Iwowe – Wikipedia, wolna encyklopedia

Iwowe
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

garwoliński

Gmina

Borowie

Liczba ludności (2011)

584[2][3]

Strefa numeracyjna

25

Kod pocztowy

08-412[4]

Tablice rejestracyjne

WG

SIMC

0668778[5]

Położenie na mapie gminy Borowie
Mapa konturowa gminy Borowie, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Iwowe”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Iwowe”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Iwowe”
Położenie na mapie powiatu garwolińskiego
Mapa konturowa powiatu garwolińskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Iwowe”
Ziemia51°58′33″N 21°51′39″E/51,975833 21,860833[1]

Iwowewieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Borowie[5][6].

Integralne części wsi Iwowe[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0668784 Iwowe-Kolonia część wsi
0668790 Iwowe-Parcele część wsi

Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[7].

W latach 1526-1795 wieś należała do starostwa latowickiego. W latach 1795-1809 była pod zaborem austriackim. Od 1809 w Księstwie Warszawskim, guberni warszawskiej. W latach 1870-1954 należała do gminy Iwowe, a w latach 1954-1972 do gromady Iwowe. Od 1973 należy do gminy Borowie. W latach II Rzeczypospolitej była w granicach województwa warszawskiego, 1939-1945 w Generalnym Gubernatorstwie, a w 1946-1975 w województwie warszawskim.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Latowiczu[8].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Najstarszy ślad osadnictwa stanowi cmentarzysko kultury grobów kloszowych na południe od wsi w rejonie nazywanym „Łysymi Górami”. Wieś wzmiankowano po raz pierwszy w 1525. W 1565 powierzchnia gruntów wynosiła 36 włók i 63 gospodarstwa, we wsi była karczma. W 1613 było 46 domów. Podczas wojen szwedzkich wieś została spalona (pozostała jedynie karczma). W 1789 we wsi były 44 domy. W 1827 wieś liczyła 46 domów i 280 mieszkańców. W 1870 utworzono gminę Iwowe (istniała do 1975). W 1880 po pożarze wioski pozostało 40 domów. W 2 poł. XIX wieku powstała szkoła elementarna.

Podczas II wojny światowej mieszkańcy wioski działali w AK. W dniach 24 i 25 lutego 1944 miała miejsce akcja odwetowa Niemców za próbę odbicia więźniów ze szkoły-więzienia w Latowiczu. W odwecie zamordowani zostali: Bronisław Kosut, Jan Kosut, Władysław Kosut, Kazimierz Ositek, Jan Pazura, Henryk Zaborowski. W 1960 powstało Koło Gospodyń Wiejskich. W latach 1970-1973 wzniesiono murowany budynek szkoły.

Nazwa wsi odnosiła się do miejsca gdzie rosły wierzby iwy. Jest to tylko pierwszy człon nazwy, która pierwotnie brzmiała zapewne „Iwowe Bagno” lub „Iwowe Błota” i odnosiła do rozciągających w okolicy mokradeł, na których rosły wierzby.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42667
  2. Wieś Iwowe w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-11-20], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-11-20].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 359 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
  8. Opis parafii na stronie diecezji

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Iwowe, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 328.
  • AGAD, Metryka Koronna nr 4182 - pierwsza wzmianka
  • AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział I, sygn. 72 cz.2. – Rejestr pogłownego Ziemi Czerskiej.
  • AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego Oddział XLVI, sygn. 143-B – Lustracja Starostwa Latowickiego z 1569 r. (mikrofilm: 2262)
  • AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego Oddział XLVI, sygn. 147a – Lustracja starostwa latowickiego z 1613 r. (mikrofilm: 2567)
  • AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego Oddział XLVI, sygn. 147-B - Lustracja Starostwa Latowickiego (odpis z 1853 r.) 1660 r. (mikrofilm: 2568)
  • AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego Oddział XLVI, sygn. 170 – Lustracja starostwa latowickiego z 1789 r. (mikrofilm: 2585)
  • Archiwum Parafii Latowicz, Liber ekronicae parachialis, Parochia Latowicz. [Liber Confraternitatis SS. Rossarii in Latowic ad Maiorem Dei Gloriam di vae q Matris Mariae sine labre conceptae honore tum adavgenda et promovenda Christi fidelium devotio Anno Dni 1777 (1721 - 1951)]
  • Gajowniczek. Z. 1999. Dzieje Latowicza, FPL, Latowicz
  • Gajowniczek Z., 1999. Sto lat kościoła parafialnego Św. Walentego i Św. Trójcy w Latowiczu, FPL, Latowicz,
  • Gieysztorowa I., 1967. Lustracja województwa Mazowieckiego 1565 roku, cześć l. Warszawa.
  • Wawrzyńczyk A., 1989. Lustracje województwa Mazowieckiego XVII wieku, T.2 (1660-1661), Warszawa.