Królestwo Afganistanu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Królestwo Afganistanu
د افغانستان واکمنان
پادشاهي افغانستان
1926–1973
Flaga
Godło Afganistanu
Flaga Godło
Hymn:
Salut królewski (1926–1943)
Schahe ghajur-o-mehrabane ma (1943–1973)
(Nasz odważny i szlachetny król)
Położenie Afganistanu
Język urzędowy

paszto, perski

Stolica

Kabul

Ustrój polityczny

monarchia konstytucyjna

Typ państwa

królestwo

Pierwszy król

Amanullah Chan

Ostatni król

Mohammad Zaher Szah

Szef rządu

premier Mohammad Musa Szafik

Waluta

afgani (AFA)

Przekształcenie z emiratu

9 czerwca 1926

Obalenie monarchii

17 lipca 1973

Religia dominująca

islam

Mapa Afganistanu

Królestwo Afganistanu (pst. د افغانستان واکمنان, prs. پادشاهي افغانستان) – historyczne państwo położone w Azji Środkowej, na terenie obecnego Afganistanu, istniejące w latach 1926–1973.

W 1926 r. emir Amanullah Chan przyjął tytuł króla, ale trzy lata później został obalony przez przeciwników silnej europeizacji kraju. Po kilku miesiącach walk władzę przejął kuzyn obalonego, Mohammad Nader Chan, który koronował się jako Nader Szah. Zaprzestał on polityki reformatorsko-modernizacyjnej swego kuzyna. W związku z walkami klanowymi i tzw. vendettą w 1933 r. został zabity przez nastolatka. Koronę przejął jego syn Mohammad Zaher Szah, który zachował neutralność podczas II wojny światowej, a w 1946 r. wprowadził Afganistan do ONZ. W 1964 r. Afganistan proklamował nową konstytucję, stając się odtąd monarchią konstytucyjną. W 1965 r. odbyły się pierwsze wolne wybory do parlamentu afgańskiego.

Gdy Indie przestały być brytyjską kolonią, władze afgańskie chciały, aby Pasztuni mieszkający na terenach odłączonych od Afganistanu w 1893 r. mogli swobodnie zadecydować o losie swoich terenów. Zaoferowano im jednak tylko wybór między Pakistanem a Indiami. Wybrali to pierwsze. Od 1955 r. Afganistan naciskał na przyznanie pakistańskim Pasztunom autonomii, ale te działania również nie przyniosły efektów i przyczyniły się do długotrwałego kryzysu na linii Afganistan-Pakistan.

Na początku lat 70. susze wywołały poważny kryzys gospodarczy w Afganistanie. Zaher Szah nie potrafił mu sprostać i w lipcu 1973 r. został obalony przez młodych oficerów, którzy proklamowali republikę.

 Osobny artykuł: Historia Afganistanu.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]