French
DeutschIlija Bašičević – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
| Muzeum artysty | Muzeum Ilijanum w Šidzie |
| Strona internetowa | |
Ilija Bašičević Bosilj cyr. Илија Башичевић Босиљ (ur. 18 lipca 1895 w Šidzie, zm. 14 maja 1972 tamże[1]) – malarz serbski i jugosłowiański, przedstawiciel prymitywizmu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Šidzie, w serbskiej rodzinie chłopskiej. Był synem Dimitrija i Ruży z d. Stanojević[1]. Po ukończeniu czteroklasowej szkoły powszechnej pracował w gospodarstwie rolnym swoich rodziców. W czasie I wojny światowej uciekł z Šidu, aby uniknąć mobilizacji do armii austro-węgierskiej. W 1941, kiedy Šid wszedł w skład Niepodległego Państwa Chorwackiego uciekł wraz z synami do Wiednia[1]. Po przejęciu władzy przez komunistów w Jugosławii został aresztowany za stawianie oporu podczas kolektywizacji. Zaczął malować mając ponad 60 lat, kiedy stan zdrowia nie pozwalał mu na pracę na roli[1]. Malował na różnych materiałach – na płótnie, płycie pilśniowej, tekturze i szkle.
W 1962 prace Bašičevicia zaprezentowano w muzeum w Čačaku, a rok później doczekał się pierwszej wystawy w jednje z galerii belgradzkich[2]. Wtedy przyjął pseudonim Bosilj, którym podpisywał swoje prace. Kolekcję swoich prac podarował za życia miastu Šid, w którym spędził większość swojego życia[1].
Był żonaty, miał dwóch synów. Jeden z nich Dimitrije jest cenionym w Serbii historykiem sztuki i malarzem[1].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Większość dzieł, które pozostawił po sobie Bašičević to obrazy olejne, inspirowane legendami i podaniami ludowymi, a także odwołujące się do przekazów biblijnych[1]. Typowe dla twórczości artysty są dwugłowe postacie, a także towarzyszące im demony, węże i smoki.
Wystawy i nagrody[edytuj | edytuj kod]
Już w latach 60. prace Bašičevicia były wystawiane w galeriach krajów komunistycznych i Europy Zachodniej. Na III Triennale Sztuki Naiwnej w Bratysławie w 1972 artysta został wyróżniony pośmiertnie medalem przyznanym mu przez międzynarodowe jury[1].
Pamięć[edytuj | edytuj kod]
Większość dzieł, które pozostawił po sobie artysta znajduje się w zbiorach Muzeum Ilijanum, które mieści się w Šidzie, w domu, który kiedyś należał do zamożnej rodziny żydowskiej[1]. Ściany budynku muzealnego ozdobione są freskami, nawiązującymi do obrazów malowanych przez Bašičevicia. Część obrazów znajduje się w zbiorach Muzeum Sztuki Naiwnej w Jagodinie[3]. W roku 2010 ukazał się zbiór siedmiu tekstów poświęconych postaci artysty zatytułowany Svet po Iliji (Świat po Iliji)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Илија Башићевић Босиљ [online], mnuilijanum.rs [dostęp 2018-10-05] (serb.).
- ↑ Интуитивност са маргине [online], rtv.rs, 2019 [dostęp 2020-06-16] (serb.).
- ↑ Outsider artists in the collection of MNMA [online], marginalart.rs [dostęp 2018-10-05] (serb.).
- ↑ Монографија о сликару Илији Башичевићу Босиљу [online], rtv.rs, 2010 [dostęp 2018-10-05] (serb.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Илија Башићевић Босиљ [online], mnuilijanum.rs [dostęp 2018-10-05] (serb.).