Lotniskowce typu Essex – Wikipedia, wolna encyklopedia

Lotniskowce typu Essex
Kraj budowy	Stany Zjednoczone
Użytkownicy	US Navy
Stocznia	Northrop Grumman Shipbuilding, Fore River Shipyard, Brooklyn Navy Yard, Philadelphia Naval Shipyard, Norfolk Naval Shipyard
Wejście do służby	1943
Planowane okręty	32
Zbudowane okręty	24
Okręty w służbie	0
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	27 200 t (standardowa); 36 300 t (pełna)
Długość	266 m
Szerokość	28 m
Zanurzenie	7 m
Napęd	turbiny Westinghouse połączone z 4 wałami; 8 kotłów parowych Babcock and Wilcox
Prędkość	33 węzły
Zasięg	15 000 mil morskich przy prędkości 15 węzłów; (28 000 km przy 28 km/h)
Załoga	2682 osoby
Uzbrojenie	12 × 127 mm (4 × 2 i 4 x 1); 68 x Bofors 40 mm (17 x 4); 65 x Oerlikon 20 mm
Wyposażenie lotnicze	90-100 (Lexington 110)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Lotniskowce typu Essex były podstawowymi dużymi lotniskowcami floty amerykańskiej podczas II wojny światowej. Ogółem wprowadzono do służby 24 jednostki tego typu, z budowy 8 kolejnych jednostek zrezygnowano po zakończeniu wojny. W trakcie budowy okręty były nieustannie ulepszane, z reguły przez rozbudowę artylerii przeciwlotniczej.

Okręty typu dzieli się na 10 lotniskowców podstawowego typu Essex i 14 ulepszonego typu, traktowanego czasem jako osobny typ Ticonderoga. Pierwsze lotniskowce typu Essex weszły do służby w roku 1943. 14 okrętów zdążyło wziąć udział w walkach II wojny światowej na Pacyfiku. W trakcie walk kilka z nich zostało ciężko uszkodzonych przez ataki japońskich kamikaze, ale żaden z nich nie zatonął. Wynikało to po części z ich konstrukcji, w której hangar nie stanowił integralnej części kadłuba a jedynie lekką konstrukcję umieszczoną pod pokładem startowym, Właściwe opancerzenie znajdowało się pod hangarami – takie rozwiązanie chroniło żywotne części okrętu przed uderzeniem bomb, jednak po każdorazowym trafieniu okręty były ciężko uszkodzone.

Po wojnie większość okrętów klasy pozostała w służbie czynnej. 14 z nich poważnie zmodyfikowano według programów SCB-27C i SCB-125, by umożliwić przenoszenie samolotów odrzutowych – poza wymianą wyposażenia zmiany polegały przede wszystkim na wzmocnieniu wytrzymałości pokładów i katapult oraz poszerzeniu pokładu do lądowania i odchyleniu go w kierunku lewej burty. Trzy okręty przebudowano w latach 60. na śmigłowcowce desantowe, przystosowane do przenoszenia 40 śmigłowców i zakwaterowania 1650 żołnierzy desantu (USS „Boxer”, „Princeton” i „Valley Forge”). Większość jednostek wycofano ze służby na przełomie lat 60. i 70. Lotniskowiec „Lexington” służył jako okręt szkolny aż do 1991.

Cztery okręty tej klasy zachowano jako okręty muzealne: USS „Yorktown” w Charlestonie, USS „Lexington” w Corpus Christi, USS „Intrepid” w Nowym Jorku i USS „Hornet” w Alamedzie, niedaleko San Francisco w Kalifornii. USS „Oriskany” został zatopiony 17 maja 2006 u brzegów Florydy, aby stworzyć sztuczną rafę na głębokości 65 metrów dostępną dla płetwonurków.

Ukończone okręty typu Essex[edytuj | edytuj kod]

	położenie stępki	wodowanie	oddanie do służby	wycofanie
USS „Essex” (CV-9)	04. 1941	07. 1942	12. 1942	06.1969
USS „Yorktown” (CV-10)	12. 1941	01. 1943	04. 1943	06.1970
USS „Intrepid” (CV-11)	12. 1941	04. 1943	08. 1943	03.1974
USS „Hornet” (CV-12)	08. 1942	08. 1943	11. 1943	06.1970
USS „Franklin” (CV-13)	12. 1942	10. 1943	01. 1944	02.1947
USS „Lexington” (CV-16)	07. 1941	09. 1942	02. 1943.	11.1991
USS „Bunker Hill” (CV-17)	08. 1941	12. 1942	05. 1943.	01.1947
USS „Wasp” (CV-18)	03. 1942	08. 1943	11. 1943	07.1972
USS „Bennington” (CV-20)	12. 1942	02. 1944	08. 1944	01.1970
USS „Bon Homme Richard” (CV-31)	02. 1943	04. 1944	11. 1944	07.1971
USS „Oriskany” (CV-34)	05. 1944	10. 1945	09. 1950.	09.1976
podtyp Ticonderoga	położenie stępki	wodowanie	oddanie do służby	wycofanie
USS „Ticonderoga” (CV-14)	02. 1943	02. 1944	05. 1944	09. 1973
USS „Randolph” (CV-15)	12. 1941	01. 1943	04. 1943	02. 1969
USS „Hancock” (CV-19)	01. 1943	01. 1944	04. 1944	01. 1976
USS „Boxer” (CV-21)	08. 1943	12. 1944	04. 1945	12. 1969
USS „Leyte” (CV-32)	02. 1944	08. 1945	04. 1946	05. 1959
USS „Kearsarge” (CV-33)	03. 1944	05. 1945	03. 1946	02. 1970
USS „Antietam” (CV-36)	03. 1943	08. 1944	01. 1945	05. 1963
USS „Princeton” (CV-37)	08. 1943	07. 1945	11. 1945	01. 1970
USS „Shangri-La” (CV-38)	01. 1943	02. 1944	08. 1944	07. 1971
USS „Lake Champlain” (CV-39)	03. 1943	11. 1945	06. 1945	05. 1966
USS „Tarawa” (CV-40)	03. 1944	05. 1945	12. 1945	06. 1967
USS „Valley Forge” (CV-45)	08. 1944	11. 1945	11. 1946	01. 1970
USS „Philippine Sea” (CV-47)	08. 1944	08. 1945	05. 1946	12. 1958

Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

Typ Essex podczas II wojny światowej:

Wyporność: 27.100 t
Długość: 266 m
Szerokość kadłuba: 28,4 m (typ „Essex”) lub 29 m (typ „Ticonderaroga”)
Szerokość maksymalna: 45 m (pierwotnie: 31 m)
Zanurzenie: 8,8 m
Prędkość: 33 węzły
Załoga: 3448

Uzbrojenie:

12 dział uniwersalnych 127 mm w wieżach dwudziałowych,
działka przeciwlotnicze: 68 działek 40 mm (17 x IV) i 65 działek 20 mm (65 x I)
Liczba samolotów: 80-100, przykładowo
- 36 myśliwców F6F Hellcat (lub F4U Corsair od listopada 1944),
- 36 bombowców nurkujących SB2C Helldiver,
- 18 samolotów torpedowych TBF Avenger

Podtyp krótki kadłub	„Essex” „Yorktown”” „Intrepid” „Hornet” „Franklin” „Lexington” „Bunker Hill” „Wasp” „Bennington” „Bonhomme Richard” „Kearsarge” „Oriskany”
Podtyp długi kadłub (Ticonderoga)	„Ticonderoga” „Randolph” „Hancock” „Boxer” „Leyte” „Kearsarge” „Reprisal” „Antietam” „Princeton” „Shangri-La” „Lake Champlain” „Tarawa” „Valley Forge” „Iwo Jima” „Philippine Sea”