French
DeutschJerzy Gruba – Wikipedia, wolna encyklopedia
 generał brygady Milicji Obywatelskiej | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Formacja | |
| Stanowiska |
|
| Odznaczenia | |
   | |
Jerzy Gruba (ur. 29 marca 1935 w Psarach, zm. 15 października 1991 w Katowicach) – generał brygady Milicji Obywatelskiej, doktor nauk prawnych.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Od lat 50. XX wieku służył w Milicji Obywatelskiej, gdzie zajmował coraz wyższe stanowiska w strukturach na terenie województwa katowickiego. Zasłynął kierowaniem specjalną grupą operacyjną „Anna”, która schwytała Zdzisława Marchwickiego, skazanego za morderstwa przeprowadzone na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w latach 60. XX wieku.
W latach 1979–1983 był komendantem wojewódzkim Milicji Obywatelskiej w Katowicach. W 1981 r. podległe mu jednostki ZOMO brały udział w pacyfikacji kopalni „Wujek”, podczas której zginęło 9 strajkujących górników. W październiku 1982 r. został awansowany do stopnia generała brygady Milicji Obywatelskiej. W latach 1983–1985 był zastępcą komendanta głównego Milicji Obywatelskiej. Stał na czele zespołu, który tuszował dowody w sprawie zabójstwa Grzegorza Przemyka. W latach 1985–1990 pełnił funkcję szefa Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Krakowie. W styczniu 1990 roku przeszedł w stan spoczynku.
Od 26 kwietnia 1985 roku do 12 lutego 1990 roku był prezesem klubu sportowego GTS Wisła Kraków.
Wieloletni działacz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wielokrotnie odznaczany i wyróżniany przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Między innymi był uhonorowany krzyżami: Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Obraz w kulturze[edytuj | edytuj kod]
Do postaci Gruby nawiązuje postać głównego bohatera (kpt. Janusz Jasiński) filmu z 2016 w reżyserii Macieja Pieprzycy pt. Jestem mordercą[1], a także postać kapitana Andrzeja Jaksy z filmu "Anna" i wampir z 1981 w reżyserii Janusza Kidawy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ „Jestem mordercą” wchodzi do kin. Jak milicjant łapał „wampira z Zagłębia”. wyborcza.pl, 2 listopada 2016. [dostęp 2016-11-07].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- T. Brytan, Kryptonim „Anna”: zbrodnie wcale nie doskonałe, Książka i Wiedza, Warszawa 1976.
- Antoni Dudek, T. Marszałkowski, Walki uliczne w PRL 1956-1989, Wydawnictwo Geo, 1999.
- Jan Dziadul, Rozstrzelana kopalnia: 13–16 grudnia 1981 roku stan wojenny – tragedia „Wujka”, Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, Warszawa 1991.
- W. Frazik, F. Musiał, M. Szpytma, Obsada stanowisk kierowniczych Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa w Krakowie: informator personalny, Jagiellonia S.A., Kraków 2006.
- Andrzej Golimont, Generałowe bezpieki, Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, Warszawa 1992