Jan Hieronimowicz Chodkiewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Hieronimowicz Chodkiewicz
Ilustracja
Herb
Gryf z Mieczem
hraba św. Państwa rzymskiego
Rodzina

Chodkiewiczowie herbu własnego

Data urodzenia

ok. 1537

Data śmierci

4 sierpnia 1579

Ojciec

Hieronim Chodkiewicz (1500–1561)

Matka

Anna Szemetówna

Żona

Krystyna Zborowska

Dzieci

Jan Karol Chodkiewicz
Aleksander Chodkiewicz
Zofia
Anna Korecka
Aleksandra
Elżbieta

Jan Hieronimowicz Chodkiewicz herbu własnego (ur. ok. 1537, zm. 4 sierpnia 1579) – wódz litewski, hetman inflancki, marszałek wielki litewski, kasztelan wileński od 1574, administrator Inflant od 1566, starosta generalny żmudzki od 1563, hrabia Św. Cesarstwa Rzymskiego po ojcu, polski hrabia na Szkłowie i Myszy od 1568.

Był synem Hieronima Chodkiewicza, ojcem Jana Karola i Aleksandra, córka Aleksandra poślubiła Adama Wiśniowieckiego.

Studiował na Uniwersytecie Albertyna w Królewcu[1]. W 1563 został starostą żmudzkim, a w 1566 administratorem Inflant oraz marszałkiem wielkim litewskim.

W 1568 otrzymał od króla Zygmunta II Augusta tytuł hrabiego na Szkłowie i Myszy (dziedziczny, przywiązany do tych miejscowości)[2].

Na sejmie bielskim 1564 roku był świadkiem wydania przywileju bielskiego przez króla Zygmunta II Augusta[3]. Podpisał unię lubelską 1569 roku[4]. Z tytułem hetmana inflanckiego został naczelnym wodzem armii polsko-litewskiej w Inflantach i walczył tam ze Szwedami i wojskami moskiewskimi. W 1574 został kasztelanem wileńskim. W 1578 zrezygnował ze stanowiska hetmana inflanckiego.

W roku 1572 przeszedł z kalwinizmu wyznawanego od około 1555 roku na katolicyzm, jednocześnie przeprowadzając zmianę wyznania swoich dwóch synów. Jego małżonka Krystyna Zborowska oraz niektóre córki pozostały kalwinistkami. Stanowił pierwszą całkowicie spolonizowaną kulturalnie generację pierwotnie ruskiego rodu Chodkiewiczów.

Podpisał dyplom elekcji Henryka III Walezego[5]. W 1575 podpisał elekcję cesarza Maksymiliana II Habsburga[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Danuta Bogdan, Studenci z Rzeczypospolitej na Uniwersytecie Królewieckim, w: Królewiec a Polska, Olsztyn 1993, s. 82.
  2. Teresa Zielińska: Poczet polskich rodów arystokratycznych. T. 1. Warszawa 1997, s. 55
  3. Statut Litewski : drugiej redakcyi (1566) = Statutum Lituanicum : alterius editionis, Archiwum Komisji Prawniczej t. VII, Kraków 1900, s. 312.
  4. Skarbiec diplomatów papiezkich, cesarskich, krolewskich, książęcych; uchwał narodowych, postanowień różnych władz i urzędów posługujących do krytycznego wyjaśnienia dziejów Litwy, Rusi Litewskiéj i ościennych im krajów. t. II., Wilno 1862, s. 330.
  5. Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae. T.1 cz.1-2, Wilno 1758, s. 456.
  6. Leszek Kieniewicz, Senat za Stefana Batorego, Warszawa 2000, s. 299.

Literatura dodatkowa[edytuj | edytuj kod]