Julian Assange – Wikipedia, wolna encyklopedia

Julian Assange
Ilustracja
Julian Assange w sierpniu 2014
Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1971
Townsville

Rodzaj działalności

redaktor naczelny, rzecznik prasowy WikiLeaks

podpis
Julian Assange (Kopenhaga, 2009)

Julian Paul Assange (ur. 3 lipca 1971 w Townsville[1]) – australijski aktywista internetowy, sygnalista, dziennikarz oraz programista, założyciel, rzecznik i redaktor naczelny serwisu WikiLeaks[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość[edytuj | edytuj kod]

Jego rodzice prowadzili objazdowy teatr, więc nie mieszkał długo w jednym miejscu. W wieku 17 lat opuścił dom i wyjechał do Melbourne. W 1995 został skazany za kilkadziesiąt włamań komputerowych na karę grzywny[3]. Był nie tylko hakerem, ale także twórcą wolnego oprogramowania. W 1995 napisał pierwszy program open source do skanowania portów – Strobe[4]. W 1996 wprowadził kilka poprawek w projekcie PostgreSQL[5].

Wikileaks i oskarżenie o przestępstwa seksualne[edytuj | edytuj kod]

Do 2006 studiował fizykę i matematykę, potem zajął się głównie serwisem WikiLeaks. Został jego rzecznikiem prasowym i redaktorem naczelnym.

30 listopada 2010 Interpol na wniosek Szwecji wystawił list gończy oznaczony najwyższą kategorią, który oznacza poszukiwania Assange’a w celu aresztowania i ekstradycji w związku z oskarżeniami o wymuszenie seksualne i gwałt. W Szwecji na policję zgłosiły się dwie kobiety, które miały spotkać się z Assange’em 14 sierpnia 2010 w Sztokholmie i sześć dni później oskarżyły go o przestępstwa seksualne[6]. 7 grudnia 2010 Assange zgłosił się na policję w Wielkiej Brytanii i został zatrzymany[7]. Nie przedstawiono mu oficjalnych zarzutów i na wniosek prokuratora sąd odmówił wystawienia kaucji. Zatrzymano go w areszcie do 13 grudnia, gdy odbyło się kolejne rozpatrzenie sprawy. Sam Assange zaprzecza oskarżeniom, a część opinii publicznej uważa oskarżenie za fragment rządowej kampanii, sterowanej głównie przez Stany Zjednoczone, mającej na celu dyskredytację założyciela WikiLeaks. Niektórzy politycy ze sfer konserwatywnych w Stanach Zjednoczonych sugerowali, że Assange powinien zostać oskarżony o zdradę i za to stracony. Były doradca polityczny konserwatywnego premiera Kanady, Tom Flannagan, w telewizji kanadyjskiej powiedział nawet, że autor WikiLeaks powinien zostać zamordowany w zamachu[8]. Z oświadczenia tego, które spowodowało protesty i skandal, wycofał się, twierdząc, że był to niestosowny żart. 16 grudnia Assange został osadzony w areszcie domowym w Ellingham Hall w Norfolku. Aresztowanie Assange’a Władimir Putin określił jako „niedemokratyczne”[9].

19 czerwca 2012 Assange schronił się w ambasadzie Ekwadoru w Londynie i poprosił o azyl polityczny, chcąc uchronić się przed ekstradycją do Szwecji[10]. 16 sierpnia ekwadorski minister spraw zagranicznych, Ricardo Patiño, poinformował o przyznaniu mu azylu politycznego[11]. 12 grudnia 2017 grudnia Assange otrzymał obywatelstwo ekwadorskie[12].

11 kwietnia 2019 prezydent Ekwadoru, Lenín Moreno, ogłosił decyzję o wycofaniu azylu dla Assange’a. Moreno oskarżył go o to, że podczas pobytu w ambasadzie „wtrącał się w wewnętrzne sprawy innych państw”. Bezpośrednio po uchyleniu azylu Assange został aresztowany przez brytyjską policję[13].

19 listopada 2019 szwedzka prokuratura umorzyła zarzuty przeciwko Assange'owi w sprawie o gwałt[14].

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

W 2009 otrzymał nagrodę Amnesty International Media Award (New Media) za odkrycie zabójstw i tajemniczych zaginięć, w które był zamieszany rząd Kenii[15][16].

W kulturze[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 2012 serwis Wikileaks poinformował, że Assange będzie prowadził program publicystyczny The Julian Assange Show oraz Julian Assange’s The World Tomorrow, w formie wywiadów z ważnymi osobami ze świata polityki w stacji telewizyjnej RT, będącej własnością rosyjskiego rządu[17].

W 2013 ukazała się w Polsce książka Cypherpunks. Wolność i przyszłość internetu, której współautorem jest Julian Assange[18].

O Assange’u i WikiLeaks powstał także film Piąta władza, którego reżyserem był Bill Condon, a w roli założyciela WikiLeaks wystąpił Benedict Cumberbatch[19], jednak sam Assange twierdzi że film jest propagandą[20].

W 2017 w związku z domniemaną śmiercią Assange przeprowadził sesje Ask Me Anything (ang. Zapytaj mnie o wszystko) w serwisie Reddit, gdzie udowodnił, że żyje czytając ostatni block sieci Bitcoin, nazwał to dowodem życia[21][22].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Archiwalna notka ze strony internetowej Interpolu. 30 listopada 2010.
  2. Oto wszystko, co trzeba wiedzieć o Julianie Assange'u i jego portalu WikiLeaks. Business Insider, 2019-04-11. [dostęp 2023-09-27].
  3. Ludzie Wprost: Julian Assange. Wprost. [dostęp 2012-08-16].
  4. Strobe v1.01: Super Optimised TCP port surveyor. seclists.org, 1995-03-09. [dostęp 2010-12-01].
  5. List of PostgreSQL contributors. Postgresql.org. [dostęp 2010-12-01].
  6. Założyciel Wikileaks poszukiwany przez Interpol [online], PAP, 1 grudnia 2010 [dostęp 2010-12-01].
  7. Julian Assange zatrzymany przez brytyjską policję. Zgłosił się sam na komendę. gazeta.pl, 7 grudnia 2010. [dostęp 2010-12-07].
  8. Lawyer condemns call to assassinate Assange, msnbc.com.
  9. Bruce Haigh, Kellie Tranter, Aussie Assange: has Gillard got the guts? [online], ABC, 17 grudnia 2010 [zarchiwizowane z adresu 2010-12-20] (ang.).
  10. Założyciel WikiLeaks schronił się w ambasadzie Ekwadoru [online], Onet.pl, 19 czerwca 2012 [dostęp 2012-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-21].
  11. Decyzja Ekwadoru ws. twórcy Wikileaks [online], Onet.pl, 16 sierpnia 2012 [dostęp 2012-08-16].
  12. Julian Assange z ekwadorskim obywatelstwem. tvn24.pl, 11 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-25].
  13. WikiLeaks founder Julian Assange arrested at London’s Ecuadorian embassy. theguardian.com, 2019-04-11. [dostęp 2019-04-11]. (ang.).
  14. Elian Peltier: Sweden Drops Julian Assange Rape Inquiry. New York Times, 2019-11-19T08:45:32-05:00. [dostęp 2019-11-20]. (ang.).
  15. Raport na temat zabójstw dokonywanych przez kenijską policję.
  16. WikiLeaks wins Amnesty International 2009 Media Award [online], Mars Group Kenya, 3 czerwca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2010-02-16] (ang.).
  17. New Assange TV Series [online], WikiLeaks, 23 stycznia 2012 (ang.).
  18. Ukazała się książka Juliana Assange’a „Cypherpunks. Wolność i przyszłość internetu”. wp.pl, 2013-02-07. [dostęp 2013-07-24].
  19. Reżyser „Zmierzchu” kręci film o Julianie Assange’u. W głównej roli gwiazdor „Sherlocka”. gazeta.pl, 2013-07-17. [dostęp 2013-07-24].
  20. Jest zwiastun filmu o WikiLeaks. Assange: „To propaganda” [online], Gazeta.pl, 18 lipca 2013 [dostęp 2013-07-24] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-24].
  21. Alyssa Hertig: Julian Assange Just Read Out a Bitcoin Block Hash to Prove He Was Alive. 2017-01-10. [dostęp 2021-04-09].
  22. David H.. Metcalf i inni, Zastosowania technologii blockchain, wyd. I, Warszawa: PWN, 2018, ISBN 978-83-01-20128-9, OCLC 1066112598 [dostęp 2021-04-09].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]