Janusz Żarnowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Janusz Żarnowski
Data i miejsce urodzenia

26 kwietnia 1932
Warszawa

Data i miejsce śmierci

9 maja 2019
Warszawa

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia Polski XIX-XX w., historia społeczeństwa, najnowsza historia polityczna, systemy polityczne publiczne
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1960

Habilitacja

1964

Profesura

1972

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uczelnia Łazarskiego w Warszawie
Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal 30-lecia Polski Ludowej
Grób Anny i Janusza Żarnowskich na cmentarzu Bródnowskim

Janusz Żarnowski (ur. 26 kwietnia 1932[1] w Warszawie, zm. 9 maja 2019[1] tamże[2]) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Wacława i Marii. Ukończył Liceum Ogólnokształcące im. B. Limanowskiego w Warszawie[potrzebny przypis]. Następne studiował na Wydziale Historycznym UW (magisterium w 1955)[3]. Doktorat obronił w 1960 (IH PAN)[3], a habilitację w 1964. W 1972 otrzymał stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 1981 tytuł profesorski.

W latach 1949-1989 był członkiem PZPR. Od 1954 pracował przez rok jako asystent w Instytucie Historycznym UW, aspirant w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR w latach 1955-1957[4]. Od roku 1956 do 2009 pracował w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie jako st. asystent, adiunkt, docent, profesor (od 1972). W Instytucie był kierownikiem Zakładu Historii Europy Środkowej i Wschodniej (1966-1980) i Zakładu Dziejów Społeczeństwa Polskiego XIX i XX w. (od 1980)[3]. W latach 1960-1964 był członkiem redakcji kwartalnika Z Pola Walki[5]. Od 2010 pracował w Szkole Łazarskiego w Warszawie.

W latach 2003-2011 pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Nauk Historycznych PAN[1]. Od 2009 był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego[1]. Należał do Polskiego Towarzystwa Historycznego[3]. Był przewodniczącym rady redakcyjnej czasopisma „Studia z Dziejów ZSRR i Europy Środkowowschodniej[1] i członkiem komitetu redakcyjnego „Dziejów Najnowszych[3]. Zapoczątkował serię wydawniczą „Metamorfozy społeczne[3].

Należał do Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej[1]. Reprezentował Polskę na konferencjach Comité international des sciences historiques[1]. Wykładał na uniwersytecie we Frankfurcie jako profesor wizytujący[3].

Zmarł 9 maja 2019. Został pochowany 17 maja 2019 na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 20P-5-13)[6].

Praca badawcza[edytuj | edytuj kod]

Należał do grona badaczy nurtu historiografii marksistowskiej[1]. Badał historię społeczeństwa polskiego w XX w., w tym dzieje międzywojennej inteligencji[1]. Zajmował się też historią techniki w Polsce, historią polityczną, zwłaszcza PPS w latach międzywojennych, dziejami społeczeństwa polskiego po 1945 r., oraz dziejami społecznymi Europy.

W latach późniejszych należał do kręgu badaczy skupionych wokół Witolda Kuli[1][3]. W swoich badaniach czerpał z osiągnięć francuskiej szkoły historiograficznej Annales[1]. Jest autorem ponad 300 pozycji naukowych, w tym kilkunastu książek[3].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Polska Partia Socjalistyczna w latach 1935-1939, Warszawa 1965
  • Struktura społeczna inteligencji w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1964
  • Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1973[1]
  • Ojczyzną był język i mowa. Kultura polska a odbudowa niepodległości w 1918 r. Warszawa 1978[1]
  • Polska 1918-1939. Praca–technika–społeczeństwo, Warszawa 1992[1] (I wyd. ), Warszawa 1999 (wyd. II)
  • W. Mędrzecki, Sz. Rudnicki, J. Żarnowski, Społeczeństwo polskie w XX wieku, Warszawa 2003[1]
  • State, Society and Intelligentsia. Modern Poland and Its Regional Context, Aldershot 2004
  • Historia społeczna: metodologia-ewolucja-perspektywy. Warszawa 2011[1]
  • Współczesne systemy polityczne. Zarys problematyki. Warszawa 2012

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p Włodzimierz Mędrzecki, Janusz Żarnowski (26 April 1932 – 9 May 2019), „Acta Poloniae Historica”, 120, 2019, s. 289–296, DOI10.12775/29071, ISSN 2450-8462.
  2. Janusz Żarnowski, Warszawa, 14.05.2019 - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2019-05-15] (pol.).
  3. a b c d e f g h i Katarzyna Sierakowska, Janusz Żarnowski (1932–2019) In memoriam, „Dzieje Najnowsze : kwartalnik poświęcony historii XX wieku” (3), 2019, s. 443-447, ISSN 0419-8824.
  4. Spętana akademia, Polska Akademia Nauk w dokumentach władz PRL. Materiały Służby Bezpieczeństwa (1967-1987), wybór, wstęp i opracowanie: Patryk Pleskot, Tadeusz Paweł Rutkowski, t. I, Warszawa 2009, s. 254.
  5. Z życia Instytutu Ruchu Robotniczego. 25-lecie kwartalnika "Z Pola Walki". Posiedzenie Komitetu Redakcyjnego, w: Z Pola Walki, nr 3/1984, s. 201-207
  6. Zmarł profesor Janusz Żarnowski. ihpan.edu.pl. [dostęp 2019-05-19].
  7. M.P. z 2003 r. nr 34, poz. 445

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 1553-1554
  • Wielka Encyklopedia PWN, t. 30
  • Złota księga nauki polskiej (2006)
  • Biogram na stronie Instytutu Historii PAN (dostęp 14.06.2011)