Hugo von Hofmannsthal – Wikipedia, wolna encyklopedia

Hugo von Hofmannsthal

Hugo Laurenz August Hofmann, Edler von Hofmannsthal

Hugo von Hofmannsthal, ok. 1910
Data i miejsce urodzenia	1 lutego 1874 Wiedeń
Data i miejsce śmierci	15 lipca 1929 Rodaun koło Wiednia
Narodowość	austriacka
Język	niemiecki
Alma Mater	Uniwersytet Wiedeński
Dziedzina sztuki	dramat, proza, esej
Epoka	modernizm
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach

Hugo Laurenz August Hofmann, Edler von Hofmannsthal, zwany Hugo von Hofmannsthal (ur. 1 lutego 1874 w Wiedniu; zm. 15 lipca 1929 w Rodaun koło Wiednia) – austriacki pisarz, poeta i dramaturg epoki modernizmu. Przedstawiciel symbolizmu i secesji w literaturze niemieckojęzycznej.

Pochodził z rodziny szlacheckiej o korzeniach czeskich, żydowskich i lombardzkich. Pierwsze wiersze opublikował w wieku 16 lat. Studiował prawo, a następnie romanistykę na uniwersytecie w Wiedniu. W tym czasie wydał dramat Śmierć Tycjana, potem Szaleniec i śmierć.

Przeżył fascynację psychoanalizą Freuda i ideami Nietzschego. Od 1909 współpracował z Richardem Straussem, pisząc libretta do jego oper. W 1920 wraz z Maxem Reinhardtem wznowił tradycję festiwalu muzyki i teatru w Salzburgu.

Zmarł na udar mózgu w swoim domu pod Wiedniem (Hofmannsthal-Schlössl) w dniu pogrzebu swojego młodszego syna, Franza, który zginął śmiercią samobójczą kilka dni wcześniej. Jego córka Christane wyszła za Heinricha Zimmera.

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

Dramaty[edytuj | edytuj kod]

• 1892 - Der Tod des Tizian (Śmierć Tycjana)
• 1893 - Idylle
• 1894 - Der Tor und der Tod (Szaleniec i śmierć)
• 1900 - Das Bergwerk zu Falun
• 1904 - Elektra
• 1906 - Ödipus und die Sphinx
• 1911 - Jedermann
• 1921 - Der Schwierige
• 1922 - Das Salzburger Große Welttheater
• 1923/25 - Der Turm
• 1923 - Der Unbestechliche
• 1927 - Der Turm

Libretta[edytuj | edytuj kod]

• 1908 - Elektra
• 1911 - Der Rosenkavalier
• 1912 - Ariadne auf Naxos
• 1913 - Die Frau ohne Schatten
• 1928 - Die ägyptische Helena
• 1929 - Arabella

Opowiadania i zmyślone rozmowy[edytuj | edytuj kod]

• 1895 - Das Märchen der 672. Nacht
• 1899 - Reitergeschichte
• 1900 - Erlebnis des Marschalls von Bassompierre
• 1902 - Ein Brief
• 1903 - Das Gespräch über Gedichte
• 1907 - Die Wege und die Begegnungen
• 1907-08 - Die Briefe des Zurückgekehrten
• 1910 - Lucidor. Figuren zu einer ungeschriebenen Komödie
• 1911 - Das fremde Mädchen
• 1919 - Die Frau ohne Schatten
• 1925 - Reise im nördlichen Afrika

Powieści[edytuj | edytuj kod]

• 1907-1927 – Andreas oder Die Vereinigten (fragment)

Eseje, przemowy i kawałki prozy[edytuj | edytuj kod]

• 1891 - Zur Physiologie der modernen Liebe
• 1896 - Poesie und Leben
• 1914 - Appell an die oberen Stände
• 1915 - Krieg und Kultur
• 1915 - Wir Österreicher und Deutschland
• 1917 - Preuße und Österreicher
• 1922-27 - Neue Deutsche Beiträge
• 1907 - Der Dichter und diese Zeit
• 1916 - Österreich im Spiegel seiner Dichtung
• 1917 - Die Idee Europa
• 1922 - Gedichte
• 1926 - Früheste Prosastücke
• 1927 - Wert und Ehre deutscher Sprache
• 1927 - Das Schrifttum als geistiger Raum der Nation

Opracowania na temat Hofmannsthala[edytuj | edytuj kod]

• Volke, Werner: Hugo von Hofmannsthal in Selbstzeugnissen und Bilddokumenten. Reinbek b. Hamburg: Rowohlt 1977.
• Koch, Hans-Albrecht: Hugo von Hofmannsthal. Darmstadt: Wiss. Buchges. 1989.
• Renner, Ursula (Hrsg.): Hugo von Hofmannsthal: Freundschaften und Begegnungen mit deutschen Zeitgenossen. Würzburg: Königshausen und Neumann 1991.
• Mayer, Mathias: Hugo von Hofmannsthal. Stuttgart; Weimar: Metzler 1993.
• Koopmann, Helmut: Deutsche Literaturtheorien zwischen 1880 und 1920. Eine Einführung. Darmstadt: WBG 1997.
• Weinzierl, Ulrich: Hofmannsthal - Skizzen zu seinem Bild. Wien: Zsolnay Verlag 2005.
• Junk, Anke: Andreas oder Die Vereinigten' von Hugo von Hofmannsthal : eine kulturpsychoanalytische Untersuchung. Hannover: Impr. Henner Junk 2015.
• Klaus Bohnenkamp (Hrg.): Briefwechsel mit Marie von Thurn und Taxis-Hohenlohe 1903-1929 / Hugo von Hofmannsthal. Freiburg: Rombach-Verl. 2016.

Literatura[edytuj | edytuj kod]

• Utwory Hugo von Hofmannsthala w serwisie Wolne Lektury

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Zbiór linków: Dzieła Hofmannsthala w internecie
• Komentowany zbiór linków
• Życiorys i dzieła w Projekcie Gutenberg-DE
• Strona internetowa Towarzystwa Hugo von Hofmannsthala, Frankfurt nad Menem
• Dom Hofmannsthala, Wiedeń
• Utwory Hugo von Hofmannsthala w serwisie Wolne Lektury
• Hugo von Hofmannsthal − zbiór polskich przekładów utworów pisarza
• Hugo von Hofmannsthal – dzieła w bibliotece Polona