Josef Rusek – Wikipedia, wolna encyklopedia

Josef Rusek
Państwo działania

Czechy

Data i miejsce urodzenia

18 czerwca 1938
Piotrowice koło Karwiny

Data śmierci

13 stycznia 2022

RNDr. DrSc.
Alma Mater

Uniwersytet Masaryka

Josef Rusek (ur. 18 czerwca 1938 w Piotrowicach koło Karwiny, zm. 13 stycznia 2022[1]) – czeski ekolog, pedobiolog, zoolog (apterygotolog) i pedagog.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Rudolfa i Anny[2]. W 1956 zrobił maturę w Boguminie, po czym wyjechał do Brna. Studiował tam biologię i chemię ze specjalizacją w zoologii i pedagogice na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Masaryka. Jego profesorami byli m.in. Sergej Hrabě i Karel Absolon. W czasie studiów napisał osiem publikacji. Już wówczas interesował się skrytoszczękimi, a jego praca dyplomowa dotyczyła zgrupowań skoczogonków i pierwogonków oraz ich rocznej dynamiki w lasach Krasu Morawskiego[3]. Studia ukończył z tytułem magistra w 1961 roku[2][3].

Następnie odbył 26-miesięczną służbę wojskową oraz studia podyplomowe (vědecká aspirantura) w Instytucie Entomologii Czechosłowackiej Akademii Nauk, podczas których zajmował się zwłaszcza systematyką i synekologią mezofauny glebowej. Ukończył je w 1967 roku z tytułem RNDr., a jego praca doktorska dotyczyła sprężykowatych obszarów uprawnych Czechosłowacji[3].

W latach 1974–1975 przebywał na stypendium podoktorskim w Kanadzie, gdzie badał m.in. mezofaunę glebową lasów Kolumbii Brytyjskiej[3]. W 1979 opuścił Instytut Entomologii, by zostać szefem w nowo powstałym Instytucie Ekologii Krajobrazu w Budziejowicach. Tam w 1980 otrzymał posadę starszego badacza (vedoucí vědecký pracovník). W 1984 założył sekcję zoologii gleby przy Czechosłowackim Towarzystwie Zoologicznym, a w 1986 odrębny Instytut Biologii Gleby Czechosłowackiej Akademii Nauk[2][3]. W latach 1986–1998 był jego dyrektorem[2]. Zainicjowane przez instytut seminaria ogólnokrajowe przekształcone zostały w 1992 w międzynarodowe spotkania pod nazwą Central European Workshop on Soil Zoology[3]. Od 1990 wykłada jako profesor zoologii na Uniwersytecie Wiedeńskim. Został również profesorem ekologii na Universidade de São Paulo[2]. Od 1998 był członkiem International Committee Soil Zoology (pl. Międzynarodowy Komitet ds. Zoologii Gleby) przy International Society Soil Science[2]. Od 1990 był prezesem czeskiej rady narodowej projektów SCOPE[2][3] oraz International Geosphere-Biosphere Programme[2]. Był członkiem Czeskiego Towarzystwa Entomologicznego, w którym w latach 1972–1978 pełnił funkcję skarbnika, oraz Czeskiego Towarzystwa Zoologicznego, w którego radzie zasiadał od 1983 roku[2].

Rusek miał na swoim koncie ponad 190 publikacji, w tym 8 książkowych. Do 2008 roku opisał 150 nowych dla nauki gatunków, 27 nowych rodzajów i 1 nową rodzinę[3].

Na jego cześć nazwano rodzaje Rusekella i Rusekianna oraz wiele gatunków, w tym pierwogonki: Acerentulus ruseki, Amphientulus ruseki, Vesiculentomon ruseki i Eosentomon rusekianum[4].

Prywatnie interesował się muzyką, makrofotografią i nurkowaniem. W 1961 poślubił Jitkę Šťastnę. Miał dwójkę dzieci: Jiříego i Jarmilę[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zemřel profesor Josef Rusek, významný český půdní biolog [online], Biologické centrum AV ČR, v.v.i., 14 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-14] (cz.).
  2. a b c d e f g h i j Josef Rusek. [w:] Prabook [on-line]. [dostęp 2016-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-02)].
  3. a b c d e f g h Uznávaný půdní biolog doc. RNDr. Josef RUSEK, DrSc.. [w:] Akademický Bulletin [on-line]. 25.6.2008. [dostęp 2016-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-02)].
  4. Andrzej Szeptycki: Catalogue of the World Protura. Kraków: Wydawnictwa Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk, 2007.