Josef Regner – Wikipedia, wolna encyklopedia

Josef Regner
Ilustracja
Tablica pamiątkowa Josefa Regnera w Nachodzie
Data i miejsce urodzenia

25 lutego 1794
Havlovice

Data i miejsce śmierci

11 maja 1852
Náchod

Miejsce spoczynku

Cmentarz w Náchodzie

Josef Regner (ur. 25 lutego 1794 w Havlovicach, zm. 11 maja 1852 w Náchodzie) – czeski ksiądz katolicki i pisarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 25 lutego 1794 w Havlovicach[1] w powiecie Trutnov. Jego ojciec był młynarzem[2] i wielkim czeskim patriotą, ale zawsze w ramach wiary katolickiej oraz lojalności wobec cesarza.

W latach 1806–1810 studiował w gimnazjum benedyktyńskim w Broumovie[3]. Kolejne dwa lata poświęcone są studiowaniu filozofii na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Karola[4], cztery następne studiowaniu teologii w Hradcu Králové.

Jego pierwszym miejscem pracy była w 1817 r. parafia w Náchodzie[5]. Już jako kapelan przejawiał ogromne zainteresowanie ogrodnictwem. Miejscowych chłopców uczył szczepieniu i oczkowaniu drzew owocowych. W kwietniu 1820 r. założył szkółkę drzew owocowych oraz wkrótce ogród kwiatowy[6], za pomocy jego przyjaciela Josefa Myslimíra Ludvíka.

W latach 1825–1826 zastępował w Czerwonym Kostelcu chorego ks Josefa Ungera[7]. Później został mianowany kapelanem miejscowego zamku i z tego powodu spędzał część roku w Malych Svatoňovicach. Tutaj przyczynił się w latach 1830–1831 do budowy nowej murowanej kaplicy[8].

Rok później został proboszczem w Hronovie[9], gdzie zastosował swoją wielką wiedzę oraz zdolności jako ksiądz, nauczyciel i praktyczny gospodarz. Obok tego opiekował się chorymi w czasie epidemii cholery. Podczas jego administracji parafii wybudowano nowy budynek probostwa oraz odbudowano miejscowy Kościół Wszystkich Świętych.

Następnie otrzymał od władz część kościelnych gruntów rolnych i jako gospodarz został wzorem dla sąsiadów. W 1836 r. zasadził przy cmentarnym murze 20 lip z warunkiem, żeby tam rosły oraz potężniały swobodnie przez co najmniej 100 lat. Dzięki jego staraniom zostało zasadzono wiele drzew i krzewów w okolicy miast Hronov, Náchod itd.

Pomnik J. Regnera w Havlovicach

Kierował się hasłem „Chleb dla ubogich i rozsądna edukacja ludowa”. Dlatego w 1835 r. wynajął i uruchomił kopalnię w miejscowości Žďárky. W taki sposób zapewnił chleb oraz wynagrodzenia dla bezrobotnych i ubogich.

W szkole był dobrym nauczycielem. Nie uczył tylko religii, ale pamiętał również o przyszłości swoich uczniów. W wolnym czasie uczył ich gospodarki rolnej, włącznie z informacjami o pszczołach i o pszczelarstwie.

Niestety w 1845 r.[5] został mianowany dziekanem w Náchodzie. Drugie działanie w tym mieście przyniosło największe owoce jego konstruktywnej pracy. Wraz z Ottą Erichiem, gospodarczym radą grodowym, był fundatorem szkół przędzalniczych, dla których zapewnił poparcie rządu, gmin oraz pojedynczych ludzi majętnych. Jednocześnie starał się o zbyt ich tkanin lnianych.

Jako dziekan[10] i potem wikariusz oraz inspektor szkolny rozwijał działalność spółkową, szkolną i oświatową. Wszechstronnie udoskonalił miejscową edukację, w całym regionie zakładał biblioteki[11] oraz został założycielem oraz współzałożycielem wielu tamtejszych stowarzyszeń.

Zmarł 11 maja 1852 w Náchodzie i jest pochowany na miejscowym cmentarzu. Jest także postacią literacką. Pisarz Alois Jirásek go przedstawił w swojej kronice „U nás” pod nazwiskiem páter (ojciec) Havlovický[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tygodnik Obnova, 2 lipca 1909.
  2. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2011-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  3. | Gymnázium Broumov [online], www.gybroumov.cz [dostęp 2017-11-24] (cz.).
  4. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2011-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  5. a b Josef Klika, Stručný slovník paedagogický. Abecední soubor nejdůležitějších nauk z paedagogiky, hodegetiky a didaktiky, z methodiky obecné a methodik zvláštních, z dějin vychovatelství a školství, ze zákonodárství školního a statistiky školní v zemích našich a cizích i z pomocných věd vychovatelských: diaetetiky, psychologie, ethiky, sociologie a logiky se zřetelem k učitelstvu škol obecných a měšťanských. Díl pátý. Pokračovací školy dívčí-Selekce, Praga 1900.
  6. Gazeta Národní listy, 25 sierpnia 1940.
  7. Kněží z kostelecké farnosti.
  8. Gazeta Národní listy, 5 października 1926.
  9. Gazeta Lidové noviny, 9 czerwca 1937.
  10. Lipí | Římskokatolická farnost – děkanství Náchod, farnost Studnice [online], nachod.farnost.cz [dostęp 2017-11-24].
  11. Havlovická škola Obec Havlovice byla původně přiškolena k úpické farní škole. [dostęp 2011-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  12. Gazeta Národní listy, 9 stycznia 1933.