French
DeutschJoker (film 2019) – Wikipedia, wolna encyklopedia
_logotype.png) Logo filmu | |
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery | 31 sierpnia 2019 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania | 122 minuty[3] |
| Reżyseria | |
| Scenariusz | Todd Phillips |
| Główne role | |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | |
| Kostiumy | |
| Montaż | Jeff Groth |
| Produkcja | Todd Phillips |
| Wytwórnia | DC Studios |
| Dystrybucja | |
| Budżet | 55 milionów USD |
| Przychody brutto | 1,07 miliarda USD |
| Kontynuacja | Joker: Folie à deux (2024) |
| Strona internetowa | |
Joker – amerykański dramat psychologiczny na podstawie serii komiksów o postaci o tym samym imieniu wydawnictwa DC Comics, w reżyserii Todda Phillipsa, który napisał scenariusz wspólnie ze Scottem Silverem. Tytułową rolę zagrał Joaquin Phoenix, a obok niego w rolach głównych wystąpili: Robert De Niro, Zazie Beetz i Frances Conroy.
W 1981 roku główny bohater, Arthur Fleck jest nieudolnym komikiem, który zaczyna siać zbrodnię i chaos w Gotham City, stając się przerażającą legendą znaną jako Joker[4].
Film został oficjalnie zapowiedziany w lipcu 2018, zdjęcia do niego trwały od września do grudnia tego samego roku. Światowa premiera Jokera odbyła się 31 sierpnia 2019 podczas 76. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji. W Polsce zadebiutował 4 października 2019. Kontynuacja filmu, Joker: Folie à deux ma zaplanowaną premierę na 4 października 2024 roku[5].
Obsada[edytuj | edytuj kod]
- Joaquin Phoenix jako Arthur Fleck / Joker, emocjonalnie zaburzony, nieudolny komik, który staje się groźnym przestępcą[4];
- Robert De Niro jako Murray Franklin, gospodarz programu talk-show, który przyczynia się do upadku Arthura[6];
- Zazie Beetz jako Sophie Dumond, samotna matka i obiekt uczuć Arthura[7];
- Bill Camp jako oficer policji Gotham City[8];
- Frances Conroy jako Penny Fleck, matka Arthura[9];
- Marc Maron jako Ted Marco[10];
- Brett Cullen jako Thomas Wayne, milioner i filantrop, który ubiega się o urząd burmistrza Gotham City[11];
- Glenn Fleshler jako komik[12];
- Douglas Hodge jako Alfred Pennyworth, lokaj Wayne’a[13];
- Shea Whigham jako oficer policji Gotham City[8];
- Josh Pais[14].
Ponadto filmie wystąpili: Dante Pereira-Olson jako Bruce Wayne, syn Thomasa[13]; Brian Tyree Henry jako pielęgniarz[15] oraz Bryan Callen jako striptizer[12].
Produkcja[edytuj | edytuj kod]
Rozwój projektu[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Joaquin Phoenix w latach 2014 – 2015 wyrażał zainteresowanie występem w niskobudżetowym filmie przedstawiającym „studium postaci” komiksowego złoczyńcy takiego, jak Joker. Nie wierzył, aby film miał dotyczyć postaci Jokera, ponieważ uznał, że została już ona pokazana w podobny sposób w innych filmach i zastanawiał się nad inną postacią. Agent Phoenixa zaproponował spotkanie z Warner Bros., jednak ten odmówił[16]. Phoenix odmówił kontraktu na grę w Filmowym Uniwersum Marvela postaci Hulka, a później Doktora Strange’a, ponieważ byłby związany umową na kilka filmów[17].
W sierpniu 2017 roku Warner Bros. i DC Films poinformowały o planach na film o Jokerze, który miał nie być związany z DC Extended Universe. Na stanowisku reżysera został Todd Phillips, który również stał się jego współscenarzystą i współproducentem. Wspólnie z nim scenariusz ma stworzyć Scott Silver, a drugim producentem ma być Martin Scorsese[18]. Tekst filmu inspirowany jest filmami Scorsese’a Taksówkarz (1976), Wściekły Byk (1981) i Król komedii (1983) oraz powieścią graficzną Alana Moore’a i Briana Bollanda Batman: Zabójczy żart (1988)[18][4]. Zapowiedź filmu spotkała się z mieszanymi reakcjami oraz zaskoczyło Jareda Leto, który wcielił się w postać w DCEU[19].
Na początku 2018 roku, po rozczarowujących wynikach finansowych i recenzjach Ligi Sprawiedliwości Walter Hamada zastąpił Jona Berga na stanowisku szefa produkcji filmowej opartych na komiksach DC[20]. Hamada zrezygnował z części planów studia. Jednak film o Jokerze miał rozpocząć prace na planie pod koniec 2018 roku z budżetem około 55 milionów dolarów, co stanowiło niewielką część standardowego budżetu przeznaczanego na film na podstawie komiksów[21]. W lipcu 2018 roku studio oficjalnie dało zielone światło do produkcji filmu[22] i wyznaczyło datę amerykańskiej premiery na 4 października 2019 roku[23]. Do grona producentów dołączyła Emma Tillinger Koskoff z ramienia firmy produkcyjnej Scorsese’a, Sikelia Productions. Scorsese z powodów innych zobowiązań zrezygnował ze stanowiska producenta i został producentem wykonawczym[24]. Poinformowano, że film nie będzie miał wpływu na planowany również filmem z Leto w DCEU[25], a ten Joker będzie pierwszym filmem niezwiązanym z franczyzą[21]. Studio również poinformowało, że planuje wyższą kategorię wiekową dla filmu[26]. We wrześniu 2018 roku Bradley Cooper dołączył do grona producentów filmu[14].
Casting[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Do września 2017 roku Warner Bros. rozważało obsadzenie w tytułowej roli Leonardo DiCaprio, licząc iż wcześniejsza współpraca z Martinem Scorsese’em przyciągnie go do projektu[19], jednak w lutym 2018 roku ujawniono, że Joaquin Phoenix jest najlepszym wyborem dokonanym przez Todda Phillipsa[27]. Padraig Cotter ze Screen Rant zwrócił uwagę, że skoro film jest samodzielną historią, to Phoenix nie musiałby występować w sequelach, w przeciwieństwie do wcześniejszych ofert Marvel Studios[17]. W lipcu 2018 roku Phoenix podpisał umowę ze studiem[28]. W tym samym miesiącu Zazie Beetz dołączyła do obsady[29]. Frances McDormand odrzuciła propozycję zagrania matki Jokera[30], więc studio rozpoczęło rozmowy z Frances Conroy odnośnie do tej roli[9]. Pod koniec miesiąca obsadzeni zostali Marc Maron[31][10] i Bryan Callen[12]. W następnym miesiącu Robert De Niro rozpoczął negocjacje ze studiem[32]. W sierpniu Alec Baldwin został obsadzony w roli Thomasa Wayne’a, jednak zrezygnował po dwóch dniach z powodu konfliktu z pracami nad innym filmem[33].
We wrześniu do obsady dołączyli De Niro, Shea Whigham, Glenn Fleshler, Bill Camp, Josh Pais i Douglas Hodge[14], natomiast Brett Cullen został obsadzony w miejsce Baldwina[11]. W październiku poinformowano, że Dante Pereira-Olson zagra młodego Bruce’a Wayne’a, a Douglas Hodge jako Alfred Pennyworth[13]. W kwietniu 2019 roku ujawniono, że Brian Tyree Henry zagrał jedną z ról w filmie[15].
Zdjęcia i postprodukcja[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcia do filmu rozpoczęły się 10 września 2018 roku w Nowym Jorku pod roboczym tytułem Romeo[34][35]. Za zdjęcia odpowiadał Lawrence Sher, który już wcześniej współpracował z reżyserem[14]. Pod koniec miesiąca zdjęcia przeniosły się do New Jersey[35]. Produkcję na planie zakończono 3 grudnia tego samego roku[36]. Scenografem filmu był Mark Friedberg, a za kostiumy odpowiadał Mark Bridges[14].
Za montaż odpowiadał Jeff Groth[14], a za efekty specjalne – Matthew Giampa, Bryan Godwin i Erwin Rivera oraz studia produkcyjne: Scanline VFX i Shade VFX[37].
Muzyka[edytuj | edytuj kod]
W sierpniu 2018 Hildur Guðnadóttir została zatrudniona do skomponowania muzyki do filmu[38].
Wydanie[edytuj | edytuj kod]
Światowa premiera Jokera odbyła się 31 sierpnia 2019 podczas 76. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji[39]. 9 września został zaprezentowany podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Toronto[3]. Premiera kinowa w Stanach Zjednoczonych i w Polsce odbyła się 4 października 2019 roku[23][40].
Odbiór[edytuj | edytuj kod]
Box office[edytuj | edytuj kod]
Budżet filmu jest szacowany na 55 milionów dolarów. W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie film zarobił ponad 335 mln USD. W innych krajach przychody wyniosły około 737 mln, a łączny przychód z biletów ponad 1,07 miliarda dolarów[41].
Krytyka w mediach[edytuj | edytuj kod]
Reakcja krytyków na film była mocno spolaryzowana. Chwalono grę aktorską Phoeniksa, lecz pozostałe role, a także nastrój i wydźwięk filmu, stały się przedmiotem krytyki w części recenzji. W serwisie Rotten Tomatoes 68% z 577 recenzji jest pozytywne, a średnia ocen wyniosła 7,30/10[42]. Na portalu Metacritic średnia ocen z 60 recenzji wyniosła 59 punktów na 100[43].
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
Joker zdobył liczne nagrody, m.in. Złotego Lwa, podczas 76. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji[44], dwa Złote Globy, trzy nagrody BAFTA oraz dwa Oscary: za najlepszą muzykę filmową i rolę Phoeniksa[45].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Mark Hughes, Review: 'Joker' Is One Of The Best Films Of 2019 [online], Forbes, 31 sierpnia 2019 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
- ↑ David Ehrlich, ‘Joker’ Review: For Better or Worse, Superhero Movies Will Never Be the Same [online], Indie Wire, 31 sierpnia 2019 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
- ↑ a b Joker. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Toronto. [dostęp 2019-08-31]. (ang.).
- ↑ a b c Sam Ashurst, Matt Chapman: Joaquin Phoenix's Joker movie: Trailer, release date, cast and everything you need to know. Digital Spy. [dostęp 2019-04-03]. (ang.).
- ↑ Anthony D’Alessandro, Todd Phillips’ ‘Joker: Folie à deux’ Gets Fall 2024 Release Date [online], Deadline, 3 sierpnia 2022 [dostęp 2023-04-03] (ang.).
- ↑ Eric Kohn: ‘Joker’: Robert De Niro Addresses the Connection Between His Character and ‘King of Comedy’. Indie Wire. [dostęp 2019-04-03]. (ang.).
- ↑ Cooper Hood: Zazie Beetz's Role in Joker Revealed. Screen Rant. [dostęp 2018-08-10]. (ang.).
- ↑ a b Adam Chitwood: Exclusive: ‘Joker’ Actor Shea Whigham Reveals Who He Plays, Teases Unique Filming Experience. Collider. [dostęp 2018-10-22]. (ang.).
- ↑ a b Umberto Gonzalez, Beatrice Verhoeven: ‘Joker': Frances Conroy in Talks to Play Mom to Joaquin Phoenix’s Joker in ‘Batman’ Spinoff (Exclusive). The Wrap. [dostęp 2018-07-23]. (ang.).
- ↑ a b Andrew Trendell: Marc Maron tells us about working on Joaquin Phoenix’s upcoming ‘Joker’ origin movie. NME. [dostęp 2019-03-26]. (ang.).
- ↑ a b Adam Chitwood: Brett Cullen Replaces Alec Baldwin as Thomas Wayne in ‘Joker’. Collider. [dostęp 2018-09-17]. (ang.).
- ↑ a b c Jenna Andreson: Bryan Callen Cast in 'Joker' Origin Movie. ComicBook.com. [dostęp 2018-07-31]. (ang.).
- ↑ a b c Aaron Couch: 'Joker' Finds Its Young Bruce Wayne and Alfred Pennyworth. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-10-23]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Production is Underway on Warner Bros. Pictures’ “Joker”. businesswire.com. [dostęp 2018-09-18]. (ang.).
- ↑ a b Jenna Andreson: First 'Joker' Trailer Debuts at CinemaCon. ComicBook.com. [dostęp 2019-04-03]. (ang.).
- ↑ Steve Weintraub: Exclusive: Joaquin Phoenix on His “Unique” Joker Movie and Why It Scares Him. Collider. [dostęp 2018-07-12]. (ang.).
- ↑ a b Padraig Cotter: Joaquin Phoenix Doesn't Regret Passing on MCU Movie Roles. Screen Rant. [dostęp 2018-03-07]. (ang.).
- ↑ a b Mike Fleming Jr: The Joker Origin Story On Deck: Todd Phillips, Scott Silver, Martin Scorsese Aboard WB/DC Film. Deadline Hollywood. [dostęp 2017-08-22]. (ang.).
- ↑ a b Kim Masters, Borys Kit: The Joker Movie: Warner Bros. Wants Class, Cachet and Maybe Leonardo DiCaprio. The Hollywood Reporter. [dostęp 2017-09-01]. (ang.).
- ↑ Brent Lang: Warner Bros. Taps Walter Hamada to Oversee DC Films Production (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2018-01-04]. (ang.).
- ↑ a b Borys Kit: Warner Bros. Shifts DC Strategy Amid Executive Change-Up. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-06-13]. (ang.).
- ↑ Borys Kit: Joaquin Phoenix's Joker Origin Movie a Go at Warner Bros.. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-07-10]. (ang.).
- ↑ a b Cooper Hood: Joker Origin Movie Title & Release Date Officially Revealed. Screen Rant. [dostęp 2018-07-18]. (ang.).
- ↑ Anthony D’Alessandro: Todd Phillips’ ‘Joker’ Movie Heading Into Production This Fall With Joaquin Phoenix. Deadline Hollywood. [dostęp 2018-07-10]. (ang.).
- ↑ Rachel Yang: See Joaquin Phoenix in Joker Makeup. Variety. [dostęp 2018-09-21]. (ang.).
- ↑ Jenna Anderson: 'Joker' Origin Movie Rumored to Be Targeting R-Rating. ComicBook.com. [dostęp 2018-08-09]. (ang.).
- ↑ Justin Kroll: Joaquin Phoenix in Talks to Play the Joker in Todd Phillips’ Standalone Movie (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2018-02-08]. (ang.).
- ↑ Justin Kroll: Joaquin Phoenix’s ‘Joker’ Movie Gets the Greenlight, Will Shoot in the Fall. Variety. [dostęp 2018-07-10]. (ang.).
- ↑ Borys Kit: 'Joker' Movie: 'Deadpool 2' Actress Zazie Beetz in Talks to Join Joaquin Phoenix (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
- ↑ Matthew Aguilar: Frances McDormand Turns Down Role in Joker Origin Movie. ComicBook.com. [dostęp 2018-07-20]. (ang.).
- ↑ Justin Kroll: Joaquin Phoenix’s Joker Movie Eyes ‘Glow’ Star Marc Maron (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2018-07-31]. (ang.).
- ↑ Borys Kit: Robert De Niro in Talks to Join Joaquin Phoenix in Joker Movie (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-07-23]. (ang.).
- ↑ Alex Stedman: Alec Baldwin Drops Out of ‘Joker’ Movie. Variety. [dostęp 2018-08-29]. (ang.).
- ↑ Max Evry: Unexpected First Look at Joaquin Phoenix as The Joker. Coming Soon. [dostęp 2018-09-16]. (ang.).
- ↑ a b Terrence T. McDonald: Joker,' Joaquin Phoenix film about Batman nemesis, to film in N.J. locations. NJ.com. [dostęp 2018-09-21]. (ang.).
- ↑ Jenna Andreson: Joaquin Phoenix's 'Joker' Wraps Production. ComicBook.com. [dostęp 2018-12-04]. (ang.).
- ↑ Vincent Frei: Joker. artofvfx.com. [dostęp 2019-06-02]. (ang.).
- ↑ Hildur Gudnadottir to Score Todd Phillips’ ‘Joker’ Origin Movie. Film Music Reporter. [dostęp 2018-08-23]. (ang.).
- ↑ Megan Davis: Joaquin Phoenix's Joker film praised as a dark and twisted "masterpiece" by critics as first reactions land. Digital Spy. [dostęp 2019-08-31]. (ang.).
- ↑ Kamil Dachnij: „Joker” – pojawił się pierwszy zwiastun filmu z ikonicznym wrogiem Batmana. Elle Man. [dostęp 2019-04-03]. (pol.).
- ↑ Joker. The Numbers. [dostęp 2020-12-12]. (ang.).
- ↑ Joker. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-12-12]. (ang.).
- ↑ Joker. Metacritic. [dostęp 2020-12-12]. (ang.).
- ↑ Sydney Bucksbaum: Joker, Roman Polanski win 2 top prizes at Venice Film Festival. Entertainment Weekly. [dostęp 2019-09-07]. (ang.).
- ↑ Hildur Guðnadóttir Wins Best Original Score For 'Joker' at 2020 Oscars [online], Billboard [dostęp 2020-02-10].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
