Ivica Dačić – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ivica Dačić
Ивица Дачић
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1966
Prizren

Premier Serbii
Okres

od 27 lipca 2012
do 27 kwietnia 2014

Przynależność polityczna

Socjalistyczna Partia Serbii

Poprzednik

Mirko Cvetković

Następca

Aleksandar Vučić

Minister spraw zagranicznych Serbii
Okres

od 27 kwietnia 2014
do 22 października 2020

Przynależność polityczna

Socjalistyczna Partia Serbii

Poprzednik

Božidar Đelić

Następca

Aleksandar Vučić

Przewodniczący OBWE
Okres

od 1 stycznia 2015
do 31 grudnia 2015

Poprzednik

Didier Burkhalter

Następca

Frank-Walter Steinmeier

Premier Serbii (p.o.)
Okres

od 31 maja 2017
do 29 czerwca 2017

Przynależność polityczna

Socjalistyczna Partia Serbii

Poprzednik

Aleksandar Vučić

Następca

Ana Brnabić

Minister spraw zagranicznych Serbii
Okres

od 26 października 2022

Przynależność polityczna

Socjalistyczna Partia Serbii

Poprzednik

Nikola Selaković

Premier Serbii (p.o.)
Okres

od 20 marca 2024

Przynależność polityczna

Socjalistyczna Partia Serbii

Poprzednik

Ana Brnabić

podpis

Ivica Dačić, cyr. Ивица Дачић (ur. 1 stycznia 1966 w Prizrenie) – serbski polityk. Od 2006 przewodniczący Socjalistycznej Partii Serbii, od 2008 do 2014 minister spraw wewnętrznych, w latach 2012–2014 premier Serbii, w latach 2014–2020 oraz od 2022 pierwszy wicepremier i minister spraw zagranicznych, od maja do czerwca 2017 oraz od marca 2024 pełniący obowiązki premiera Serbii, w latach 2020–2022 przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ivica Dačić urodził się w 1966 w Prizrenie na terenie Kosowa. Wychowywał się w miejscowości Žitorađa. Jego ojciec, Desimir, był policjantem, podczas gdy matka, Jelisaveta, zajmowała się domem. Uczęszczał do szkoły w Niszu. W 1989 ukończył studia dziennikarskie na Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu w Belgradzie[1][2][3].

W działalność polityczną zaangażował się na początku lat 90. W 1990 został przewodniczącym belgradzkiej młodzieżówki socjalistycznej. Rok później oficjalnie wstąpił w szeregi Socjalistycznej Partii Serbii (SPS) kierowanej przez Slobodana Miloševicia. Na początku lat 90. był redaktorem ukazującego się przez pewien czas czasopisma tej partii „Epoha”. W czasie wyborów w 1992 oraz w 1993 kierował sprawami informacji i propagandy. W 1992 wszedł w skład kierownictwa SPS. W tym samym roku został również wybrany na deputowanego do niższej izby parlamentu federalnego Jugosławii. W latach 1992–2002 pełnił funkcję rzecznika Socjalistycznej Partii Serbii, zyskując przydomek „Małego Slobo”. W 2000 stanął na czele struktur partii w Belgradzie, a także został wybrany na wiceprzewodniczącego SPS[2][4].

Po odsunięciu w październiku 2000 od władzy prezydenta Slobodana Miloševicia objął urząd ministra informacji w przejściowym rządzie Milomira Minicia, w którym pozostał do stycznia 2001. W 2003 objął mandat deputowanego do Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii i stanął na czele klubu parlamentarnego SPS. W wyborach prezydenckich z 13 czerwca 2004 zajął piąte miejsce, uzyskawszy 4% głosów poparcia[2][3].

3 grudnia 2006 został wybrany na stanowisko przewodniczącego Socjalistycznej Partii Serbii. W 2007 został prezesem klubu piłkarskiego KK Partizan Belgrad, w przeszłości zajmował również stanowisko wiceprzewodniczącego Jugosłowiańskiego Komitetu Olimpijskiego. W wyborach parlamentarnych z 11 maja 2008 koalicja SPS pod jego przywództwem zajęła czwarte miejsce, zdobywając 20 mandatów w parlamencie. Po wyborach zawarł koalicję rządową ze zwycięską Partią Demokratyczną prezydenta Borisa Tadicia. W konsekwencji 8 lipca 2008 objął urząd wicepremiera i ministra spraw wewnętrznych w gabinecie Mirka Cvetkovicia. Był również serbskim członkiem Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy[2][3].

W wyborach parlamentarnych z 6 maja 2012 koalicja skupiona wokół Socjalistycznej Partii Serbii zajęła trzecie miejsce, zdobywając 44 spośród 250 mandatów. W przeprowadzonej tego samego dnia pierwszej turze wyborów prezydenckich Ivica Dačić również zajął trzecie miejsce, uzyskawszy 14,9% głosów[5].

W wyniku rozmów koalicyjnych lider socjalistów zdecydował się na opuszczenie koalicji z Partią Demokratyczną, której lider prezydent Boris Tadić przegrał 20 maja 2012 drugą turę wyborów prezydenckich z Tomislavem Nikoliciem, przewodniczącym Serbskiej Partii Postępowej[5]. W czerwcu SPS zawiązała koalicję ze zwycięską Serbską Partią Postępową. 28 czerwca 2012 Ivica Dačić został desygnowany przez nowego prezydenta na stanowisko premiera rządu[6]. 27 lipca 2012 zaprzysiężony został nowy gabinet, w którym zachował również urząd ministra spraw wewnętrznych[3][7].

W przedterminowych wyborach w 2014 Ivica Dačić ponownie kierował listą SPS-PUPS-JS, uzyskując mandat poselski. 27 kwietnia 2014 na urzędzie premiera zastąpił go Aleksandar Vučić z Serbskiej Partii Postępowej. Ivica Dačić pozostał w nowym gabinecie jako pierwszy wicepremier oraz minister spraw zagranicznych[8]. W 2015 sprawował funkcję przewodniczącego OBWE[9].

W wyniku kolejnych wyborów w 2016 lider socjalistów również wszedł w skład Skupsztiny, będąc liderem zorganizowanej przez swoją partię koalicji[10]. Aleksandar Vučić początkowo nie zamierzał kontynuować koalicji z SPS, jednakże sojusz rządowy został utrzymany. W sierpniu 2016 ogłoszono ponowną nominację Ivicy Dačicia na pierwszego wicepremiera i ministra spraw zagranicznych w drugim gabinecie dotychczasowego premiera[11].

31 maja 2017, po objęciu przez Aleksandara Vučicia stanowiska prezydenta, został pełniącym obowiązki premiera[12]. Pełnił tę funkcję do 29 czerwca 2017, gdy zaprzysiężony został rząd Any Brnabić. W gabinecie tym Ivica Dačić pozostał na dotychczasowych stanowiskach[13].

W wyborach w 2020 kolejny raz otwierał listę wyborczą stworzoną wokół socjalistów[14], uzyskując ponowny wybór na deputowanego. W październiku 2020 odszedł z funkcji rządowych, obejmując wówczas funkcję przewodniczącego serbskiego parlamentu[15], którym kierował do końca kadencji w 2022. W wyborach w tymże roku ponownie z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję, kolejny raz otwierając listę wyborczą koalicji skupionej wokół SPS[16]. W październiku 2022 powrócił na urzędy pierwszego wicepremiera oraz ministra spraw zagranicznych, wchodząc w skład utworzonego wówczas trzeciego rządu Any Brnabić[17][18].

W wyborach w 2023 utrzymał mandat poselski, ponownie będąc liderem listy wyborczej zorganizowanej przez socjalistów[19]. 20 marca 2024, po objęciu przez Anę Brnabić urzędu przewodniczącej parlamentu, ponownie został pełniącym obowiązki premiera[20][21].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Ivica Dačić jest żonaty, ma dwoje dzieci. Deklaruje znajomość języka angielskiego i rosyjskiego[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Školski drugovi o Ivici Dačiću: Bucko je bio izuzetno dete. blic.rs, 28 lipca 2012. [dostęp 2012-06-07].
  2. a b c d Karijera i dostignuća Ivice Dačića. 24sata.rs, 28 czerwca 2012. [dostęp 2012-06-07].
  3. a b c d e PПредседник Владе Републике Србије и министар унутрашњих послова: Ивица Дачић. srbija.gov.rs. [dostęp 2012-06-07]. (serb.).
  4. Profile: Prime Minister Ivica Dacic of Serbia. bbc.co.uk, 27 lipca 2012. [dostęp 2012-06-07]. (ang.).
  5. a b May 2012. rulers.org. [dostęp 2012-06-07]. (ang.).
  6. SPS leader gets mandate to form government. b92.net, 28 czerwca 2012. [dostęp 2012-06-07]. (ang.).
  7. Serbia swears in new government led by Milosevic ally. bbc.co.uk, 27 lipca 2012. [dostęp 2012-06-07]. (ang.).
  8. Srbija dobila novu vlada. b92.net, 27 kwietnia 2014. [dostęp 2014-04-27]. (serb.).
  9. Ivica Dačić. osce.org. [dostęp 2022-12-06]. (ang.).
  10. Narodni poslanici. parlament.gov.rs. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).
  11. Cabinet revealed; Assembly to elect it by end of week. b92.net, 8 sierpnia 2016. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).
  12. Vucic takes oath of office, assumes Serbian presidency. b92.net, 31 maja 2017. [dostęp 2017-05-31]. (ang.).
  13. Ovo su imena 21 ministra u novoj vladi Ane Brnabić, sutra izbor u Skupštini. blic.rs, 27 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-29]. (serb.).
  14. Избори за народне посланике Народне скупштине, 21. јун 2020. године: Изборне листе. parlament.gov.rs. [dostęp 2020-06-25]. (serb.).
  15. Ивица Дачић, председник Скупштине: Вратио сам се кући, за мене је ово част. rts.rs, 22 października 2020. [dostęp 2020-10-22]. (serb.).
  16. Ko su kandidati liste SPS-JS-ZS „Ivica Dačić – Premijer Srbije” za poslanike. danas.rs, 17 lutego 2022. [dostęp 2022-04-04]. (serb.).
  17. Предлог одлуке о избору Владе. parlament.gov.rs, 24 października 2022. [dostęp 2022-10-26]. (serb.).
  18. Izglasana nova Vlada Srbije, premijerka i ministri položili zakletvu. rts.rs, 26 października 2022. [dostęp 2022-10-26]. (serb.).
  19. Lista SPS-JS-Zeleni Srbije bez iznenađenja – osim Marka Miloševića sve provereni kadrovi. danas.rs, 4 listopada 2023. [dostęp 2023-12-28]. (serb.).
  20. Leaders of Serbia. zarate.eu. [dostęp 2024-03-26]. (ang.).
  21. Brnabic Elected Parliament Speaker, Dacic Becomes Acting Serbian Prime Minister. rferl.org, 21 marca 2024. [dostęp 2024-03-26]. (ang.).