Jacek Popiel (pilot) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jacek Popiel
Lipek
Ilustracja
Jacek Popiel (początek lat 90. XX w.)
Data i miejsce urodzenia

5 sierpnia 1928
Lubaczów

Data śmierci

3 grudnia 2019

Zawód, zajęcie

pilot

Stanowisko

społeczny instruktor szybowcowy

Pracodawca

Aeroklub Gliwicki

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons

Jacek Popiel, ps. Lipek (ur. 5 sierpnia 1928 w Lubaczowie, zm. 3 grudnia 2019) – polski pilot i instruktor szybowcowy, jeden z założycieli Aeroklubu Gliwickiego, partyzant, żołnierz Armii Krajowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze lata życia spędził w Żółkwi koło Lwowa, tam uczęszczał do szkoły powszechnej [1]. Ojciec jego był wojskowym – dowódcą 1. batalionu 39. pułku piechoty w Lubaczowie. W 1944 w obawie przed mordami ukraińskich nacjonalistów wraz z całą jego rodziną sprowadził się do Łęk Dolnych koło Pilzna. Jako kilkunastoletni chłopiec wstąpił do partyzanckiego oddziału, batalionu „Barbara”, którego dowódcą był kpt. Leliwa. Od sierpnia do października 1944 uczestniczył w kilku akcjach zbrojnych, w których partyzanci starli się z okupantem, m.in. w bitwie pod Jamną, gdzie w 1944, jako partyzant, brał udział w największym boju stoczonym przez żołnierzy AK z Niemcami w ramach akcji „Burza”. Po wojnie przeniósł się z rodziną na Śląsk, tu zdał maturę i podjął pracę[2].

Zbierał i publikował materiały związane z działalnością Armii Krajowej na kresach wschodnich i w okolicach Tarnowa z którym związany był rodzinne[3].

Był autorem książki Jak się drzewiej latało: wspomnienia pilota szybowcowego[1].

Zmarł 3 grudnia 2019. Uroczystość pożegnalna odbędzie się 7 grudnia 2019 na cmentarzu parafialnym w Łękach Górnych[4].

Działalność lotnicza[edytuj | edytuj kod]

Replika szybowca Salamandra SP-8018
(sierpień 2016)
kokpit (kwiecień 2017)
(kwiecień 2017)
(czerwiec 2017)

Szkolenie lotnicze rozpoczął na kursie szybowcowym w 1947, w szkole szybownictwa, w Goleszowie. Pierwszy skok ze spadochronem wykonał w 1953[2] z samolotu Po-2 metodą „Na linę”, pilotowanego przez Jana Kozłowskiego, po instruktażu udzielonym przez instruktora spadochronowego Franciszka Wójcikiewicza[5]. 17 maja 1956 Komisja Sportowa Aeroklubu PRL zatwierdziła Jaceka Popiela jako jednego z pierwszych komisarzy sportowych Aeroklubu Gliwickiego[6]. Uprawnienia instruktora szybowcowego uzyskał w 1959. Był jednym z założycieli Aeroklubu Gliwickiego. W 1963, w IX Całorocznych Zawodach Szybowcowych o Memoriał Ryszarda Bittnera zajął 184–193 miejsce[6]. 15 stycznia 1969 uzyskał na fali tatrzańskiej diament za przewyższenie powyżej 5000 m uzyskując wysokość absolutną 8250 m (2. wynik w Polsce w 1969) i 16 stycznia 1969 uzyskując wysokość 6130 m[7] (6. wynik)[8]. Zdobył złotą odznakę szybowcową z dwoma diamentami. Posiadał 1 klasę pilota i instruktora szybowcowego. 14–22 sierpnia 1999 zajął VI miejsce podczas I Zawodów i Zlocie Zabytkowych Szybowców o Memoriał Stanisława Hanuska w Gliwicach[9]. 20 kwietnia 2007 na Walnym Zgromadzeniu Sprawozdawczo–Wyborczym AGl, Jackowi Popielowi nadano Tytuł członka honorowego Aeroklubu Gliwickiego[10]. 22 lipca 2007 wykonał swój lot nr 10 000. Start odbył się za wyciągarką na szybowcu typu SZD-9 Bocian[11]. Spędził w powietrzu do 2014 ponad 2200 godz., wykonał 10 600 lotów, jako instruktor społeczny wyszkolił w tym czasie ponad 120 kandydatów na pilotów szybowcowych[3].

Przez wiele lat był członkiem Zarządu, Komisji Rewizyjnej oraz Sądu Koleżeńskiego Aeroklubu Gliwickiego[3]. Jako członek Klubu Zabytkowych Szybowców przy Aeroklubie Gliwickim, wraz z Witoldem Nowakiem[a] i Franciszkiem Adamczakiem[b] zbudował replikę polskiego przedwojennego szybowca IS-A Salamandra[12]. 6 października 2016 szybowiec ten przeszedł pomyślnie odbiór przez Komisję z Urzędu Lotnictwa Cywilnego. 18 września 2017 Witold Nowak dokonał pierwszego oblotu tego szybowca w Aeroklubie Gliwickim, za wyciągarką WS-02-JK. Proces budowy rozpoczął się w 2003 z części przekazanych przez Muzeum Lotnictwa Polskiego z zamiarem przywrócenia go do stanu lotnego[13].

W 1970 Jacek Popiel otrzymał Odznakę Zasłużonego Działacza Lotnictwa Sportowego[14]. 20 kwietnia 2007 został mu nadany Tytuł członka honorowego Aeroklubu Gliwickiego. We wrześniu 2014 jako zasłużony społeczny instruktor Aeroklubu Gliwickiego został odznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej złotym Krzyżem Zasługi[15].

Zdobyte odznaki szybowcowe[edytuj | edytuj kod]

Odznaki szybowcowe zdobyte przez Jacka Popiela podano za: Tadeusz Lewicki (pilot): 60 lat Sekcji Szybowcowej Aeroklubu Gliwickiego 1955–2015. s. 196, 198, 200.

Zdobyte odznaki szybowcowe
Złota odznaka szybowcowa
Srebrna odznaka szybowcowa

Złota odznaka szybowcowa

Nr odznaki Przewyższenie Przelot Data
736 6130 m 304 km 16.01.1969

Diamenty za przelot docelowy/po trasie zamkniętej 300 km

Nr rejestru Długość przelotu Data
584 304 km 29.05.1963

Diamenty za przewyższenie 5000 m

Nr rejestru Przewyższenie Data
412 6130 m 16.01.1969

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Instruktor i mechanik szybowcowy w Aeroklubie Gliwickim.
  2. ↑ Pilot, na co dzień maszynista wyciągowy w kopalni Siltech w Zabrzu.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Popiel 2004 ↓.
  2. ↑ a b Paweł Chwał: Tarnów-Łęki Dolne. Jacek Popiel 87. urodziny uczci skokiem ze spadochronem. gazetakrakowska.pl, 2015-05-29. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
  3. ↑ a b c Postacie AGl ↓.
  4. ↑ Tomasz Ratuszniak: Nie żyje Jacek Popiel ps. Lipek. debica24.eu, 2019-12-04. [dostęp 2019-12-04]. (pol.).
  5. ↑ Popiel 2004 ↓, s. 56.
  6. ↑ a b Lewicki 2017 ↓, s. 16.
  7. ↑ Piloci, którzy zdobyli diamenty wysokościowe na fali tatrzańskiej. Aeroklub Nowy Targ. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
  8. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 43.
  9. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 130.
  10. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 160.
  11. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 161.
  12. ↑ Elżbieta Skwarczyńska–Adryańska: Salamandra bliżej nieba. Kto pomoże pilotom z Zabrza wskrzesić stary szybowiec?. gloszabrza24.pl, 2015-05-01. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
  13. ↑ M.K. By: Salamandra wystartowała!. aeroklub.gliwice.pl, 2017-09-19. [dostęp 2017-10-06]. (pol.).
  14. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 44.
  15. ↑ Odznaczeni Krzyżem Zasługi. [w:] Aeroklub Gliwicki [on-line]. lotniczapolska.pl, 2014-09-19. [dostęp 2016-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-26)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacek_Popiel_(pilot)&oldid=71781561”