Kolanowice – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kolanowice
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Barbary
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Łubniany

Liczba ludności (2006)

ok. 500

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-024[2]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0499130

Położenie na mapie gminy Łubniany
Mapa konturowa gminy Łubniany, na dole znajduje się punkt z opisem „Kolanowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kolanowice”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kolanowice”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kolanowice”
Ziemia50°44′35″N 17°59′38″E/50,743056 17,993889[1]
Strona internetowa

Kolanowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Kollanowitzwieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Łubniany, nad rzeką Małą Panwią, na północ od Opola. Miejscowość liczy ok. 500 mieszkańców (stan na 2006 r.).

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy "kolano" - "von kolano - Knie"[3]. Śląski pisarz Konstanty Damrot w swojej pracy o śląskim nazewnictwie z 1896 roku wydanej w Bytomiu wymienia dwie nazwy: obecnie obowiązującą, polską "Kolanowice" oraz zgermanizowaną "Kolanowitz"[3].

Dnia 25 marca 1243 w łacińskim dokumencie Mieszka opolskiego wydanym w Mechnicy miejscowość wymieniona jest jako wieś pod obecną polską nazwą villa Kolanowice[4].

Dnia 27 września 1248 roku w łacińskim dokumencie kanonika wrocławskiego Wilhelma z Nysy wydanym w Miechowie miejscowość wymieniona jest pod polską nazwą villa Kolanowice[5]. Zachował się też ślad pieczęci z 1278 r.: „Einiger Oppelner Ortsgemeinden – Gemeinde Kollanowitz Kreis Oppeln”.

Z powodu polskiego pochodzenia 19 maja 1936 r. w miejsce zgermanizowanej nazwy Kollanowitz nazistowska administracja III Rzeszy wprowadziła nową, całkowicie niemiecką nazwę Kniedorf[6][7]. 15 marca 1947 r. nadano miejscowości nazwę Kolanowice[8].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[9]:

  • kościół fil. pw. św. Barbary, drewniany, pochodzący z 1678 r[10], 1812 r., wybudowano go w Opolu, przy klasztorze franciszkanów, w pobliżu dzisiejszej ulicy Krakowskiej. Był to jeden z dwóch opolskich kościołów drewnianych. W 1810 r. został odebrany przez państwo pruskie zakonowi franciszkanów, a komisja rządowa zdecydowała o jego rozbiórce z powodu złego stanu technicznego. Dopiero po prośbach mieszkańców podopolskich miejscowości, którzy mieli daleko na swoich świątyń parafialnych, przeniesiono w 1811 r. kościół do Kolanowic, a w 1812 r. ponownie poświęcono w nowym miejscu. Kościół jest konstrukcji zrębowej, z kwadratową nawą i prezbiterium o trójbocznym zamknięciu. Od północy znajduje się niewielka zakrystia; od zachodniej strony, już w Kolonowicach, dobudowano niewielki, murowany przedsionek. Na zewnątrz świątynia otoczona jest podcieniami, tzw. „sobotami”, oprócz strony zachodniej. Wyposażenie pochodzi głównie z XVII i XVIII w. – barokowe ołtarze, barokowa ambona, stacje Drogi Krzyżowej i rzeźby.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55829
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 495 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b Konstanty Damrot: Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung: mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen: Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde. Beuthen: Verlag von Felix Kasprzyk, 1896, s. 129.
  4. Franciszek Kulczycki, "Monumenta mediiaevi historica res gestas Poloniae illustrantia", Tomus IX, Cracoviae, 1886, str. XXXVIII.
  5. Franciszek Kulczycki, "Monumenta mediiaevi historica res gestas Poloniae illustrantia", Tomus IX, Cracoviae, 1886, str. XXXIX.
  6. Knie – kolano, ale także nazwisko niemieckie, Dorf – wieś.
  7. Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Oppeln. 2006. [dostęp 2012-04-02]. (niem.).
  8. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. (M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297).
  9. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 94. [dostęp 2013-01-03].
  10. Inne źródła mówią o 1676 albo 1679.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]