French
DeutschJustin Ahomadégbé-Tomêtin – Wikipedia, wolna encyklopedia
 (1964) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Premier Dahomeju | |
| Okres | od 25 stycznia 1964 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezydent Dahomeju | |
| Okres | od 27 listopada 1965 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezydent Dahomeju | |
| Okres | od 7 maja 1972 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Justin Ahomadégbé-Tomêtin (ur. 16 stycznia 1917 w Abomeju, zm. 8 marca 2002 w Cotonou) – beniński polityk, premier (1964–1965) oraz prezydent Dahomeju w 1965[1] i 1972.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Justin Ahomadégbé uczęszczał do francuskiej École normale William Ponty, a następnie studiował stomatologię w Dakarze. Przez krótki czas służył w armii francuskiej, gdzie dosłużył się stopnia sierżanta. Po krótkiej karierze wojskowej, otworzył gabinet dentystyczny w Porto-Novo[2].
Po powstaniu w 1945 partii Rassemblement Démocratique Africain (RDA), założył jej oddział w ówczesnym francuskim Dahomeju. Od 1959 do 1960 przewodniczył autonomicznemu parlamentowi Dahomeju (obecnie Beninu). Po odzyskaniu niepodległości działał w opozycji do pierwszego prezydenta Huberta Magi. Pod zarzutem spiskowania przebywał w więzieniu w latach 1961–1962[3].
W październiku 1963 został premierem i wiceprezydentem kraju. Kiedy 27 listopada 1965 przywódca Beninu Sourou-Migan Apithy został obalony przez generała Christophe'a Soglo, krótko pełnił obowiązki prezydenta[2].
7 maja 1972 objął urząd prezydenta, jednak już 26 października tego samego roku został obalony i uwięziony w wyniku kolejnego wojskowego zamachu stanu pod wodzą Mathieu Kérékou. Trafił następnie do więzienia, z którego został wypuszczony w 1981 roku[3].
W 1991 został wybrany na posła do parlamentu krajowego z ramienia Narodowego Zjednoczenia na rzecz Demokracji i zasiadał w nim do 1995 roku[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ jako pełniący obowiązki
- ↑ a b Samuel Decalo, Historical dictionary of Dahomey: People's Republic of Benin, African historical dictionaries, Metuchen, N.J: Scarecrow press, 1976, ISBN 978-0-8108-0833-1 [dostęp 2024-03-02].
- ↑ a b Justin Ahomadegbe - Munzinger Biographie [online], www.munzinger.de [dostęp 2024-03-02].
- ↑ Mathurin C. Houngnikpo, Samuel Decalo, Historical dictionary of Benin, wyd. 4th ed, Historical dictionaries of Africa, Lanham (Md.): Scarecrow Press, 2013, ISBN 978-0-8108-7171-7 [dostęp 2024-03-02].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marek Szczepański, Manowce władzy. Rzecz o elitach afrykańskich, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa, 1989, ISBN 83-214-0666-1 (rozdz. V: Wspólnota poróżniona, punkt 11.)
|
