Krążowniki ciężkie typu Pensacola – Wikipedia, wolna encyklopedia

Krążowniki typu Pensacola
Kraj budowy	Stany Zjednoczone
Użytkownicy	US Navy
Wejście do służby	1930
Zbudowane okręty	2
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 9100 t; pełna: 12 000 t
Długość	178 m
Szerokość	20 m
Zanurzenie	6 m
Napęd	turbiny parowe o mocy 107 000 KM
Prędkość	32,7 węzła
Załoga	1200
Uzbrojenie	10 dział kal. 203 mm; 8 dział 127 mm /L25; 24 armaty przeciwlotnicze 40 mm Bofors; 17–22 20 mm Oerlikon
Wyposażenie lotnicze	4 wodnosamoloty

Krążowniki ciężkie typu Pensacola – seria dwóch amerykańskich ciężkich krążowników, zbudowanych w latach 1926–1930 w amerykańskich stoczniach.

Historia powstania[edytuj | edytuj kod]

Podpisany w 1922 roku traktat waszyngtoński ograniczył tonaż i kaliber artylerii głównej nowo budowanych okrętów. Nowe krążowniki nie mogły mieć wyporności standardowej większej niż 10 000 ton, a maksymalny kaliber ich armat nie mógł być większy niż 203 mm. Stany Zjednoczone jako ostatnie z państw – sygnatariuszy tego traktatu przystąpiły do budowy nowej klasy krążowników ciężkich, o maksymalnych parametrach dopuszczalnych traktatem. Podjęto decyzję o budowie dwóch krążowników tego typu, oznaczonego od pierwszej jednostki jako typ Pensacola.

Konstrukcję nowych okrętów Amerykanie oparli na doświadczeniach innych państw. I tak, Francja i Włochy budując swoje okręty typów Duquesne i Trento dążyli do uzyskania największej prędkości kosztem słabego opancerzenia. Japończycy w swoich krążownikach typu Myōkō dodali piątą wieżę artylerii głównej, zwiększając liczbę dział do 10, przy dobrym opancerzeniu i niezłej prędkości, lecz uzyskano to w wyniku przekroczenia limitu tonażu o przeszło 1000 ton, czego nie ujawniono. Natomiast brytyjskie okręty typu County miały niższą prędkość od ich odpowiedników, były także słabiej uzbrojone i opancerzone niż okręty japońskie. Miały jednak solidną budowę i bardzo dobre właściwości morskie.

Przy projektowaniu okrętów typu Pensacola położono nacisk na siłę ognia. Opancerzenie, w walce na dystansie mniejszym niż 5 km, skuteczne było jedynie w walce z niszczycielami, a znacznie słabsze w walce z okrętami liniowymi. Krążowniki przewidziane były do działań na Pacyfiku, gdzie miały służyć do dalekiego zwiadu.

Koncepcja ogólna okrętów była zbliżona do okrętów japońskich. Uzbrojono je również w 10 armat kalibru 203 mm (okręty japońskie kal. 200 mm), choć inaczej rozmieszczone. Z uwagi na ostry kształt kadłuba, przy dużej średnicy barbet i objętości komór amunicyjnych, wieże trzylufowe musiały być odsunięte od dziobu i rufy oraz ustawione na nadbudówkach, co jednak pogorszyło stateczność okrętu, poprzez wysokie usytuowanie ciężkich mas.

Dopiero zastosowanie szerszych stępek przeciwprzechyłowych poprawiło tę sytuację. Przy budowaniu gładkopokładowego kadłuba o płynnej linii wzniosu pokładu oraz w konstrukcji nadbudówek zastosowano szereg elementów wykonanych z aluminium w celu zmniejszenia ciężaru. Dzięki temu okręty były wyjątkowo lekkie jak na swoją wielkość i miały masę niższą o 900 ton od limitu, a w stosunku do japońskich krążowników typu Myoko aż o 1840 ton.

Kotłownie i maszynownie okrętów rozmieszczono naprzemiennie, podobnie jak w lekkich krążownikach Omaha, co miało zapewnić żywotność okrętów w przypadku trafienia w jedną z kotłowni lub maszynowni. Krążowniki zabierały na pokład 4 wodnosamoloty, nie miały one jednak hangarów i samoloty stały na 2 katapultach lub bezpośrednio pod nimi, co narażało je na czynniki atmosferyczne.

W połowie lat trzydziestych zdemontowano wyrzutnie torped, których było 6 kalibru 533 mm na górnym pokładzie, gdyż nie przewidywano, aby krążowniki walczyły z okrętami przeciwnika w odległości, w której można byłoby zastosować torpedy.

Po wybuchu II wojny światowej na platformach nadbudówki rufowej zamontowano dodatkowo 4 działa przeciwlotnicze kal. 127 mm, a pod koniec 1941 roku jeszcze 16 działek przeciwlotniczych kal. 28 mm (cztery zestawy sprzężone po 4 działka). Później jeszcze kilkakrotnie zmieniano uzbrojenie okrętów poprzez zwiększenie ilości lekkiego uzbrojenia przeciwlotniczego. Wprowadzono działka Boforsa kal. 40 mm (w zestawach po 6 działek) i działka Oerlikon kal. 20 mm. Zamontowano również radary ostrzegawcze i kierowania ogniem. Ponadto w USS "Pensacola" usunięto tylny maszt oraz ścięto do połowy maszt dziobowy. W USS "Salt Lake City" przebudowy tej nie wykonano z uwagi na zakończenie wojny.

Do 1 lipca 1931 okręty były klasyfikowane jako krążowniki lekkie.

Dane taktyczno – techniczne[edytuj | edytuj kod]

Wyporność:
- standardowa: 9100 ton
- pełna: 11500 – 12050 ton
Wymiary:
- długość: 178,5 m
- szerokość: 19,9 m
- zanurzenie:
  - standardowe: 5,0 m
  - maksymalne: 6,7 m
Napęd:
- 4 zespoły turbin parowych systemu Parsonsa(inne języki), 8 kotłów parowych White-Forster
- Moc maszyn: 107 000 KM
Prędkość: 32,7 węzła
Zasięg:
Załoga: 631 (w czasie wojny 1200) osób

Uzbrojenie:
- 10 dział kal. 203 mm długość lufy L/55 kalibrów (w dwóch wieżach trzydziałowych i dwóch dwudziałowych)
- 8 dział przeciwlotniczych 127 mm L/25 (pojedynczych)
- 24 armaty przeciwlotnicze 40 mm Bofors (6 zestawów czterolufowych) - dodane podczas wojny
- 17 – 22 działek przeciwlotniczych kal. 20 mm Oerlikon (dodane podczas wojny)
- 8 karabinów maszynowych 12,7 mm - przeciwlotniczych
- 4 wodnosamoloty (później zdjęte) - 2 katapulty
- 6 wyrzutni torped kal. 533 mm (później zdjęte)
Opancerzenie:
- pas burtowy: 64 – 102 mm
- pokład: 25 mm
- wieże artylerii głównej: 19 – 64 mm

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Roger Chesneau, Robert Gardiner: Conway’s All the World’s Fighting Ships, 1922—1946. Annapolis, Maryland, U.S.A: US Naval Institute Press, 1980. ISBN 978-0870219139.
M. J. Whitley: Cruisers of World War Two. An international encyclopedia. Annapolis, Maryland, U.S.A: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-141-6.