn, kierowanej przez profesora Jana Krauzego. Po nostryfikacji dyplomu, do czerwca 1946 roku uzyskał stopień doktora i habilitację (zatwierdzoną w październiku następnego roku). Uczestniczył w tworzeniu Wydziału Elektro-Mechanicznego, gdzie objął stanowiska zastępcy profesora, a następnie docenta. W 1948 roku został profesorem nadzwyczajnym AGH. Po podziale Wydziału Elektro-Mechanicznego w 1952 roku został kierownikiem Katedry Elektryfikacji Urządzeń Górniczych na Wydziale Elektryfikacji Górnictwa i Hutnictwa. W 1957 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W latach 1957–1958 oraz 1963–1966 był dziekanem Wydziału Elektryfikacji Górnictwa i Hutnictwa (po zmianie nazwy Wydziału Elektrotechniki Górniczej i Hutniczej). Po reorganizacji uczelni w 1970 roku został kierownikiem Zakładu Automatyki Urządzeń Górniczych oraz wicedyrektorem do spraw nauki Instytutu Automatyki Napędu i Urządzeń Przemysłowych.

W działalności naukowej zajmował się między innymi problematyką automatyki i dynamiki napędu elektrycznego, sterowaniem cyfrowym napędów górniczych oraz optymalizacją napędów przekształtnikowych. W 1948 roku, wraz z Mieczysławem Jeżewskim i Zygmuntem Kaweckim opracował konstrukcję defektoskopu magnetycznego do badania lin stalowych. Wspólnie z profesorami Władysławem Dudkiem i Józefem Machowskim napisał monografię Trakcja elektryczna w kopalni. Jego dorobek naukowy obejmuje 263 publikacje, w tym 56 książek oraz 14 patentów krajowych i zagranicznych (m.in. USA, RFN i Austria).

W 1969 roku został powołany na członka korespondenta, w 1983 roku członka rzeczywistego Polskiej Akademii Nauk, w 1986 roku na członka czynnego Polskiej Akademii Umiejętności. W latach 1966–1992 był przewodniczącym Sekcji Napędu Elektrycznego Komitetu Elektrotechniki PAN, w latach 80. także Sekcji Cybernetyki Górniczej Wydziału Nauk o Ziemi i Nauk Górniczych PAN. W 1993 roku otrzymał doktorat honorowy Akademii Górniczo-Hutniczej, rok później został doktorem honoris causa Instytutu Górniczego w Petersburgu, zaś w 1999 roku Wyższej Szkoły Górniczej w Ostrawie.

Na emeryturę przeszedł w 1982 roku, pozostając przez kolejne lata czynnym naukowo. Należał do stowarzyszeń naukowych, był między innymi członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej (PTETiS)[1] oraz członkiem Polskiego Towarzystwa Cybernetycznego.

Zmarł 19 lipca 2003 w Krakowie, pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera VI-16-21)[2].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • Nagroda Państwowa II stopnia (zespołowa) za opracowanie i opatentowanie defektoskopu magnetycznego do badania kopalnianych lin nośnych (1949)
  • Nagroda Państwowa III stopnia (zespołowa) za opracowanie systemu centralnego sterowania i blokady kolei kopalnianych (1951)
  • nagroda Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego II stopnia w dziedzinie dydaktyczno-wychowawczej (1963)
  • nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia naukowe przedstawione na III Krajowej Konferencji Automatyki (1964)
  • nagroda zespołowa I stopnia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
  • nagroda zespołowa II stopnia Ministra Edukacji Narodowej za publikacje książkowe (1990)

Źródło: Patroni Roku 2022 z Akademii Górniczo-Hutniczej. Charakterystyka sylwetki i osiągnięć prof. Ludgera Szklarskiego[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Członkowie Honorowi | PTETIS Zarząd główny [online] [dostęp 2024-01-25] (pol.).
  2. ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Ludger Szklarski. rakowice.eu. [dostęp 2018-03-03].
  3. ↑ M.P. z 2002 r. nr 30, poz. 478 „za wybitne zasługi w pracy naukowej na rzecz gospodarki narodowej”.
  4. ↑ a b c d Jan Strzałka. Patroni Roku 2022 z Akademii Górniczo-Hutniczej. Charakterystyka sylwetki i osiągnięć prof. Ludgera Szklarskiego. „Biuletyn Techniczny”. Nr 1 (81), s. 8–11, 2002. Kraków: Stowarzyszenie Elektryków Polskich Oddział Krakowski. ISSN 1426-742X. [dostęp 2024-01-25]. 
  5. ↑ a b c d Ludger Szklarski [online], apw.ee.pw.edu.pl [dostęp 2024-01-25].
  6. ↑ M.P. z 1951 r. nr 76, poz. 1039 „za zasługi w pracy zawodowej”.
  7. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15 stycznia 1955 r. Nr 0/165 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
  8. ↑ Jan Strzałka (oprac.): Biuletyn Informacyjno-Historyczny. T. 05/19: Wyróżnieni Medalem Pamiątkowym im. St. Bielińskiego „Za wkład w rozwój O/Kr SEP”. Kraków: Stowarzyszenie Elektryków Polskich Oddział Krakowski, czerwiec 2019, s. 45. ISBN 978-83-61702-14-6. [dostęp 2024-01-25].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jacek Zarudzki: Jubileusz 90-lecia prof. dr hab. inż. Ludgera Szklarskiego. „Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH”. Nr 102, kwiecień 2002. ISSN 1425-4271.
  • Jacek Zarudzki, Andrzej Horodecki: Wspomnienie o działalności i dorobku naukowym profesora Ludgera Szklarskiego. „Nauka”. 2005, nr 1. ISSN 1231-8515.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ludger_Szklarski&oldid=72683575”