Jakub Stanisław Rokitnicki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jakub Stanisław Rokitnicki
Ilustracja
Herb Prawdzic
Data urodzenia

nieznana

Miejsce śmierci

Rusinowo

Miejsce spoczynku

Klasztor Bernardynów
w Skępem.

Tytuł naukowy

chorąży dobrzyński

Stanowisko

starosta rypiński, poseł na sejmy I Rzeczypospolitej

Rodzice

ojciec – Marcin Rokitnicki

Dzieci

Jan Rokitnicki

Jakub Stanisław Rokitnicki herbu Prawdzic (zm. 1 lipca 1688 roku w Rusinowie)[1][2] – wojskowy polski, rotmistrz wojsk koronnych, chorąży dobrzyński w latach 1664–1690, starosta rypiński[3], starosta dobrzyński w 1685 roku[4], poseł na sejmy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Marcina, matka nosiła nazwisko rodowe: Swaracka. W 1648 Rokitnicki jako reprezentant województwa rawskiego podpisał elekcję Jana Kazimierza. Prawdopodobnie pod koniec tego samego roku rozpoczął służbę wojskową. Walczył przeciwko siłom kozacko-tatarskim w bitwie pod Beresteczkiem (1651), a później w wojnie ze Szwedami. W początkowym okresie potopu uczestniczył w walkach przeciw Szwedom aż do przejścia hetmanów na stronę Karola X Gustawa, ale już w lutym 1656 znalazł się z powrotem wśród oddziałów wiernych Janowi Kazimierzowi. W kwietniu walczył pod komendą Stefana Czarnieckiego pod Warką, brał udział w kampanii wielkopolskiej i wyprawie duńskiej (1658–1659). Za zasługi wojskowe otrzymał w 1660 godność starosty rypińskiego. W 1662 był posłem na sejm z ziemi dobrzyńskiej, od 1664 nosił tytuł chorążego dobrzyńskiego. Uczestniczył w rokoszu Lubomirskiego. Ponownie reprezentował ziemię dobrzyńską na sejmach w 1666 (wiosennym)[5] i 1668; w 1669 brał udział w sejmie elekcyjnym Michała Korybuta Wiśniowieckiego i następnie w sejmie koronacyjnym. Poseł na sejm nadzwyczajny 1670 roku z województwa chełmińskiego[6].

W grudniu 1671 jego chorągiew doznała klęski pod Trościańcem z Kozakami Doroszenki. W 1672 posłował na sejm i uczestniczył w konfederacji gołąbskiej. Na czele własnej, stukonnej chorągwi pancernej walczył w bitwie pod Chocimiem w listopadzie 1673. W 1674 roku był elektorem Jana III Sobieskiego z ziemi dobrzyńskiej[7]. Następnie brał udział w kampaniach ukraińskich nowego króla w latach 1674–1676, pozostając pod komendą pułkownika kozackiego Eustachego Hohola. Poseł sejmiku dobrzyńskiego województwa inowrocławskiego na sejm koronacyjny 1676 roku[8]. Brał udział w kampanii wiedeńskiej w 1683. Po raz ostatni był posłem na sejm w 1685.

Był żonaty z Aleksandrą (nazwisko rodowe nieznane), miał syna Jana. 1 lipca 1688 roku w Rusinowie, został pochowany w klasztorze bernardynów w Skępem.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Piotr Mysłakowski, Opowieści rypińskie – dzieje, ludzie, obyczaje w parafii św. Trójcy w Rypinie (XVII i XVIII wiek), Warszawa: Wydawnictwo Familia, 1998, ISBN 83-907504-2-2, OCLC 750999697.
  • Mirosław Nagielski, Jakub Rokitnicki, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XXXI, 1989.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Mirosław Krajewski, Nowy słownik biograficzny ziemi dobrzyńskiej. T. 2, Rypin 2014, s. 243.
  2. według Chłapowskiego zmarł w 1690/1693 roku
  3. Urzędnicy kujawscy i dobrzyńscy XVI–XVIII wieku. Spisy". Oprac. Krzysztof Mikulski i Wojciech Stanek przy współudziale Zbigniewa Górskiego i Ryszarda Kabacińskiego. Kórnik 1990, s. 262.
  4. Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565–1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 336.
  5. Paweł Krakowiak, Dwa Sejmy w 1666 roku, Toruń 2010, s. 480.
  6. Kazimierz Przyboś, Sejm nadzwyczajny w Warszawie 5 marca - 19 kwietnia 1670 roku, w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, Z. 130 (2003), s. 112.
  7. Suffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielkiego Xięstwá Litewskiego, zgodnie na Naiaśnieyszego Jana Trzeciego Obránego Krola Polskiego, Wielkiego Xiążęćiá Litewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mázowieckiego, Zmudzkiego, Inflantskiego, Smolenskiego, Kijowskiego, Wołhynskiego, Podolskiego, Podláskiego, y Czerniechowskiego Dáne między Wárszawą á Wolą / Dnia Dwudziestego pierwszego Máiá / Roku 1674, [b.n.s.]
  8. Krystyn Matwijowski, Pierwsze sejmy z czasów Jana III Sobieskiego, Wrocław 1976, s. 246.