Lori (rodzaj ssaków) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Lori
	Loris
	É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796
	; Lori szary (L. lydekkerianus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	naczelne
Podrząd	lemurowe
Infrarząd	lorisokształtne
Rodzina	lorisowate
Podrodzina	Lorisinae
Rodzaj	lori
	Typ nomenklatoryczny
	Lemur tardigradus Linnaeus, 1758
Synonimy
	Tardigradus Boddaert, 1785; Lori Lacépède, 1799; Stenops Illiger, 1811; Loridium Rafinesque, 1815; Bradylemur de Blainville, 1839; Arachnocebus Lesson, 1840;
	Tardigradus Boddaert, 1785; Lori Lacépède, 1799; Stenops Illiger, 1811; Loridium Rafinesque, 1815; Bradylemur de Blainville, 1839; Arachnocebus Lesson, 1840;
Gatunki
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Lori^[9] (Loris) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny Lorisinae w obrębie rodziny lorisowatych (Lorisidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Indiach i na Sri Lance^[10]^[11]^[12].

Morfologia

Długość ciała 18–26 cm, ogon szczątkowy; masa ciała 85–294 g^[11]^[13].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1796 roku francuski przyrodnik Étienne Geoffroy Saint-Hilaire w artykule poświęconym naturalnym pokrewieństwom w obrębie lemurowych, opublikowanym w czasopiśmie Magasin Encyclopédique^[1]. Geoffroy Saint-Hilaire wymienił dwa gatunki – Lemur tardigradus Linnaeus, 1758 i Loris gracilis É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796 (= Lemur tardigradus Linnaeus, 1758) – z których gatunkiem typowym jest Lemur tardigradus Linnaeus, 1758 (lori wysmukły).

Etymologia

Tardigradus: łac. tardigradus ‘wolno chodzić, powolne tempo’, od tardus ‘powolny’; gradus, graduus ‘krok’^[14]. Gatunek typowy: Boddeart wymienił dwa gatunki – Tardigradus Coucang Boddaert, 1785 i Tardigradus Loris Boddaert, 1785 (= Lemur tardigradus Linnaeus, 1758) – z których gatunkiem typowym jest Lemur tardigradus Linnaeus, 1758.
Loris (Lori, Loridium): fr. loris ‘lori’, najprawdopodobniej od niderl. loeris ‘błazen’^[15].
Stenops: gr. στηνος stēnos ‘wąski, cienki’; ωψ ōps, ωπος ōpos ‘twarz’^[16]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lemur tardigradus Linnaeus, 1758.
Bradylemur: gr. βραδυς bradus ‘powolny, niemrawy’; rodzaj Lemur Linnaeus, 1758 (lemur)^[17]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lemur tardigradus Linnaeus, 1758.
Arachnocebus: gr. αραχνης arakhnēs ‘pająk’; κηβος kēbos ‘długoogoniasta małpa’^[18]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Arachnocebus lori Lesson, 1840 (= Lemur tardigradus Linnaeus, 1758).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[19]^[13]^[10]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[9]	Podgatunki^[11]^[10]^[13]	Rozmieszczenie geograficzne^[11]^[10]^[13]	Podstawowe wymiary^[11]^[13]^[d]	Status IUCN^[20]
	Loris lydekkerianus	Cabrera, 1908	lori szary	2 podgatunki	Indie w Ghatach Wschodnich i Zachodnich (Andhra Pradesh, Karnataka, Tamilnadu i Kerala) i Sri Lanka; zakres wysokości: do 2000 m n.p.m.	DC: 21–26 cm DO: szczątkowy MC: brak danych	NT
	Loris tardigradus	(Linnaeus, 1758)	lori wysmukły	gatunek monotypowy	endemit Sri Lanki (Prowincje Zachodnia, Południowa i Środkowa); zakres wysokości: do 2300 m n.p.m.	DC: 18–21 cm DO: szczątkowy MC: 85–220 g	EN

Kategorie IUCN: NT – gatunek bliski zagrożenia, EN – gatunek zagrożony.

Uwagi

↑ Nazwa nieważna, odrzucona do celów nomenklatorycznych przez ICZN^[2].
↑ Wariant pisowni Loris É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796.
↑ Nieuzasadniona poprawka Loris É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796.
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b É. Geoffroy Saint-Hilaire. Mémoire sur les rapports naturels des Makis Lemur. „Magasin Encyclopédique”. 1, s. 48, 1796. (fr.).
↑ Anonim. Opinion 1922. Loris E. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796 (Mammalia, Primates): conserved, and correction made to the entry for Choloepus Illiger, 1811 (Xenarthra) on the Official List. „The Bulletin of zoological nomenclature”. 56 (1), s. 101–103, 1999. (ang.).
↑ P. Boddaert: Elenchus animalium, volumen I: sistens quadrupedia huc usque nota, eorumque varietates: ad ductum naturae, quantum fieri potuit disposita. Roterodami: Apud C.R. Hake, 1784, s. 43, 67. (łac.).
↑ B.G. de Lacépède: Tableau des divisions, sous-divisions, ordres et genres des mammifères. W: B.G. de Lacépède: Discours d’ouverture et de clôture du cours d’histoire naturelle, donné dans le Muséum national d’Histoire naturelle, l’an VII de la République, et tableaux méthodiques des mammifères et des oiseaux. Paris: Plassan, 1799, s. 5. (fr.).
↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 73. (łac.).
↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 54. (fr.).
↑ H.M.D. de Blainville: Ostéographie, ou, Description iconographique comparée du squelette et du système dentaire des Mammifères récents et fossiles: pour servir de base à la zoologie et à la géologie. T. 1. Paris: J.B. Baillière et fils, 1839–1864, s. 12. (fr.).
↑ R.-P. Lesson: Species des Mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 243. (fr.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 33–34. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 168. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e K.A.-I. Nekaris: Family Lorisidae (Angwantibos, Pottos and Lorises). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 231–232. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Loris. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-04].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 107. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 663.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 384.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 646.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 144.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 113.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).
↑ Taxonomy: Loris – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[3] Nazwa nieważna, odrzucona do celów nomenklatorycznych przez ICZN^[2].

[5] Wariant pisowni Loris É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796.

[8] Nieuzasadniona poprawka Loris É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796.

[23] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[Geoffroy-1] É. Geoffroy Saint-Hilaire. Mémoire sur les rapports naturels des Makis Lemur. „Magasin Encyclopédique”. 1, s. 48, 1796. (fr.).

[iczn-2] Anonim. Opinion 1922. Loris E. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796 (Mammalia, Primates): conserved, and correction made to the entry for Choloepus Illiger, 1811 (Xenarthra) on the Official List. „The Bulletin of zoological nomenclature”. 56 (1), s. 101–103, 1999. (ang.).

[Boddaert-4] P. Boddaert: Elenchus animalium, volumen I: sistens quadrupedia huc usque nota, eorumque varietates: ad ductum naturae, quantum fieri potuit disposita. Roterodami: Apud C.R. Hake, 1784, s. 43, 67. (łac.).

[lac-6] B.G. de Lacépède: Tableau des divisions, sous-divisions, ordres et genres des mammifères. W: B.G. de Lacépède: Discours d’ouverture et de clôture du cours d’histoire naturelle, donné dans le Muséum national d’Histoire naturelle, l’an VII de la République, et tableaux méthodiques des mammifères et des oiseaux. Paris: Plassan, 1799, s. 5. (fr.).

[Illiger-7] J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 73. (łac.).

[raf-9] C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 54. (fr.).

[bla-10] H.M.D. de Blainville: Ostéographie, ou, Description iconographique comparée du squelette et du système dentaire des Mammifères récents et fossiles: pour servir de base à la zoologie et à la géologie. T. 1. Paris: J.B. Baillière et fils, 1839–1864, s. 12. (fr.).

[les-11] R.-P. Lesson: Species des Mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 243. (fr.).

[Cichocki&inni-12] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 33–34. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-13] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 168. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Nekaris-14] K.A.-I. Nekaris: Family Lorisidae (Angwantibos, Pottos and Lorises). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 231–232. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).

[Wilson&Reeder-15] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Loris. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-04].

[amw-16] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 107. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/671/mode/1up_663]-17] Palmer 1904 ↓, s. 663.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/392/mode/1up_384]-18] Palmer 1904 ↓, s. 384.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/654/mode/1up_646]-19] Palmer 1904 ↓, s. 646.

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA144_144]-20] Palmer 1904 ↓, s. 144.

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA113_113]-21] Palmer 1904 ↓, s. 113.

[mdd-22] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).

[24] Taxonomy: Loris – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).

[1]

[a]

[3]

[b]

[4]

[5]

[c]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[d]

[20]

[2]