Iwowe – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna | 25 |
Kod pocztowy | 08-412[4] |
Tablice rejestracyjne | WG |
SIMC | 0668778[5] |
Położenie na mapie gminy Borowie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie powiatu garwolińskiego | |
51°58′33″N 21°51′39″E/51,975833 21,860833[1] |
Iwowe – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Borowie[5][6].
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0668784 | Iwowe-Kolonia | część wsi |
0668790 | Iwowe-Parcele | część wsi |
Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[7].
W latach 1526-1795 wieś należała do starostwa latowickiego. W latach 1795-1809 była pod zaborem austriackim. Od 1809 w Księstwie Warszawskim, guberni warszawskiej. W latach 1870-1954 należała do gminy Iwowe, a w latach 1954-1972 do gromady Iwowe. Od 1973 należy do gminy Borowie. W latach II Rzeczypospolitej była w granicach województwa warszawskiego, 1939-1945 w Generalnym Gubernatorstwie, a w 1946-1975 w województwie warszawskim.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Latowiczu[8].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Najstarszy ślad osadnictwa stanowi cmentarzysko kultury grobów kloszowych na południe od wsi w rejonie nazywanym „Łysymi Górami”. Wieś wzmiankowano po raz pierwszy w 1525. W 1565 powierzchnia gruntów wynosiła 36 włók i 63 gospodarstwa, we wsi była karczma. W 1613 było 46 domów. Podczas wojen szwedzkich wieś została spalona (pozostała jedynie karczma). W 1789 we wsi były 44 domy. W 1827 wieś liczyła 46 domów i 280 mieszkańców. W 1870 utworzono gminę Iwowe (istniała do 1975). W 1880 po pożarze wioski pozostało 40 domów. W 2 poł. XIX wieku powstała szkoła elementarna.
Podczas II wojny światowej mieszkańcy wioski działali w AK. W dniach 24 i 25 lutego 1944 miała miejsce akcja odwetowa Niemców za próbę odbicia więźniów ze szkoły-więzienia w Latowiczu. W odwecie zamordowani zostali: Bronisław Kosut, Jan Kosut, Władysław Kosut, Kazimierz Ositek, Jan Pazura, Henryk Zaborowski. W 1960 powstało Koło Gospodyń Wiejskich. W latach 1970-1973 wzniesiono murowany budynek szkoły.
Nazwa wsi odnosiła się do miejsca gdzie rosły wierzby iwy. Jest to tylko pierwszy człon nazwy, która pierwotnie brzmiała zapewne „Iwowe Bagno” lub „Iwowe Błota” i odnosiła do rozciągających w okolicy mokradeł, na których rosły wierzby.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42667
- ↑ Wieś Iwowe w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-11-20] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-11-20].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 359 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Iwowe, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 328 .
- AGAD, Metryka Koronna nr 4182 - pierwsza wzmianka
- AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział I, sygn. 72 cz.2. – Rejestr pogłownego Ziemi Czerskiej.
- AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego Oddział XLVI, sygn. 143-B – Lustracja Starostwa Latowickiego z 1569 r. (mikrofilm: 2262)
- AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego Oddział XLVI, sygn. 147a – Lustracja starostwa latowickiego z 1613 r. (mikrofilm: 2567)
- AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego Oddział XLVI, sygn. 147-B - Lustracja Starostwa Latowickiego (odpis z 1853 r.) 1660 r. (mikrofilm: 2568)
- AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego Oddział XLVI, sygn. 170 – Lustracja starostwa latowickiego z 1789 r. (mikrofilm: 2585)
- Archiwum Parafii Latowicz, Liber ekronicae parachialis, Parochia Latowicz. [Liber Confraternitatis SS. Rossarii in Latowic ad Maiorem Dei Gloriam di vae q Matris Mariae sine labre conceptae honore tum adavgenda et promovenda Christi fidelium devotio Anno Dni 1777 (1721 - 1951)]
- Gajowniczek. Z. 1999. Dzieje Latowicza, FPL, Latowicz
- Gajowniczek Z., 1999. Sto lat kościoła parafialnego Św. Walentego i Św. Trójcy w Latowiczu, FPL, Latowicz,
- Gieysztorowa I., 1967. Lustracja województwa Mazowieckiego 1565 roku, cześć l. Warszawa.
- Wawrzyńczyk A., 1989. Lustracje województwa Mazowieckiego XVII wieku, T.2 (1660-1661), Warszawa.