French
DeutschJanusz Strzałecki – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Janusz Strzałecki | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
| Odznaczenia | |
 | |
Janusz Strzałecki (ur. 3 maja 1902 w Warszawie, zm. 30 marca 1983 tamże)[1] – polski malarz, profesor ASP w Gdańsku i Warszawie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W latach 1919–1922 studiował w szkole Konrada Krzyżanowskiego i w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, następnie od 1922 do 1924 w krakowskiej ASP u Józefa Pankiewicza.
W 1924 roku wyjechał wraz z kapistami do Paryża.
W czasie wojny prowadził z żoną Jadwigą Strzałecką na warszawskiej Sadybie przy ul. Morszyńskiej 45, dom dla sierot wojennych, podległy od 1941 roku Radzie Głównej Opiekuńczej. Dzięki współpracy z Radą Pomocy Żydom (kryptonim „Żegota”) sierociniec stał się schronieniem dla wielu dzieci żydowskich (stanowiły niemal połowę wychowanków).
Po II wojnie przeprowadził się na Wybrzeże. W 1945 roku wraz z Krystyną i Juliuszem Studnickimi, Hanną i Jackiem Żuławskim, Józefą i Marianem Wnukiem był współzałożycielem Państwowego Instytutu Sztuk Plastycznych w Sopocie. Z końcem pierwszego roku nazwę uczelni przemianowano na Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Pięknych (zmienioną później na Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Plastycznych w Gdańsku; w 1996 roku szkoła uzyskała status Akademii).
W latach 1945–1946 był dyrektorem uczelni (prowadząc jednocześnie Pracownię Malarstwa i Rysunku), a w latach 1945–1948 jej rektorem.
Od 1952 roku był profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie[1].
Uprawiał pejzaż, portret i martwą naturę[1]. Był autorem rekonstrukcji (niedokończonej) plafonu Marcello Bacciarellego w Starej Sali Audiencjonalnej na Zamku Królewskim w Warszawie[2].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Był synem Zygmunta Strzałeckiego (artysty malarza) i Kazimiery z Karpińskich. Jego młodszy brat, Stanisław zginął w wieku 16 lat na wojnie (1920).
Z pierwszą żoną miał syna, który w wieku 19 lat zginął w powstaniu warszawskim (1944). Drugą żoną Strzałeckiego (od 1935 roku, do śmierci w 1947) była Jadwiga Strzałecka z domu Mańkowska. Mieli córkę Elżbietę (ur. 1938)[3][4].
W 1973 roku wraz z żoną Jadwigą przyznano mu tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata[5].
Spoczywa w rodzinnym grobie wraz z rodzicami, bratem i synem na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 221-IV-30)[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 822. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Jerzy Łoziński, Andrzej Rottermund (red.): Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Część I – Stare Miasto. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1993, s. 153. ISBN 83-221-0628-9.
- ↑ Janusz Strzałecki (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2017-11-24].
- ↑ Site maintenance in progress: Genealogia / Genealogy [online], genealogiapolska.pl [dostęp 2021-03-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-03].
- ↑ Historie pomocy | Polscy Sprawiedliwi [online], www.sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05] (pol.).
- ↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Historia Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku na portalu culture.pl. [dostęp 2012-11-21].
- Historia Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. [dostęp 2012-11-21].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Prace Janusza Strzałeckiego w katalogu dessa.pl. [dostęp 2015-07-29].