Kondorowate – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kondorowate
Cathartidae[1]
Lafresnaye, 1839
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – kondor kalifornijski (Gymnogyps californianus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

kondorowe

Rodzina

kondorowate

Typ nomenklatoryczny

Cathartes Illiger, 1811

Rodzaje

zobacz opis w tekście

Zasięg występowania
Mapa występowania

     Zasięg terytorium w sezonie lęgowym

     Zasięg całoroczny co najmniej jednego gatunku

Kondorowate[2] (Cathartidae) – rodzina ptaków z rzędu kondorowych (Cathartiformes).

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Obejmuje gatunki głównie padlinożerne zamieszkujące różnorodne środowiska od najwyższych partii gór po równikowe lasy deszczowe czy miasta. Kondorowate występują w Ameryce od południowej Kanady po Patagonię[3].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

  • długość ciała 60–130 cm
  • rozpiętość skrzydeł do 310 cm
  • większość gatunków (poza kondorem królewskim) ciemno upierzona
  • głowa naga, często z różnorodnymi wytworami skórnymi
  • gniazdo zakładają na półce skalnej, drzewie, na ziemi lub na budynku
  • składają od 1 do 3 jaj
  • wysiadywanie trwa zazwyczaj około 5 tygodni
  • młode opuszczają gniazdo w wieku od 10 do 20 tygodni.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Do rodziny Cathartidae należą następujące rodzaje[2]:

Klasyfikacja[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna rodziny Cathartidae nie jest pewna. Bywa ona klasyfikowana w rzędzie szponiastych (Accipitriformes)[4], jednak niektórzy zaliczają ją do rzędu sokołowych (Falconiformes)[5], bocianowców (Ciconiiformes)[6][7] lub w odrębnym rzędzie kondorowych (Cathartiformes) Seebohm, 1890[8][9][10][2][11]. W niektórych klasyfikacjach Cathartidae była uznawana za młodszy synonim nazwy Ciconiidae[12]. Badania genetyczne przeprowadzone przez Tagliariniego i współpracowników (2009) sugerują, że kondorowate są bardziej bazalne niż jastrzębiowate (Accipitridae) i sokołowate (Falconiidae), jednak nie wyjaśniają w pełni relacji filogenetycznych pomiędzy tymi rodzinami a bocianowatymi, uznawanymi za ich grupę siostrzaną[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cathartidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Cathartidae Lafresnaye, 1839 - kondorowate - New World Vultures (Wersja: 2016-10-02). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-28].
  3. D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: New World Vultures (Cathartidae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.cathar1.01. [dostęp 2020-05-28]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  4. Shannon J. Hackett i inni. A phylogenomic study of birds reveals their evolutionary history. „Science”. 320 (5884), s. 1763–1768, 2008. DOI: 10.1126/science.1157704. (ang.). 
  5. Alexander Wetmore: A Classification for the Birds of the World. Smithsonian Institution, 1960.
  6. Family Cathartidae. InfoNatura. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-03)]. (ang.).
  7. Charles G. Sibley, Jon E. Ahlquist. Phylogeny and Classification of Birds: A Study in Molecular Evolution. „The Quarterly Review of Biology”. 67 (1), 1992. (ang.). 
  8. South American Classification Committee. American Ornithologists' Union: A classification of the bird species of South America. [dostęp 2012-08-05]. (ang.).
  9. Comitê Brasileiros de Registros Ornitlógicos: Lista das Aves do Brasil. 2006. [dostęp 2014-03-02]. (port.).
  10. Paweł Mielczarek, Włodzimierz Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. ISSN 0550-0842. 
  11. BirdLife International, Vultur gryphus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-06-03] (ang.).
  12. Cathartidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2007-03-25] [zarchiwizowane z adresu 2007-03-25] (ang.).
  13. Marcella Mergulhão Tagliarini, Julio Cesar Pieczarka, Cleusa Yoshiko Nagamachi, Jorge Rissino i inni. Chromosomal analysis in Cathartidae: distribution of heterochromatic blocks and rDNA, and phylogenetic considerations. „Genetica”. 135 (3), s. 299–304, 2009. DOI: 10.1007/s10709-008-9278-2. (ang.).