Karol Mondral – Wikipedia, wolna encyklopedia

Karol Mondral
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 stycznia 1880
Warszawa

Data i miejsce śmierci

16 grudnia 1957
Poznań

Narodowość

polska

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie

Dziedzina sztuki

malarstwo, grafika

Karol Mondral (ur. 26 stycznia 1880 w Warszawie zm. 16 grudnia 1957 w Poznaniu) – polski malarz i grafik.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Jana Mondrala i Marii z Paczuskich. Od 1894 przez sześć lat uczył się w Klasie Rysunkowej pod kierunkiem Wojciecha Gersona, Jana Kauzika i Adama Badowskiego. W 1902 wyjechał do Krakowa, gdzie kontynuował naukę w Akademii Sztuk Pięknych w pracowni Leona Wyczółkowskiego. W 1909 udał się do Paryża, gdzie studiował technikę akwaforty. W tym czasie odbył wiele podróży po Francji i Szwajcarii, gdzie szukał tematów do swoich prac. Równocześnie intensywnie tworzył, jego prace uczestniczyły w wystawach salonów paryskich. W Paryżu Karol Mondral miał dwie wystawy indywidualne, w 1919 w Société Nationale i w 1921 w L’Association France-Pologne. W 1922 powrócił do Polski i zamieszkał w Bydgoszczy, gdzie został kierownikiem Działu Graficznego w Państwowej Szkole Przemysłu Artystycznego, był organizatorem szkoły zawodowej dla drukarzy-poligrafów. W 1931 przeniósł się z rodziną do Poznania, gdzie objął stanowisko profesora Wydziału Grafiki w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych. Do wybuchu II wojny światowej kierował pracownią litografii i technik suchorytniczych. Należał do Związku Polskich Artystów Plastyków i grupy artystycznej Plastyka, w 1923 i 1930 miał wystawy indywidualne w Warszawie, a w 1928 i 1947 w Poznaniu. Podczas II wojny światowej mieszkał w Warszawie, w 1945 wrócił do Poznania i został wykładowca nauk graficznych w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych[1], w 1950 przeszedł na emeryturę[2].

Pochowany na Cmentarzu w Pyrach w Warszawie.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Z zawartego w 1907 małżeństwa z Romaną Pogorzelską miał córkę Camillę Mondral (1911-2002), literatkę, wybitną tłumaczkę z języka węgierskiego[3].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Uprawiał techniki w metalu stosując akwafortę, akwatintę, suchą igłę i miękki werniks; rzadziej stosował litografię i drzeworyt, mieszkając w Paryżu zajmował się drzeworytem barwnym. Tworzył impresjonistyczne krajobrazy, sceny figuralne i portrety. Regularne wystawiał swoje prace w warszawskim Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych, Polskim Towarzystwie Artystycznym i Instytucie Propagandy Sztuki, ponadto wystawiał we Lwowie, w Poznaniu, Zamościu, Bydgoszczy, Łodzi, Toruniu, Krakowie i Wilnie. Ryciny Karola Mondrala zdobiły kabiny klasy turystycznej transatlantyku „Piłsudski”, którego wnętrza w 1934 dekorował zespół polskich artystów. W 1959 w Poznaniu odbyła się pośmiertna wystawa prezentująca przekrój twórczości artysty, przedstawiono 157 grafik z lat 1910–1938, 14 obrazów olejnych z lat 1913–1953[4].

Członkostwo[edytuj | edytuj kod]

  • Związek Polskich Artystów Grafików,
  • grupa artystów wielkopolskich „Plastyka”,
  • Związek Plastyków Pomorskich w Bydgoszczy,
  • Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych,
  • Związek Polskich Artystów Plastyków.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Karol Mondral, Desa.
  2. Red. Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski, Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 491–492, ISBN 83-01-02722-3.
  3. Camilla Mondral, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Oddział Warszawa.
  4. Irena Kossowska, Karol Mondral, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, maj 2004, culture.pl.