Juliana (królowa Holandii) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Juliana
Ilustracja
Juliana (1961)
Wizerunek herbu
podpis
Królowa Holandii
Okres

od 4 września 1948
do 30 kwietnia 1980

Poprzednik

Wilhelmina Oranje-Nassau

Następca

Beatrycze Oranje-Nassau

Dane biograficzne
Dynastia

Oranje-Nassau

Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1909
Haga

Data i miejsce śmierci

20 marca 2004
Baarn

Miejsce spoczynku

Nowy Kościół w Delfcie

Ojciec

Henryk Mecklenburg-Schwerin

Matka

Wilhelmina Oranje-Nassau

Mąż

Bernhard zu Lippe-Biesterfeld

Dzieci

Beatrycze, Irena, Małgorzata, Maria Krystyna

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Wojskowego Wilhelma (Holandia) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Order Lwa Złotego (Nassau) Krzyż Wielki Orderu Domowego Orańskiego (Holandia) Kawaler Orderu Korony (Holandia) Łańcuch Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna) Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Order Słonia (Dania) Krzyż Wielki Orderu Zasługi Duarte, Sáncheza y Mella (Dominikana) Order Salomona Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania) Krzyż Wielki Orderu Francisco Morazána (Honduras) Order Gwiazdy Indonezji I klasy Order Pahlawich I klasy (Iran) Order Drogocennej Korony I Klasy (Japonia) Order Jugosłowiańskiej Gwiazdy I klasy (Jugosławia) Wielka Wstęga Orderu Męstwa (Kamerun) Wielka Wstęga Orderu Pionierów Liberii Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Afryki (Liberia) Krzyż Wielki Orderu Korony Dębowej (Luksemburg) Łańcuch Orderu Orła Azteckiego (Meksyk) Łańcuch Orderu Ojaswi Rajanya (Nepal) Łańcuch Orderu Pratap Vardhak (Nepal) Krzyż Wielki ze Złotą Gwiazdą Orderu Rubéna Dario (Nikaragua) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Order Korony Wendyjskiej (Meklemburgia) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Łańcuch Orderu Manuela Amadora Guerrero (Panama) Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Order Orła Białego (1921–1990) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Lwa (Senegal) Główny Komandor Legii Zasługi (USA) Wielka Wstęga Honorowego Orderu Żółtej Gwiazdy (Surinam) Order Domowy Rajamitrabhorn (Syjam) Order Domowy Chakri (Tajlandia) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Order Przyjaznych Chmur I klasy (Tajwan) Wielka Wstęga Orderu Niepodległości Królestwa Tunezji Wielki Łańcuch Orderu Oswobodziciela (Wenezuela) Order Podwiązki (Wielka Brytania) Królewski Łańcuch Wiktoriański (Wielka Brytania) Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem (1951-2001) Wielki Oficer Narodowego Orderu Wybrzeża Kości Słoniowej

Juliana, właśc., nid.: Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina (ur. 30 kwietnia 1909 w Hadze, zm. 20 marca 2004 w Baarn) – królowa Holandii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jedyna córka królowej Wilhelminy i księcia Henryka. Panowała w Holandii od 6 września 1948 do 30 kwietnia 1980 (od chwili abdykacji matki do własnego ustąpienia z tronu). Żona niemieckiego księcia Bernharda Lippe-Biesterfeld, matka czterech córek:

Matka przyszłej królowej Juliany robiła wszystko, aby jej córka nie zaznała podobnie smutnego losu jak ona i by mogła się bawić z dziećmi w swoim wieku. Następczyni tronu była wychowywana w prostocie na dworze bliskim zwykłym ludziom. Uzyskała tytuł doktora nauk politycznych i bardzo sumiennie przygotowywała się do przyszłej roli królowej.

Ród królewski Orange-Nassau i naród holenderski ze wzruszeniem przyjęli ślub księżniczki i księcia Bernarda von Lippe-Biesterfelda. We wszystkich butonierkach i na wszystkich sukniach pojawiły się pomarańczowe wstążki, a ulice i place Hagi były udekorowane wielkimi oświetlonymi kolumnami. Młoda para udała się w podróż poślubną do Polski, przebywając m.in. w Krakowie, Krynicy, Nawojowej i Iwnie[1].

W 1948 królowa Wilhelmina abdykowała na rzecz córki. Nowa królowa uciekła ze smutnego pałacu w Hadze, by wieść na wsi spokojne i skromne życie wraz z księciem Bernardem i czterema córkami.

Holendrzy bardzo kochali Julianę, ale sprawa niepiśmiennej znachorki Greet Hofmans wprowadzała w 1956 zagrożenie dla jej tronu. Królowa zwróciła się do niej o pomoc w leczeniu córki Krystyny, dotkniętej ślepotą. Znachorka – swego rodzaju Rasputin w spódnicy – zdobyła w niedługim czasie taki wpływ na królową Julianę, że zaczęła mieszać się do spraw państwowych, doprowadzając do dymisji rządu. Juliana zamierzała abdykować, w końcu jednak pozostała na tronie, idąc za radami rządu, który domagał się odsunięcia Greet Hofmans.

Pogrzeb królowej Juliany w Delfcie

30 kwietnia 1980 królowa Juliana abdykowała – po trzydziestu dwóch latach panowania – na rzecz córki Beatrix. Juliana ogłosiła swą decyzję 31 stycznia 1980 za pośrednictwem telewizji: „Nie byłoby rozsądne z mojej strony dalsze sprawowanie mej funkcji, gdyż wcześniej czy później siły człowieka zaczynają się wyczerpywać i nie mogę wykonywać swojej pracy tak jak dawniej”.

Podobnie jak matka, Wilhelmina, Juliana zrezygnowała z tytułu „królowej matki”, by powrócić do dawnego tytułu księżniczki Holandii. Wybiera dzień swoich siedemdziesiątych pierwszych urodzin i święto narodowe, by podpisać akt abdykacji i wygłosić z królewskiego balkonu swe ostatnie przemówienie: „Zrezygnowałam właśnie z tronu. Przedstawiam wam Beatrix, waszą nową królową. Jestem szczęśliwa, że mogę przekazać jej władzę, gdyż wiem, że znajdzie się w dobrych rękach”.

W 1937 odznaczona Orderem Orła Białego[2].

Genealogia[edytuj | edytuj kod]

Prapradziadkowie

król Zjednoczonych Niderlandów
Wilhelm I Oranje-Nassau
(1772-1843)
∞1791
Wilhelmina Pruska (1774-1837)

car Rosji
Paweł I Romanow
(1754-1801)
∞1776
Zofia Wirtemberska
(1759-1828)

Jerzy II Waldeck-Pyrmont
(1789-1845)
∞1823
Emma Anhalt-Bernburg-Schaumburg-Hoym
(1802-1858)

Wilhelm Nassau-Weilburg
(1792-1839)
∞1829
Paulina Wirtemberska
(1810-1856)

Fryderyk Ludwik Mecklenburg-Schwerin
(1778-1819)
∞1799
Elena Pawłowna Romanowa
(1784-1803)

król Prus
Fryderyk Wilhelm III Pruski
(1770-1840)
∞1793
Luiza Mecklemburg-Strelitz
(1776-1810)

Karol Günther von Schwarzburg-Rudolstadt
(1771-1825)
∞1793
Luiza von Hessen-Homburg
(1772-1854)

Otto Victor von Schönburg
(1785-1859)
∞1817
Tekla von Schwarzburg-Rudolstadt
(1795-1861)

Pradziadkowie

król Holandii
Wilhelm II Oranje-Nassau
(1792-1849)
∞ 1816
Anna Pawłowna Romanowa
(1795-1865)

Jerzy Wiktor Waldeck-Pyrmont
(1831–1893)
∞1853
Helena Wilhelmina Nassau
(1831-1888)

Wielki Książę
Paweł Fryderyk Mecklenburg-Schwerin
(1800-1842)
∞ 1822
Aleksandra Hohlenzollern
(1803-1892)

Adolf Schwarzburg-Rudolstadt
(1801-1875)
∞1847
Matylda Schönburg-Waldenburg
(1826-1914)

Dziadkowie

król Holandii
Wilhelm III Oranje-Nassau
(1817-1890)
∞ 1879
Emma Waldeck-Pyrmont
(1858-1934)

Wielki Książę
Fryderyk Franciszek II Mecklenburg-Schwerin
(1823-1883)
∞ 1868
Maria Schwarzburg-Rudolstadt
(1850-1922)

Rodzice

królowa Holandii
Wilhelmina Oranje-Nassau (1880-1962)
∞ 1901
Henryk Mecklenburg-Schwerin (1876-1934)

Juliana Oranje-Nassau (1909-2004), królowa Holandii

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ród Stadnickich. [dostęp 2010-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-29)].
  2. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 305.