Kwantowanie (fizyka) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kwantowanie, kwantyzacja[1] – konstrukcja pozwalająca na przejście z klasycznej teorii pola do kwantowej teorii pola. Kwantowanie jest uogólnieniem konstrukcji stosowanej przy przejściu z mechaniki klasycznej do mechaniki kwantowej.

W bardziej popularnym znaczeniu przez kwantowanie rozumie się fakt istnienia skończonego lub przeliczalnego zbioru dopuszczalnych wartości danej wielkości. Na przykład mówiąc, że energia elektronu w atomie jest skwantowana rozumie się przez to, że możliwe do zaobserwowania są tylko określone jej wartości, zwane w tym przypadku poziomami energetycznymi.

Metody kwantowania

[edytuj | edytuj kod]

Kwantowanie kanoniczne

[edytuj | edytuj kod]

W mechanice klasycznej układ opisywany jest przez funkcję Hamiltona (hamiltonian będący funkcją położeń uogólnionych i pędów uogólnionych – zmiennych kanonicznych). W formalizmie kanonicznym wprowadza się nawiasy Poissona definiowane jako

Zgodnie z definicją nawiasy Poissona dla zmiennych kanonicznych wynoszą odpowiednio ( i indeksują zmienne kanoniczne)

Kwantowanie kanoniczne polega na zmianie zmiennych kanonicznych na operatory oraz nawiasów Poissona na komutatory

czyli

Popularnym sposobem kwantyzacji jest wprowadzenie funkcji falowej. Korzysta się z faktu, że na przestrzeni funkcji można wprowadzić operatory

spełniające odpowiednie reguły komutacyjne. W ten sposób problem znalezienia stanów własnych pewnych operatorów sprowadza się do rozwiązania odpowiedniego równania różniczkowego.

Przykład nierelatywistycznej cząstki swobodnej

[edytuj | edytuj kod]

Klasyczny hamiltonian opisujący taką cząstkę ma postać Odpowiadający mu kwantowy operator to Szukając stanu kwantowego o ustalonej wartości energii, rozwiązujemy równanie

Możliwe jest jednoczesne żądanie ustalonej wartości pędu:

Rozwiązując te równania, znajdujemy

W tym przypadku kwantowy związek między energią i pędem jest taki sam jak klasyczny.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. kwantowanie, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-12-02].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]