Karol Polakiewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Karol Polakiewicz
Ilustracja
Karol Polakiewicz w marcu 1928
Data i miejsce urodzenia

4 marca 1893
Dublany

Data i miejsce śmierci

4 września 1962
São Paulo

Poseł III kadencji Sejmu (II RP)
Okres

od 16 listopada 1930
do 25 lutego 1935

Przynależność polityczna

poseł niezrzeszony

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I stopnia

Karol Polakiewicz (ur. 4 marca 1893 w Dublanach, zm. 4 września 1962 w São Paulo) – polski prawnik i polityk PSL „Piast”, Stronnictwa Chłopskiego, BBWR i OZN, kapitan Wojska Polskiego, członek Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich od 1936 roku[1], wolnomularz[2].

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Jego ojciec Włodzimierz był urzędnikiem kolejowym. Uczęszczał do gimnazjów w Krakowie i Lwowie[3]. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Lwowskim (według niektórych źródeł – na Uniwersytecie Jagiellońskim). W 1916 obronił doktorat.

Kariera wojskowa[edytuj | edytuj kod]

Po wybuchu I wojny światowej 20 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Służył w III Brygadzie, 3[3] i 4 pułku piechoty[4]. Brał udział w kampanii karpackiej i w bitwie pod Mołotkowem. W tym czasie ukończył szkołę podchorążych. 31 sierpnia 1915 Polakiewicz został ciężko ranny w bitwie pod Jastkowem. Później, w stopniu chorążego, a następnie podporucznika, brał udział w kampanii wołyńskiej. Ponownie ranny w 1916 w bitwie pod Rudką Miryńską. Podczas kryzysu przysięgowego spędził 4 dni w areszcie. Później działał w Polskiej Organizacji Wojskowej[3].

W Wojsku Polskim, jako porucznik, a następnie kapitan, dowódca 6 kompanii 4 pułku piechoty w Krakowie. Później szef kancelarii DOG, referent polityczny. Od czerwca 1919 pełnił służbę w Oddziale II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego jako szef sekcji plebiscytowej, szef sztabu misji pokojowej w Rydze i zastępca szefa oddziału politycznego. Służbę zakończył 1 stycznia 1921 na własną prośbę, w stopniu majora. Następnie wyjechał do Oksfordu, gdzie przez półtora roku studiował ekonomię polityczną[3].

Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]

Jako reprezentant Naczelnego Wodza i Ministra Spraw Wojskowych był członkiem Głównej Rady Plebiscytowej w łonie Rady Ministrów[3].

Karierę polityczną rozpoczął jako członek PSL „Piast”. W 1922 wszedł do Sejmu z ramienia tej partii, z okręgu nr 5 (obejmującym Białystok, Wołkowysk i Sokółkę). 26 maja 1923 opuścił PSL „Piast”, wraz z grupą posła Jana Dąbskiego, w proteście przeciwko zawarciu przez partię sojusz z endecją (tzw. pakt lanckoroński). Wszedł w skład klubu parlamentarnego PSL Jedność Ludowa. Później Polakiewicz był jednym ze współtwórców Stronnictwa Chłopskiego. OD 1926 do 1928 zasiadał w Radzie Naczelnej tej partii. 16 sierpnia 1927 objął stanowisko prezesa zarządu wojewódzkiego SCh w Białymstoku. Od 15 maja do 15 czerwca 1927 był redaktorem naczelnym organu prasowego SCh, „Życia Chłopskiego”.

W 1928 usunięto go z szeregów partii – Polakiewicz był zwolennikiem współpracy z obozem rządowym. Wstąpił do Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Z ramienia BBWR wszedł w skład Sejmu. Mandat uzyskał z okręgu nr 5. Od 1928 do 1937 był prezesem Związku Młodzieży Ludowej (organizacji prosanacyjnej). Sprawował również cały szereg innych funkcji: wiceprezesa Związku Legionistów Polskich (od 1936), prezesa Koła Czwartaków, prezesa Związku Gmin Wiejskich RP (od 1932), prezesa Legionu Śląskiego, członka Zarządu Głównego Związku Strzeleckiego.

W 1930 ponownie wybrany na posła z listy BBWR, w okręgu nr 11. Został wybrany na wicemarszałka Sejmu i wiceprezesa klubu BBWR.

13 lutego 1935 decyzją Sądu Obywatelskiego został wykluczony z BBWR. 25 lutego złożył mandat parlamentarny. Pomimo tego po powstaniu Obozu Zjednoczenia Narodowego przystąpił do tej organizacji wraz z kierowanym przez siebie ZML.

Po wybuchu II wojny światowej wyemigrował do Brazylii. Tam prowadził działalność polonijną – w 1948 został sekretarzem okręgowym Unii Polaków w Brazylii w São Paulo.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Związek Legionistów Polskich : 1936-1938 r. : sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 34.
  2. Ludwik Hass, Ambicje rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928. Warszawa 1984, s. 232.
  3. a b c d e f Tadeusz Rzepecki, Witold Rzepecki: Sejm i Senat 1922–1927: podręcznik dla wyborców, zawierający wyniki wyborów w powiatach, okręgach, województwach, podobizny senatorów i posłów sejmowych oraz mapy poglądowe. Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, 1923, s. 140.
  4. Lista oficerów wszystkich Brygad Legionowych (niekompletna) ze stanem z dnia 1 kwietnia 1916 roku. stankiewicze.com. [dostęp 2010-04-03].
  5. a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 583.
  6. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  7. M.P. z 1930 r. nr 284, poz. 394 „za owocną pracę w inwalidzkich organizacjach społecznych”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kto był kim w drugiej Rzeczypospolitej. Jacek Majchrowski (red.). Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, 1994, s. 399. ISBN 83-7066-569-1.
  • Zofia Tomczonek. Działalność polityczna posła Karola Polakiewicza na Białostocczyźnie. „Białostocczyzna”, s. 14–16, 1992. Białostockie Towarzystwo Naukowe. 
  • Wiktor Krzysztof Cygan, Słownik biograficzny oficerów legionów Polskich. T. 1., Gryf, Warszawa 1992.