Konstytucja Danii – Wikipedia, wolna encyklopedia WikiZero

Dania Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Danii Ustrój polityczny Ustrój polityczny Danii Konstytucja Konstytucja Danii Władza ustawodawcza Folketinget (Lista) Monarcha Królowa Władza wykonawcza Premier Rząd Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Sąd Najwyższy Kontrola państwowa Kontrola państwowa Finanse Danmarks Nationalbank Samorząd terytorialny Podział administracyjny Danii Samorząd terytorialny Partie polityczne Partie polityczne Venstre Socialdemokraterne Duńska Partia Ludowa Det Radikale Venstre Socjalistyczna Partia Ludowa Czerwono Zieloni Sojusz Liberalny Konserwatywna Partia Ludowa Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych Danii Wikiprojekt Polityka

Zobacz w angielskojęzycznych Wikiźródłach tekst oryginalny Konstytucji Królestwa Danii

Konstytucja Danii została zapoczątkowana 5 czerwca 1849 roku wraz z końcem trwania rządów absolutnych w Danii. Obowiązująca do dziś konstytucja datowana jest na rok 1953.

Konstytucja pochodząca z 1849 roku utworzyła bikameralny parlament, Rigsdag składający się z dwóch izb, Landstingu oraz Folketingetu. Konstytucja ograniczyła władze monarchy, chroniła podstawowe prawa człowieka oraz dopuszczała wstąpienie na tron duński, kobiety. Oprócz tego konstytucja umożliwiała uprawnienia konstytucyjne rządzącym w parlamencie dzięki czemu np. Ministerstwo Finansów może poprosić o ekspertyzę w sprawie budżetu narodowego osobę spoza Danii i tym samym nie łamiąc obowiązującego prawa duńskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą duńską konstytucją była Lex Regia (Prawo Królewskie) pochodząca z 1665 roku. Nie była to jednak typowa konstytucja, lecz ustawa, która dawała ówczesnemu królowi Danii Fryderykowi III Oldenburg władze absolutną i zastąpienie panującego wówczas systemu feudalnego. Władza absolutna panowała w Danii aż do panowania króla Fryderyka VII, który zgodził się na podpisanie konstytucji w dniu 5 czerwca 1849 roku. Odtąd dzień 5 czerwca stał się dniem wolnym od pracy.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Konstytucja z 1849 roku
Zgromadzenie Narodowe (obraz namalowany przez Constantina Hansena)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Tekst Konstytucji Królestwa Danii [... z 1953 r.. - Warszawa, 2011. Biblioteka Sejmowa.] (pol.)

Konstytucje państw Europy

Państwa niepodległe	Albania Andora Armenia^[A] Austria Azerbejdżan^[B] Białoruś Belgia Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Cypr^[A] Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Gruzja^[B] Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Kazachstan^[C] Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Mołdawia Monako Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rumunia Rosja^[C] San Marino Serbia Słowacja Słowenia Szwajcaria Szwecja Turcja^[C] Ukraina Watykan Węgry Wielka Brytania Włochy
Terytoria zależne, autonomie, pozostałe terytoria	Abchazja^[D]^[B] Adygeja Adżaria^[A] Akrotiri i Dhekelia Autonomiczna Republika Krymu Azory Baszkiria Cypr Północny^[D]^[A] Czeczenia Czuwaszja Dagestan Gagauzja Gibraltar Górski Karabach^[D]^[A] Guernsey Inguszetia Jan Mayen Jersey Kabardo-Bałkaria Kałmucja Karaczajo-Czerkiesja Karelia Katalonia Komi Kosowo Madera Man Mari El Mordowia Nachiczewan^[A] Naddniestrze^[D] Osetia Południowa^[B] Osetia Północna Svalbard Tatarstan Udmurcja Wojwodina Wyspy Alandzkie Wyspy Owcze
Pozostałe twory	Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana z Jerozolimy z Rodos i z Malty

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Leży całkowicie w Azji, ale historycznie jest traktowane jako państwo europejskie.
↑ ^a ^b ^c ^d Leży w Azji całkowicie lub częściowo, w zależności od tego, jak określić granicę między Europą a Azją.
↑ ^a ^b ^c Państwo transkontynentalne.
↑ ^a ^b ^c ^d Kursywą zaznaczono państwa nieuznawane bądź częściowo uznawane

Encyklopedia internetowa (konstytucja):

DSDE: Danmarks_Riges_Grundlov