Krosno – Wikipedia, wolna encyklopedia

Krosno
miasto na prawach powiatu
Na pierwszym planie Rynek Krosna z lotu ptaka. Zabytkowy plac z niewielką ilością drzew. Dookoła niewysokie kamienice.
Krosno Parva Cracovia „Mały Kraków” – panorama miasta
Herb Flaga
Herb Flaga
Dewiza: Krosno Miasto Szkła
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Prawa miejskie

około 1348

Prezydent

Piotr Przytocki

Powierzchnia

44,72 km²

Wysokość

260 m n.p.m.

Populacja (31.12.2022)
• liczba ludności
• gęstość


44 322[1]
991,1 os./km²

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-400

Tablice rejestracyjne

RK, YK

Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Krosno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Krosno”
Ziemia49°40′56″N 21°45′57″E/49,682222 21,765833
TERC (TERYT)

1861011

SIMC

0952410

Hasło promocyjne: Krosno – Miasto Szkła
Urząd miejski
ul. Lwowska 28a, ul. Staszica 2
38-400 Krosno
Strona internetowa
BIP

Krosnomiasto na prawach powiatu w Polsce położone w województwie podkarpackim.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 31 grudnia 2022 Krosno liczyło 44 322 mieszkańców. Miejski Obszar Funkcjonalny Krosno tworzą miasto Krosno oraz gminy powiatu ziemskiego: gmina Chorkówka, gmina Jedlicze, gmina Korczyna, gmina Krościenko Wyżne, gmina Miejsce Piastowe i gmina Wojaszówka[2]. Miejski Obszar Funkcjonalny miasta Krosna liczy 115 tys. mieszkańców. Natomiast powiat krośnieński według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 31 XII 2019 roku liczył 112 283 mieszkańców.

Krosno to największe miasto południowego Podkarpacia, ośrodek o znaczeniu regionalnym i subregionalnym. Siedziba wielu instytucji o zasięgu ponadlokalnym: Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii, Okręgowej Komisji Wyborczej, Sądu i Prokuratury Okręgowej, Okręgowego Urzędu Górniczego, Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego, Wojewódzkiego Szpitala Podkarpackiego, Podkarpackiego Centrum Edukacji Nauczycieli, Urzędu Celnego, Instytutu Nafty i Gazu oraz RTCN Sucha Góra.

Stolica województwa krośnieńskiego od 1 czerwca 1975 do 31 grudnia 1998 r.

Znajduje się w Euroregionie Karpackim, w skład którego wchodzą przygraniczne tereny Polski, Słowacji, Ukrainy, Węgier i Rumunii.

Leży w historycznej ziemi sanockiej[3]. Krosno uzyskało lokację miejską około 1348 roku[4]. W 1367 roku Kazimierz Wielki nadał miastu tytuł Królewskiego Wolnego Miasta Krosna i własny herb księstwa brzesko-kujawskiego, przedstawiający pół orła i pół lwa na czerwonym polu. Miasto królewskie położone na przełomie XVI i XVII wieku w ziemi sanockiej województwa ruskiego[5], w drugiej połowie XVII wieku należało do starostwa krośnieńskiego[6].

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Krosno leży w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim, przy ujściu potoku Lubatówki do Wisłoka, na obszarze Kotliny Jasielsko-Krośnieńskiej, wchodzącej w skład Pogórza Środkowobeskidzkiego. Krosno określano jako „parva Cracovia” – czyli „mały Kraków”, dlatego że krośnieński Rynek z renesansowymi sukiennicami kojarzył się z krakowskim Starym Miastem, a także ze względu na wysoki poziom życia umysłowego miasta. O celowości porównywania do Krakowa świadczy umieszczenie widoku Krosna w miedziorycie Georga Brauna (1541–1622) i Fransa Hogenberga (ok. 1535–1590), w dziele Civitates orbis terrarum (Miasta świata wydanym w 1617 r. w Kolonii) w towarzystwie m.in. Krakowa, Poznania, Warszawy czy Zamościa, oraz w dziele Andreasa Cellariusa (1596–1665) z 1659 r. Regni Poloniae Magnique Ducatus Lithuanie Novissima Descriptio, wydanym w Amsterdamie.

Kotlina Krośnieńska od zachodu graniczy z doliną Jasiołki i niewielkimi przełęczami, z Kotliną Jasielską, a na wschodzie łączy się z doliną Wisłoka i z Kotliną Zarszynską. Nad Krosnem wznosi się od północy tzw. Pasmo Odrzykońskie, z wyróżniającymi się kulminacjami Królewskiej Góry (554 m n.p.m.) i Suchej Góry (585 m n.p.m.). U podnóża pierwszej, znajduje się Zamek „Kamieniec”, a na szczycie drugiej wieża przekaźnikowa stacji telewizyjnej. Do krośnieńskiego bogactwa oprócz ropy naftowej, piaskowca, glinek, zalicza się także źródła mineralne, które występują w dzielnicy Białobrzegi, jako siarkowo-wodorowe, na Zawodziu siarczany i solanki o dużym stężeniu, oraz w innych dzielnicach solanki o różnym składzie chemicznym.

Krosno – w widłach Wisłoka i Lubatówki, stanowiło regularny, zwarty układ urbanistyczny z czworokątnym Rynkiem i wychodzącą z niego rozplanowaną siecią ulic. Z Rynku wybiegały symetrycznie w kierunkach na południe i północ po trzy ulice, które zbiegały się przy bramach miejskich.

Krosno jest pełne średniowiecznych kościołów i zabytkowych kamieniczek, usytuowanych głównie w obrębie Rynku, który mieści się na wzniesieniu ok. 277 m n.p.m. Miasto należy do Zagłębia Naftowego Jasielsko-Krośnieńskiego, słynie również z hut szkła i z lotnictwa.

Historia[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Historia Krosna.
Rynek w Krośnie
Rynek w Krośnie

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

W 2016 r. władze miasta uruchomiły portal informacyjny dla turystów: visitkrosno.pl[7][8].

Zabytkowe kościoły[edytuj | edytuj kod]

Dzwonnica przy Kościele Farnym
Kamienica Mazurkiewiczów
Kamienica Wójtowska
Zabytkowy dom dziecka w Krośnie, ul. Grodzka 2 (1899 r.)[9]
Dom W. R. Portiusa
Dom Curia Praetoriana
Pałac Dunikowskiego, obecnie Urząd Stanu Cywilnego
Pałac Trzecieskich w dzielnicy Polanka, datowany na 1808 r.
Cmentarz żydowski
Alejka na starym cmentarzu w Krośnie
Krośnieńska fara pw. Trójcy Świętej

Inne atrakcje[edytuj | edytuj kod]

W najbliższej okolicy:

Krośnieńskie podcienia

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Jednostki pomocnicze miasta Krosna
Gmach Rady Powiatowej, obecnie Urząd Miasta Krosna
Była siedziba władz województwa krośnieńskiego, obecna starostwa powiatowego w Krośnie

Statut miasta przewiduje możliwość tworzenia dzielnic oraz osiedli jako jednostek pomocniczych miasta[14]. Miasto jest podzielone na 6 dzielnic oraz 6 osiedli[15]:

  1. Dzielnica Białobrzegi
  2. Dzielnica Krościenko Niżne
  3. Dzielnica Polanka
  4. Dzielnica Suchodół
  5. Dzielnica Śródmieście
  6. Dzielnica Zawodzie
  7. Osiedle Stefana Grota-Roweckiego
  8. Osiedle ks. Bronisława Markiewicza
  9. Osiedle Południe
  10. Osiedle Traugutta
  11. Osiedle Turaszówka
  12. Osiedle Tysiąclecia

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Ludność Krosna

Piramida wieku mieszkańców Krosna w 2014 roku.

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Według danych GUS za rok 2005 dochód na jednego mieszkańca w Krośnie wynosił 3100,30 zł, co daje 105,30% średniej krajowej w 2005 roku. W tym samym czasie stopa bezrobocia wynosiła 6,5%[16].

Według danych GUS za rok 2017 dochód na jednego mieszkańca w Krośnie wynosił 6123 zł. W tym samym czasie stopa bezrobocia wynosiła 3,3%[16], był to najniższy wynik w całym województwie podkarpackim i jeden z najniższych w całej Polsce.

W 2017 roku dochód budżetu Krosna wyniósł 284,6 mln zł. Dochody własne osiągnęły kwotę 127,8 mln zł. Z podatku od osób fizycznych Krosno otrzymało 49,6 mln zł, a z podatku od nieruchomości 33,0 mln zł (oba te dochody stanowiły największą część dochodów własnych). Subwencje wyniosły 89,1 mln zł, a dotacje 67,8 mln zł. Dochód w przeliczeniu na jednego mieszkańca Krosna wyniósł 6123 zł.

W mieście działa ponad 5,5 tysiąca podmiotów gospodarczych. Około 97% z nich to przedsiębiorstwa prywatne. Krosno jest silnym ośrodkiem przemysłowym i usługowym, który charakteryzuje się dużą różnorodnością branż. Zajmuje wysokie pozycje w rankingach miast przyjaznych dla biznesu. Regularnie uzyskuje najwyższe oceny w raportach atrakcyjności inwestycyjnej opracowywanych na zlecenie Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu. Główne sektory, na których opiera się lokalna gospodarka, bazują na bogatych tradycjach, doświadczonych kadrach oraz stałym wdrażaniu innowacji.

Dzisiejsza gospodarka Krosna oparta jest mocno na fundamentach przemysłu tkackiego i szklanego. Ten drugi jest na tyle ważnym filarem, że Krosno nazywane jest "Miastem Szkła". Ważne miejsce zajmują tu również produkcja maszyn i aparatury służącej wydobyciu ropy naftowej oraz przemysł motoryzacyjny. Wśród największych przedsiębiorstw na terenie Krosna można wymienić: Eba Sp. z o.o. Artykuły Metalowe, Ekolot Zakład Produkcyjny (produkcja sprzętu lotniczego), Krosno Glass S.A.[17]

Transport[edytuj | edytuj kod]

Transport drogowy[edytuj | edytuj kod]

Przez Krosno przebiegają:

Transport lotniczy[edytuj | edytuj kod]

Lotnisko w Krośnie[edytuj | edytuj kod]

Jest to jedno z największych lotnisk trawiastych w Europie, które należy od 2008 roku do miasta Krosna, a jest użytkowane przez Aeroklub Podkarpacki. W grudniu 2016 roku zakończyła się budowa asfaltowej drogi startowej o długości 1100 metrów i szerokiej na 30 metrów oraz dróg kołowania. Wybudowano także pełne oświetlenie lotniska (dróg kołowania, pasa startowego i płyt postojowych), a także zaawansowaną stację meteorologiczną i dwa wskaźniki wiatru. Zamontowano również oznakowanie pionowe. Rok później wybudowano bezobsługową stację paliw lotniczych[20].

Lądowisko Krosno-Szpital[edytuj | edytuj kod]

W 2013 r. przy ul. Korczyńskiej oddano do użytku przyszpitalne lądowisko sanitarne dla helikopterów[21].

Dawne Lotnisko Iwonicz (wykreślone z rejestru lotnisk ULC)[edytuj | edytuj kod]

Niegdyś sportowe lotnisko posiadające dwa pasy startowe: trawiasty i asfaltowy, od 1 stycznia 2021 roku włączone w granice administracyjne Krosna, na jego terenie planowane są druga strefa inwestycyjna oraz łącznik do drogi DK19 i dalej do węzła Krosno-Północ (w Iskrzyni) drogi S19[22][23].

Międzynarodowy Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka[edytuj | edytuj kod]

Najbliższe lotnisko obsługujące linie pasażerskie znajduje się w Jasionce koło Rzeszowa. Posiada drugi co do długości pas startowy w Polsce.

Transport zbiorowy[edytuj | edytuj kod]

Dworzec autobusowy w Krośnie (przed przebudową)
Autobus MKS Krosno

MKS Krosno obsługuje 5 linii miejskich (A, B, E, G, K), 14 podmiejskich (0, 1, 2, 3, 4, 5, 7, 10, 11, 12, 16, 18, 20, 23).

Transport kolejowy[edytuj | edytuj kod]

Przez Krosno przebiega linia kolejowa nr 108 StróżeKrościenko (dawna Kolej Transwersalna CzadcaHusiatyn)

Dworzec główny PKP w Krośnie

Linia kolejowa biegnąca z Jasła do Zagórza nie jest zelektryfikowana. Obsługę połączeń pasażerskich realizuje spółka Przewozy Regionalne, która jest dofinansowywana ze środków samorządu województwa i spółka PKP Intercity.

Ruch pociągów pasażerskich odbywa się pociągami Przewozów Regionalnych w kierunkach ZagórzJasło i z powrotem oraz PKP Intercity na trasie ZagórzStróżeKraków Główny[24][25].

W planach na lata 2021–2027 są: elektryfikacja torów kolejowych na trasie Jasło-Krosno-Zagórz oraz wybudowanie łącznika kolejowego JedliczeSzebnie[26].

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Przedszkola[edytuj | edytuj kod]

  • Przedszkole Miejskie nr 1
  • Przedszkole Miejskie nr 2
  • Przedszkole Miejskie nr 3
  • Przedszkole Miejskie nr 4
  • Przedszkole Miejskie nr 5
  • Przedszkole Miejskie nr 8
  • Przedszkole Miejskie nr 10
  • Przedszkole Miejskie nr 11
  • Prywatne Przedszkole „Tęczowa Kraina”
  • Prywatne Przedszkole Językowe „Bajkowy Świat”
  • Niepubliczne Przedszkole „Stokrotka”
  • Terapeutyczne Niepubliczne Przedszkole „Guziczek”

Szkoły podstawowe[edytuj | edytuj kod]

  • Prywatna Szkoła Muzyczna I st. „Pro Musica”
  • Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I st. im. I.J. Paderewskiego
  • Zespół Szkół nr 2 w Krośnie
  • Szkoła Podstawowa nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej
  • Szkoła Podstawowa nr 3 im. Marii Konopnickiej
  • Szkoła Podstawowa nr 4 im. E.Kolanki
  • Szkoła Podstawowa nr 5 im. Jana Pawła II
  • Szkoła Podstawowa nr 6 im. Janusza Korczaka
  • Szkoła Podstawowa nr 7 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego
  • Szkoła Podstawowa nr 8 im. „Dar Górników” w Krośnie
  • Szkoła Podstawowa nr 10 im. kpt. Stanisława Betleja
  • Szkoła Podstawowa nr 12
  • Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 14 im. Polskich Olimpijczyków
  • Szkoła Podstawowa nr 15
  • Społeczna Szkoła Muzyczna I st.

Szkoły ponadpodstawowe[edytuj | edytuj kod]

„Kopernik” – budynek I LO nocą
  • Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 1 im. Jana Szczepanika („Szczepanik”)
  • Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 2 im. ks. Stanisława Szpetnara („Bursa”)
  • Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 3 im. Stanisława Staszica („Mechanik”)
  • Zespół Szkół Naftowo-Gazowniczych im. Ignacego Łukasiewicza („Naftówka”, jedyna w Polsce szkoła naftowa)
  • Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 6 im. Jana Sasa-Zubrzyckiego („Budowlanka”)
  • I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Krośnie („Kopernik”)
  • II Liceum Ogólnokształcące im. Konstytucji 3 Maja w Krośnie („Guzikówka”, „Dwójka”)
  • III Liceum Ogólnokształcące im. Generała Stanisława Maczka oraz Technikum nr 5 im. Generała Stanisława Maczka w Zespole Szkół Elektrycznych i Ogólnokształcących
  • Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. ks. Bronisława Markiewicza („Katolik”)
  • Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych („Plastyk”)
  • Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II st. im. I.J. Paderewskiego („Muzyczna”, „Muzyk”)
  • Zespół Szkół Kształcenia Ustawicznego – szkoła dzienna młodzieżowa im. Pawła z Krosna („CKU”)
  • Społeczna Szkoła Muzyczna II st.

Szkoły dla dorosłych i policealne uzupełniające[edytuj | edytuj kod]

  • Zespół Szkół Kształcenia Ustawicznego
  • Policealne Studium Zawodowe „Wszechnica”
  • Policealna Szkoła Detektywów i Pracowników Ochrony „O’chikara”
  • Wieczorowa Szkoła Policealna Pracowników Służb Społecznych
  • Podkarpackie Towarzystwo Edukacji Alternatywnej „Wszechnica”

Szkolnictwo wyższe[edytuj | edytuj kod]

Kultura[edytuj | edytuj kod]

Budynek Orbisu w Krośnie
Muzeum Podkarpackie
Budynek RCKP przy ul. Kolejowej 1

Wydarzenia kulturalne[edytuj | edytuj kod]

  • Maj – Balony nad Krosnem[27][28]
  • Czerwiec – Dni Krosna[27][29], Szklany Festiwal – Glass Festival[27][30]
  • Lipiec – Young Arts Festival[31], Świet(l)ne Miasto[32], Wjazd Króla[27]
  • Sierpień – Karpackie Klimaty[27][33]
  • Wrzesień – Festiwal Sztuk Alternatywnych Nocne Teatralia Strachy[29][34], Krośnieńskie Spotkania Teatralne[35].
Krośnieńska Biblioteka Publiczna (przed remontem)

Grupy, zespoły, stowarzyszenia i kluby[edytuj | edytuj kod]

  • „A-PSIK” (Amatorsko-Profesjonalna Scena Improwizacji Krośnieńskiej) – stały skład
  • Chór mieszany „Echo” (zróżnicowana wiekowo grupa) – część składu stała, część zmienna
  • Grupa baletowa bez nazwy (2 grupy: starsza i młodsza) – zmienny skład zależnie od wieku
  • Grupa muzyczna Decapitated
  • Grupa teatralno-taneczno-wokalna „Kleks” (4 grupy dziecięce) – zmienne składy zależnie od wieku
  • Kabaret SSOK (uczniowie ZSP 1) – zmienny skład zależnie od nowego roku szkolnego, często przy współpracy byłych członków kabaretu
  • Kapela ludowa „Białobrzeżanie” (dorośli) – stały skład + nowi członkowie
  • Klub aktywizujący „Klub Seniora” (seniorzy) – stały skład + nowi członkowie
  • Klub dyskusyjny „Elizjum” (młodzież i dorośli) – częściowo zmienny zależnie od wieku, częściowo stały skład
  • Klub fotograficzny „Fotoklub” (młodzież i dorośli) – stały skład + nowi członkowie
  • Klub literacko-promotorski „Klub Literacki RCKP” (zróżnicowana wiekowo grupa) – stały skład + nowi członkowie
  • Orkiestra dęta „Miejska Górnicza Orkiestra Dęta” (zróżnicowana wiekowo grupa) – stały skład + nowi członkowie
  • Pracownia artystyczna „Otwarta Pracownia” (zróżnicowana wiekowo grupa) – stały skład + nowi członkowie
  • Pracownia artystyczna „Pracownia Grafiki Tradycyjnej” (zróżnicowana wiekowo grupa) – stały skład + nowi członkowie
  • Studio piosenki „SWING” (uczniowie gimnazjalni i licealni) – zmienny skład zależnie od wieku
  • Studio ruchowo-baletowe „Studio Ruchu” (dzieci i młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku
  • Teatr akrobatyczno-widowiskowy „Teatr na bruku” (zróżnicowana wiekowo grupa) – zmienny skład każdego lata
  • Teatr dramatyczno-widowiskowy „S.T.R.A.C.H.” (licealiści i studenci) – stały skład (z wyjątkami)
  • Teatr dramatyczno-wokalny „The Great Insomnia” – od marca 2012 nieaktywny (uczniowie licealni) – stały zamknięty skład
  • Teatr dramatyczny „itd...” (3 grupy: starsza, średnia, młodsza) – zmienne składy zależnie od wieku
  • Teatr dramatyczny „Marysia” (uczniowie I LO) – zmienny skład zależnie od nowego roku szkolnego
  • Teatr dramatyczny „Teatr z fleszem” (uczniów klas IV, V, VI szkół podstawowych) – zmienny skład zależny od wieku
  • Zespół muzyczny „Euro Band Blues” (promocja młodych talentów) – zmienny skład
  • Zespół muzyczny „Gruba Berta” (młodzież i dorośli) – stały skład + nowi członkowie
  • Zespół muzyczny „Intia” (młodzież i dorośli) – stały skład
  • Zespół muzyczny „Leaders Lie” (młodzież i dorośli) – stały skład
  • Zespół śpiewaczy ludowych „Kamratki” (dorośli) – stały skład + nowi członkowie
  • Zespół taneczny „Crazy Dance” (młodzież – wyłącznie dziewczęta) – zmienny skład zależnie od wieku
  • Zespół taneczny „Tęcza” (dzieci i młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku
  • Zespół Taneczny Kleks (dzieci i młodzież)
  • Zespół tańca współczesnego „Strecz” (młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku
  • Zespół teatralno-taneczny „Radosna Rodzinna Akademia Teatralna” (dzieci i młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku
  • Zespół wokalno-instrumentalny „Stowarzyszenie Kultury Dzieci i Młodzieży Dysonans” (dzieci i młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku

Media[edytuj | edytuj kod]

Portale internetowe:

  • Krosno24.pl
  • Terazkrosno.pl
  • Krosno112.pl
  • Krosnocity.pl

Stacje radiowe:

Informacje lokalne przedstawiają także Eska Rzeszów i SuperNova Rzeszów.

Stacje telewizyjne:

Informacje lokalne przedstawia także TVP3 Rzeszów.

Gazety lokalne:

Religia[edytuj | edytuj kod]

Kościół oo. Franciszkanów
Kościół i klasztor oo. Kapucynów

Buddyzm[edytuj | edytuj kod]

Katolicyzm[edytuj | edytuj kod]

Zgromadzenie zakonne[edytuj | edytuj kod]

Protestantyzm[edytuj | edytuj kod]

Restoracjonizm[edytuj | edytuj kod]

Sport i rekreacja[edytuj | edytuj kod]

Obiekty sportowe[edytuj | edytuj kod]

  • Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
  • Klub sportowy „Budo” – karate, boks, judo, mma
  • tor speedrowerowy
  • przy ulicy Bursaki
    • Hala Sportowo-Widowiskowa
    • zespół basenów otwartych
    • otwarte lodowisko w zimie
    • korty tenisowe
    • stadion lekkoatletyczny i do piłki nożnej
    • fitness park
    • klub EUROGYM[47]
  • przy ulicy Legionów
  • przy ulicy Rzeszowskiej
    • basen kryty (długość 25 m)
    • boisko do piłki nożnej (90 × 48) + bieżnia z tartanu
    • boisko do gry w piłkę nożną i koszykówkę typu „Orlik”
  • przy ulicy Wojska Polskiego
    • międzyszkolny basen kryty (długość 25 m)
  • przy ulicy Okrzei
    • park rowerowy[48]
    • park linowy Linoskoczek[49]
  • Czarnorzeki
    • wyciąg narciarski

W Krośnie znajdują się również mniejsze, najczęściej przyszkolne i osiedlowe boiska sportowe.

Kluby sportowe[edytuj | edytuj kod]

Klub żużlowy KSM Krosno
Derby Stal Sanok – Karpaty Krosno
  • Automobilklub Małopolski w Krośnie - sporty motorowe
  • Beniaminek Krosno (akademia piłkarska[50])
  • Chorągiew Ziemi Krośnieńskiej „Milites”
  • Football Academy Krosno – szkółka piłkarska dla dzieci
  • Karpaty Krosno – piłka nożna mężczyzn
  • KKS Karpaty Krosno – siatkówka mężczyzn
  • Klub Pływacki Masters Krosno
  • Klub Pływacki Swim2Win Krosno
  • Klub Tańca Towarzyskiego „Gracja”
  • Klub Tańca Sportowego K-STUDIO
  • Krośnieński Klub Biegacza
  • Krośnieński Klub Karate „Tsunami”
  • KKK MOSiR Krosno – koszykówka
  • Krośnieński Klub Kyokushin Karate
  • Krośnieński Klub Tenisa Stołowego
  • Krośnieńskie Stowarzyszenie Modelarzy Lotniczych
  • Krośnieńskie Towarzystwo Tenisowe – tenis ziemny
  • LOK – Elektryk Krosno – strzelectwo sportowe
  • Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy „Mechanik”
  • MLKS Orlew Krosno – piłka nożna
  • OKS Markiewicza Krosno – piłka nożna
  • OZS Guzikówka Krosno – piłka nożna
  • SHK Krosno – hokej na lodzie
  • Uczniowski Klub Sportowy „Piętnastka”
  • Uczniowski Klub Sportowy „Sokolik”
  • UKS Koniczynka Krosno – piłka nożna
  • UKS Oratorium Krosno
  • UMGKS Nafta Krosno – strzelectwo sportowe
  • Wilki Krosno – żużel

Osoby związane z Krosnem[edytuj | edytuj kod]

Pomnik Józefa Piłsudskiego
Pomnik Mikołaja Kopernika
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Krosnem.

Honorowi obywatele miasta Krosna[edytuj | edytuj kod]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Honorowi obywatele Krosna.

Związani z kolegium w Krośnie[edytuj | edytuj kod]

Współpraca międzynarodowa[edytuj | edytuj kod]

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Byłe miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Miasta zaprzyjaźnione[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. GUS
  2. Oficjalna strona Miasta Krosna / Dla Mieszkańców / Miejski Obszar Funkcjonalny / Zasięg MOF [online], krosno.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  3. Jerzy Motylewicz: Miasta ziemi przemyskiej i sanockiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku. Południowo-Wschodni Instytut Naukowy, Przemyśl 1993, s. 44. ISBN 83-9011-580-8.
  4. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice: Wydawnictwo UŚ, 2007 (Prace naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach), s. 42–43, ISBN 978-83-226-1616-1, ISSN 0208-6336.
  5. Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie, [T. 1], Epoka przełomu z wieku XVI-ego na XVII-sty. Dział II-gi. „Ziemie Ruskie” Rzeczypospolitej, Dział opracowany przez Aleksandra Jabłonowskiego [...], k. 4.
  6. Lustracja województwa ruskiego 1661-1665. Cz. 1, Ziemia Przemyska i Sanocka, wydali Kazimierz Arłamowski i Wanda Kaput, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970, s. 276.
  7. Miasto Szkła ma nową stronę dla turystów: visitkrosno.pl [online], KrosnoCity.pl – Krośnieński Portal Informacyjny, 6 kwietnia 2016 [dostęp 2019-01-12] (pol.).
  8. VisitKrosno – Miasto Szkła – Zaplanuj z nami swoją podróż do Krosna. [online], visitkrosno.pl [dostęp 2021-03-10].
  9. Oficjalna strona Miasta Krosna / Dla Mieszkańców / Zdrowie i pomoc społeczna / Dom Dziecka.
  10. Dla Turystów / Zabytki / Stare miasto / Rynek [online], Krosno.pl – oficjalna strona Miasta Krosna [dostęp 2019-01-12].
  11. Dla Turystów / Szklane zagłębie [online], Krosno.pl – oficjalna strona Miasta Krosna [dostęp 2019-01-12].
  12. Historia hutnictwa w Krośnie [online], Centrum Dziedzictwa Szkła – Krosno [dostęp 2019-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-29].
  13. Etnocentrum Ziemi Krośnieńskiej [online], etnocentrum.pl [dostęp 2021-03-10].
  14. Uchwała LVI/1022/10 Rady Miasta Krosna z dnia 26 lutego 2010 r. w sprawie Statutu Miasta Krosna (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego z 2010 r. Nr 22 poz. 530) [online].
  15. O mieście [online], krosno.pl, 8 lipca 2016 [dostęp 2021-11-11].
  16. a b Miasto Gmina Powiat Krosno. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  17. Rynek pracy w Krośnie
  18. Najważniejsza polska część Via Carpatia powstanie do końca 2026 roku za 27 mld zł [online], forsal.pl, 5 października 2020 [dostęp 2021-03-10] (pol.).
  19. Oficjalna strona Miasta Krosna / Dla Mieszkańców / Zmiana granic / Aktualności [online], krosno.pl [dostęp 2021-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-24].
  20. Lotniska · Krosno [online], lotniska.dlapilota.pl [dostęp 2021-03-10].
  21. Szpital przebudowuje lądowisko [online], KrosnoCity, 7 czerwca 2013 [dostęp 2021-03-10].
  22. Pd, Ekspansja Krosna: prezydent i radni chcą nowych terenów [online] [dostęp 2017-09-02] (pol.).
  23. Telewizja Polska S.A, Większe Krosno. Strefa inwestycji na dawnym lotnisku Iwonicz [online], rzeszow.tvp.pl [dostęp 2021-03-10] (pol.).
  24. Nowe pociągi z Krosna. Szybciej dojedziemy do Krakowa i Warszawy [online], Krosno24, 23 listopada 2020 [dostęp 2021-03-10].
  25. Przyjazdy i odjazdy pociągów – internetowa wyszukiwarka połączeń kolejowych [online], rozklad-pkp.pl [dostęp 2021-03-10].
  26. Elektryfikacja torów w Krośnie? Jest na to szansa [online], Krosno24, 8 marca 2021 [dostęp 2021-03-10].
  27. a b c d e Najbliższe wydarzenia. VisitKrosno.
  28. Balony nad Krosnem [online], visitkrosno.pl [dostęp 2021-03-10].
  29. a b Aktualne wydarzenia kulturalno rozrywkowe w Krośnie [online], visitkrosno.pl [dostęp 2021-03-10].
  30. Krosno – Miasto Szkła [online], web.archive.org, 6 sierpnia 2016 [dostęp 2021-03-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-06].
  31. YOUNG ARTS FESTIVAL [online] [dostęp 2021-03-10] (pol.).
  32. Krosno – Miasto Szkła [online], web.archive.org, 3 sierpnia 2016 [dostęp 2021-03-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  33. KARPACKIE KLIMATY 2019 – FESTIWAL KULTUR POGRANICZA [online], visitkrosno.pl [dostęp 2021-03-10].
  34. Nocne Teatralia Strachy [online], Nocne Teatralia Strachy [dostęp 2021-03-10] (pol.).
  35. Krośnieńskie spotkania teatralne [online] [dostęp 2021-03-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-11].
  36. Gaba Pawłowska, Pierwsze urodziny KrosnoSfery [online], Krosnosfera, 14 grudnia 2019 [dostęp 2020-07-02] (pol.).
  37. Ośrodki [online], buddyzm.pl [dostęp 2023-03-29].
  38. Dekanaty Archidiecezji Przemyskiej [online], przemyska.pl [dostęp 2023-03-29].
  39. Новий Греко-Католицький Душпастирський Пункт у Кросні [online], cerkiew.org [dostęp 2024-04-03].
  40. Zbory [online], adwent.pl [dostęp 2023-03-29].
  41. a b c Adresy kościołów [online], kosciolbozy.pl [dostęp 2024-04-11].
  42. Kościół Chrześcijański RIVER w Krośnie [online], jezusciekocha.pl [dostęp 2024-04-11].
  43. Znajdź Kościół [online], kz.pl [dostęp 2023-03-29].
  44. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2015-01-02].
  45. Bogdan Hućko, Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa u Świadków Jehowy [online], jaslo.naszemiasto.pl, 14 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-14].
  46. Krosno [online], epifania.pl [dostęp 2023-03-29] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-12].
  47. KROSNO: 4 urodziny Klubu Eurogym – Krosno112.pl – Krośnieński Portal Ratowniczy [online] [dostęp 2017-05-09] (pol.).
  48. VisitKrosno – Miasto Szkła – Zaplanuj z nami swoją podróż do Krosna [online], visitkrosno.pl [dostęp 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-09] (pol.).
  49. VisitKrosno – Miasto Szkła – Zaplanuj z nami swoją podróż do Krosna [online], visitkrosno.pl [dostęp 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-23] (pol.).
  50. Nowoczesne centrum treningowe. Może powstać w Krośnie [online], Krosno24, 11 stycznia 2022 [dostęp 2022-09-12].
  51. Szematyzm na rok 1895. Lwów: 1895, s. 3.
  52. Øygarden [online], Oficjalna strona Miasta Krosna [dostęp 2023-08-21] (pol.).
  53. a b Adrian Krzanowski, Słup Pokoju. Ma przypominać, jak ważne jest to słowo [online], Krosno24, 19 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-21].
  54. Krosno zakończyło współpracę z miastem partnerskim. Przewodniczący nie potrafił wypowiedzieć jego nazwy [online], krosnocity.pl, 8 maja 2017 (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Krosno – studia z dziejów miasta i regionu, T. I, red. Garbarcik J., Kraków 1972
  • Krosno – studia z dziejów miasta i regionu, T. II, red. Garbarcik J., Kraków 1973
  • Krosno – studia z dziejów miasta i regionu, T. III, red. Cynarski St., Kraków 1995
  • Sarna W. ks.: Opis powiatu krośnieńskiego pod względem geograficzno-historycznym. Józef Styfi. Przemyśl 1898. Reprint: Wyd. Roksana oraz Muzeum Okręgowe w Krośnie. Krosno 1997
  • Rączy E.: Ludność żydowska w Krośnie do 1919, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 9, Krosno 1995
  • Rączy E.: Ludność żydowska w Krośnie 1919-1939, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 13, Krosno 1997
  • Rączy E.: Ludność żydowska w Krośnie 1939-1946, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 15, Krosno 1999
  • Kuropatnicki E.A. hr.: Geografia albo dokładne opisanie królestw Galicyi i Lodomeryi, Wojciech Manecki. Lwów 1858, Reprint: Wyd. Roksana oraz Muzeum Okręgowe w Krośnie. Krosno 1998
  • Orłowicz M.: Ilustrowany przewodnik po Galicyi, Bukowinie, Spiszu, Orawie i Śląsku Cieszyńskim. Książnica Polska. Lwów 1919, Reprint: Ruthenus Rafał Barski. Krosno 2002
  • Maczek S.: Od podwody do czołga. Wspomnienia wojenne 1918-1945, Ossolineum, Wrocław 1990
  • Czajkowski J.: Z dziejów szpitala krośnieńskiego 1901-1946, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 12, Krosno 1997
  • Czajkowski J.: Z dziejów szpitala krośnieńskiego 1946-1995, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 14, Krosno 1998
  • Nieć J.: Rzeszowskie za Sasów. Szkic historyczny, Towarzystwo Regionalne Ziemi Rzeszowskiej, Rzeszów 1938
  • Wojnar T., Kyc A.: Tradycja i współczesność. Monografia Krośnieńskich Hut Szkła „Krosno” SA 1923-1998, KHS „Krosno” SA. Krosno 1998

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]