French
DeutschIgnacy Tłoczek – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | 6 sierpnia 1902 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 7 października 1982 |
| Zawód, zajęcie | architekt, urbanista, historyk architektury krajobrazu, humanista |
| Tytuł naukowy | |
| Alma Mater | |
| Uczelnia | Politechnika Warszawska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie |
| Odznaczenia | |
       | |
.JPG)
Ignacy Felicjan Tłoczek (ur. 6 sierpnia 1902 w Pyzdrach, zm. 7 października 1982 w Warszawie) – architekt, urbanista, historyk architektury krajobrazu i humanista, który decydująco wpłynął na współczesne oblicze Torunia.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Aleksandra, młynarza, i Heleny z Wieczorkiewiczów (ur. 1862), która prowadziła zakład usług malarskich. Miał starszego brata Jana (ur. 1900). Dzieciństwo i młodość spędził w Pyzdrach, gdzie ukończył gimnazjum humanistyczne. W 1924 uzyskał świadectwo maturalne[1] i rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Podczas studiów odbył służbę wojskową w Biedrusku[1]. Po ukończeniu w 1931 studiów podjął pracę w Toruniu na stanowisku głównego architekta miejskiego. Opracował w tym okresie urbanistyczny plan rozbudowy miasta. Wytyczne kierunkowe tego planu są nadal aktualne[2]. W 1938 Związek Miast Polskich powierzył Ignacemu Tłoczkowi sporządzenie Planu Zabudowy Białegostoku[3].
W okresie II wojny światowej, w latach 1940–1945 pracował jako technik w urzędzie miejskim w Koninie. Prowadził tajne nauczanie zawodowe, inwentaryzował zabytki[1], gromadził materiały dotyczące obiektów architektonicznych, wykonując przy tym tysiące rysunków. Rysunki te stanowią unikatową dokumentację obiektów, które nie przetrwały do obecnych czasów. Zebrane w okresie wojny materiały wykorzystał przy opracowaniu przyszłych prac naukowych. W czasie wyzwalania Wielkopolski spod okupacji hitlerowskiej w 1945 brał udział w odbudowie drewnianego mostu na Warcie w Pyzdrach.
W 1945 został powołany na stanowisko dyrektora Biura Planów Regionalnych[4]. W 1948 podjął pracę na Politechnice Warszawskiej w Katedrze Architektury i Planowania Wsi i równocześnie w Ministerstwie Kultury i Sztuki na stanowisku dyrektora Zarządu Muzeów i Ochrony Zabytków. W 1950 uzyskał doktorat na podstawie pracy pt. Związki osadnicze miasteczek wielkopolskich z rolnictwem[4]. W latach 1950–1957 kierował Zakładem Architektury Ludowej na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1957, po likwidacji Zakładu Architektury Ludowej, objął kierownictwo Podyplomowego Studium Architektury i Planowania Wsi w Warszawie[1]. W 1961 powierzono mu stanowisko kierownika Katedry Budownictwa Wiejskiego na Wydziale Ekonomiczno-Rolniczym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W 1962 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. W latach 1964–1966 pełnił funkcję dziekana Wydziału Ekonomiczno-Rolniczego SGGW. Był inicjatorem i autorem koncepcji utworzenia skansenu przy Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu. W 1972 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W tym samym roku przeszedł na emeryturę i nadal aktywnie uczestniczył w życiu naukowym i społecznym.
Dwukrotnie żonaty. W 1933 ożenił się z nauczycielką Wandą z Jaroszewskich (zm. 1950), z którą miał córki Barbarę oraz Hankę Ludmiłę po mężu Zaniewską (1941–2016), architektkę[5]. Po raz drugi ożenił się w 1957 z Janiną Zofią z Pichalskich, I v. Rylską[1] (1905–2004)[6].
Zmarł w Warszawie, pochowany 12 października 1982 na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 3B-3-22)[6].
Ważniejsze prace[edytuj | edytuj kod]
- Spichrze i magazyny ziarna (1954)
- Miasteczka rolnicze w Wielkopolsce (1955)
- Chałupy polskie (1958)
- Dom mieszkalny na wsi (1961 – współautorstwo)
- Kształtowanie zieleni w krajobrazie wiejskim (1966)
- Budownictwo leśne (1970)
- Trzy tomy serii Budownictwo Rolnicze (1974–1977 – współautorstwo)
- Polskie budownictwo drewniane, 1980
- Polskie snycerstwo. Ossolineum, 1984, Wrocław. ISBN 83-04-01375-4
- Dom mieszkalny na polskie wsi, 1985
- Budownictwo Ludowe Białostocczyzny
- Pierwiastki narodowe w polskiej architekturze wiejskiej
- Pierwiastki tradycyjne we współczesnej architekturze wiejskiej
- Unowocześnienie budynków inwentarskich w zagrodzie
Publikował w czasopiśmie „Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (19 lipca 1954)[7]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie[1]: 1938, 19 lipca 1946[8])
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[9]
- Złota Odznaka „Za opiekę nad zabytkami”[1]
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”[1]
- Odznaka honorowa „Zasłużony Białostocczyźnie”[1]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Jedna z ulic w Toruniu została nazwana imieniem Ignacego Tłoczka.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Ignacy Felicjan Tłoczek [online], CSW2020 [dostęp 2024-03-11] (pol.).
- ↑ Szymon Spandowski, Ignacy Tłoczek o tłoku w toruńskim porcie, „nowosci.com.pl” [dostęp 2017-01-20] (pol.).
- ↑ Antoni Oleksicki. Pierwszy powojenny plan Białegostoku autorstwa Ignacego Felicjana Tłoczka a późniejszy rozwój miasta. „Biuletyn Konserwatorski Województwa Podlaskiego”. Zeszyt ósmy-dziewiąty, s. 98–107, 2003. Białystok: Wojewódzki Oddział Służby Ochrony Zabytków w Białymstoku, Północnopodlaskie Towarzystwo Ochrony Ptaków w Białowieży. ISSN 1509-071X. [dostęp 2024-03-11].
- ↑ a b Stanisław Serafin, Kazimierz Uszyński. Wspomnienia pośmiertne. Architekt Ignacy Felicjan Tłoczek (1902–1982). „Ochrona Zabytków”. 37/1 (144), s. 56–58, 1984. Warszawa. [dostęp 2024-03-11].
- ↑ In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Ignacy Felicjan Tłoczek [online], www.archimemory.pl [dostęp 2024-03-11].
- ↑ a b Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2024-03-11].
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 108, poz. 1449 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie urbanistyki i architektury”.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 246 „za zasługi położone w dziedzinie Odbudowy Kraju”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bogusław Mansfeld, Ignacy Felicjan Tłoczek (1902–1982), architekt i urbanista, [w:] Artyści w dawnym Toruniu (pod redakcją Józefa Poklewskiego), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Poznań-Toruń 1985, s. 183–187.
- Hanka Zaniewska (red.) Ignacy Felicjan Tłoczek. Urbanista – profesor – humanista. Wybór pism Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2002.
- Hanka Zaniewska, Tłoczek Ignacy, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie 2006, ISBN 83-7177-416-8.