Jerez de la Frontera – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jerez de la Frontera
Herb	Flaga
Państwo	Hiszpania
Wspólnota autonomiczna	Andaluzja
Prowincja	Kadyks
Comarca	Campiña de Jerez
Burmistrz	Mamen Sánchez Díaz
Powierzchnia	1188,23 km²
Wysokość	56 m n.p.m.
Populacja (2017); • liczba ludności; • gęstość	; 212 915; 179 os./km²
Nr kierunkowy	956
Kod pocztowy	11401-11409
Tablice rejestracyjne	CA
	Położenie na mapie Hiszpanii Jerez de la Frontera
	Położenie na mapie Europy Jerez de la Frontera
	Położenie na mapie Andaluzji Jerez de la Frontera
	36°42′N 6°07′W/36,700000 -6,116667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Jerez de la Frontera – miasto w południowo-zachodniej Hiszpanii, w Andaluzji, w prowincji Kadyks. Ludność: 215,1 tys. mieszkańców (2013). Miasto jest znane z produkcji sherry oraz ze stadnin koni.

W mieście znajduje się stacja kolejowa Jerez de la Frontera oraz tor Formuły 1 Circuito Permanente de Jerez, na którym kierowcy często testują bolidy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nazwa miasta pochodzi od fenickiej osady Xera, zromanizowanej później jako Ceret oraz Sèrès. Dokładna lokalizacja pierwotnej miejscowości nie jest znana. Po okresie panowania rzymskiego przekształciła się w ośrodek wizygocki, by wraz z najazdem arabskim stać się świadkiem zagłady państwa Wizygotów. W pobliżu Jerez de la Frontera bowiem wojska króla Roderyka poniosły w bitwie nad rzeką Guadelete w 711 roku miażdżącą porażkę w starciu z ponad czterokrotnie mniej liczebnymi oddziałami arabskimi pod dowództwem Tarik ibn Ziyada. Pod panowaniem arabskim miasto było znane jako Scherisch. Miasto ponownie znalazło się w rękach chrześcijan w 1264 roku za sprawą Alfonsa X Mądrego, a jego nazwę sprowadzono do Xeres lub Xerez. Od XVI wieku miasto intensywnie rozwijało się za sprawą wzrostu popularności wytwarzanego tu wina – sherry.

Najważniejsze zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Colegiata de San Salvador, barokowy, największy kościół w mieście, budowany od roku 1695 w miejscu XIII wiecznego kościoła, który z kolei powstał na fundamentach meczetu. Kościół zaprojektowany był przez Diego Moreno Meléndeza, a budowę ukończył Torquato Cayón de la Vega. Wewnątrz można podziwiać Virgen Nina Dormida (Madonna jako śpiące dziecko) Zurbarána i krucyfiks Cristo de la Viga pochodzący z XVII wieku.
Iglesia de San Miguel, zbudowany w XV wieku w stylu izabelińskim. Barokowa fasada zbudowana została w latach 1672 - 1701 na podstawie projektu Diego Moreno Meléndeza. Wewnątrz zwraca uwagę barokowe retabulum Juana Martineza Montañésa i Joségo de Arce.
La Cartuja de Santa María de la Defensión, klasztor kartuzów, położony około 5 km od Jerez, przy drodze w kierunku Medina-Sidonia, założony w 1463 przez Alvaro Obertosa Valero y Morla, szlachcica z Genui. Portal klasztoru według projektu Andrésa Ribery, trzeci jego krużganek został dobudowany przez Juana Martineza Montañésa. Klasztor słynął z hodowli koni i skarbów sztuki, z których najcenniejszy, ołtarz główny zdobiony obrazami Zurbarána, podczas likwidacji klasztoru w XIX wieku został rozebrany a obrazy trafiły do wielu muzeów i galerii.
Alkazar, z XII wieku, z kaplicą Santa Maria la Real wzniesioną w 1264 roku przez Alfonsa X i łączącą elementy gotyckie z pozostałościami arabskiego meczetu (m.in. minaretem znajdującym się w północno-wschodnim rogu budowli.
Casa de Caildo Viejo, renesansowy pałac, pełniący obecnie funkcję ratusza, zbudowany w 1575 roku przez architektów Andrésa Riberę, Martína de Oliva i Bartolomé Sáncheza. Budowla jest połączeniem loggii w stylu włoskim i fasady w stylu plateresk, przedzieloną jeszcze kolumnami korynckimi i statuami Heraklesa i Cezara.
XVIII wieczny Palacio de Pemartin położony przy placu Plaza de San Juan. Aktualnie siedziba Centro Andaluz de Flamenco ośrodka popularyzującego poprzez wystawy i środki audiowizualne kulturę flamenco.
Szkoła jazdy konnej Real Escuela Andaluza de Arte Ecuestre, która w każdy czwartek organizuje pokaz umiejętności wyszkolonych koni.

Klimat[edytuj | edytuj kod]

Średnia temperatura i opady dla port lotniczy Jerez de la Frontera (na dalekich obrzeżach miasta)
Miesiąc	Sty	Lut	Mar	Kwi	Maj	Cze	Lip	Sie	Wrz	Paź	Lis	Gru	Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C]	16.2	17.8	20.8	22.2	25.5	29.9	33.6	33.5	30.4	25.5	20.2	16.9	24,4
Średnie dobowe temperatury [°C]	10.7	12.1	14.5	16.0	19.0	22.9	25.9	26.1	23.7	19.6	14.9	12.0	18,1
Średnie temperatury w nocy [°C]	5.2	6.4	8.3	9.8	12.5	15.9	18.1	18.7	17.0	13.7	9.5	7.1	11,9
Opady [mm]	78	56	37	49	30	9	1	2	27	72	96	109	570
Średnia liczba dni z opadami	6.4	6.2	5.2	5.7	3.6	1.1	0.3	0.2	2.2	5.8	6.9	8.4	52,5
Wilgotność [%]	77	73	67	64	60	56	52	55	61	69	75	79	66
Średnie usłonecznienie [h]	184	187	224	251	300	318	354	334	250	225	184	158	2965
Źródło: Agencia Estatal de Meteorología^[1] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, wysokość 27 m n.p.m., 26 km od morza, 1981-2010)

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Valores climatológicos normales. Jerez de la Frontera Aeropuerto – Agencia Estatal de Meteorología.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Brigitte Hintzen-Bohlen: Sztuka i Architektura - Andaluzja. Warszawa: Wydawnictwo Philip Wilson, 2008, s. 188-198. ISBN 978-3-8331-5106-4.
Praca zbiorowa: Przewodniki Wiedzy i Życia - Sewilla i Andaluzja. Wyd. II. Warszawa: Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2008, s. 162. ISBN 978-83-7448-633-0.

[AEMET-2010-1] Valores climatológicos normales. Jerez de la Frontera Aeropuerto – Agencia Estatal de Meteorología.

[1]